Ahshislesaurus

Autor:

Michał Siedlecki

---

Ahshislesaurus (aszislezaur)
Długość	ok. 8 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	USA - Nowy Meksyk (formacja Kirtland - ogniwo Hunter Wash)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 75 Ma późna kreda (późny kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Styracosterna Hadrosauroidea Hadrosauridae Saurolophinae Kritosaurini
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Connor Ashbridge. [1]

Wstęp

Ashislesaurus to rodzaj dużego hadrozauryda z grupy zaurolofinów żyjącego w drugiej połowie epoki późnej kredy na terenach dzisiejszego stanu Nowy Meksyk (USA). Przez wiele lat był uznawany za jeden z okazów z gatunku Kritosaurus navajovius.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "jaszczur z Dziczy Ahshishlepah Wash", na terenie której odkryto szczątki omawianego dinozaura. Epitet gatunkowy upamiętnia szwedzkiego paleontologa Carla Wimana, który badał kopalne kręgowce z basenu sedymentacyjnego San Juan, w którego skład wchodzi formacja Kirtland, na terenie której odkryto szczątki owego taksonu.

Materiał kopalny

Holotyp (USNM VP-8629) to niekompletna czaszka, którą tworzą tylna część dachu czaszki (obie kości przedczołowe, k. czołowe, k. zaoczodołowe, k. łuskowe, k. kwadratowe, k. ciemieniowa oraz mózgoczaszka), prawa k. jarzmowa, lewa k. zębowa, prawa k. nadkątowa oraz fragmenty kręgosłupa: obrotnik oraz trzeci i czwarty kręg szyjny. Okaz ten został po raz pierwszy opisany w 1935 przez amerykańskiego paleontologa Charlesa Gilmore'a, który uznał go za przedstawiciela gatunku Kritosaurus navajovius. W 2025 roku zespół paleontologów pod przewodnictwem Sebastiana Dalmana ponownie opisał szczątki kilku hadrozaurów z formacji Kirtland, w tym omawianego szkieletu jako pozostałości po nowym gatunku dinozaura kaczodziobego, do którego przypisali również kolejną lewą k. zębową (NMMNH P-66929).

Do omawianego rodzaju mogą należeć również inne szczątki zaurolofinów z ogniwa Hunter Wash formacji Kirtland: częściowy szkielet pozaczaszkowy (NMMNH P-25057), lewa łopatka (NMMNH P-RMS 2013-7), dwie lewe k. ramienne (NMMNH P-32928 i NMMNH P-37624), izolowana prawa k. łokciowa (NMMNH P-32885) oraz izolowana lewa k. biodrowa (NMMNH P-102629).

Budowa i systematyka

Aszislezaur był dużym dinozaurem kaczodziobem, który wyglądał dość podobnie do innych zaurolofinów z plemienia Kritosaurini, m.in. grypozaura, czy naszoibitozaura. Odróżniał się od nich detalami w budowie k. kwadratowej, k. jarzmowej i k. zębowej. Analiza filogenetyczna umieściła omawiany rodzaj jako takson siostrzany naszoibitozaura oraz bliskiego krewnego "sabinazaury".

Spis gatunków

Ahshislesaurus	Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát i Fiorillo, 2025
A. wimani	Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát i Fiorillo, 2025

Bibliografia

Dalman, S.G.; Jasinski, S.E.; Malinzak, D.E.; Lucas, S.G.; Kundrát, M. & Fiorillo, A.R. (2025). "A new saurolophine hadrosaurid (Ornithischia: Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous (Campanian) Hunter Wash Member, Kirtland Formation, San Juan Basin, New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. Fossil Record 11: 73–114. [[2]]