Sonorasaurus
Hasło do weryfikacji i rozbudowy
Autor: | Korekta: |
Tomasz Sokołowski | Maciej Ziegler |
Sonorasaurus (sonorazaur) | |
---|---|
Długość: | ok. 15 m |
Masa: | 7-11 t (ok. 15 t???) |
Miejsce występowania: | USA - Arizona
(formacja Turney Ranch) |
Czas występowania | 112-99,6 ?-93,5 Ma |
Systematyka | Dinosauria
? Titanosauriformes / ?? Laurasiformes |
Rekonstrukcja przyżyciowa Sonorasaurus, przedstawiająca go jako brachiozauryda. Całkiem możliwe jednak, że wyglądał zupełnie inaczej. Autor: Dmitry Bogdanov. [1] | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Sonorasaurus jest rodzajem brachiozauryda, który występował we wczesnej kredzie na terenie Stanów Zjednoczonych. Długość tego zauropoda szacuje się na około 15, a wysokość na 8 metrów. Prawdopodobnie ważył około 6-10 ton.
Upchurch i in. (2004) uważają go za nomen dubium – czyli niediagnostycznego, zapewne przez kiepsko zachowany materiał kopalny. Z drugiej strony nie poświęcili mu ani jednego komentarza, co wydaje się być nieroztropne i rzuca cień na ich osąd co do ważności sonorazaura.
Historia taksonu
Gatunek typowy, S. thompsoni, został opisany przez Ratkevicha w 1998 roku, na podstawie skamielin odkrytych trzy lata wcześniej przez studenta geologii Richarda Thompsona w zachodniej części pustyni Sonoran zwanej pustynią Chihuahua. Skamieniałości zostały wydobyte 22 kwietnia 1996 roku przez Hilla, Ratkevicha i ekipę z ASDM (Arizona-Sonora Desert Museum).
Jest to pierwszy odkryty brachiozauryd żyjący podczas wczesnej kredy w Ameryce Północnej. Najciekawsze jest to, że początkowo okaz ten uznano za dużego hadrozauryda. Następnie nieoficjalnie uznano – jeszcze przed formalnym opisem – że może to być przedstawiciel therizinozaurów lub karnozaurów.
Hill i Ratkevich [2] badali jego kości pod mikroskopem i porównywali je z kośćmi należącymi do innych dinozaurów. Były to: Allosaurus, Apatosaurus, hadrozaury, ceratopsy i niezidentyfikowany zauropod z formacji Morrison dzisiejszego stanu Kolorado. Właśnie to ten ostatni wykazuje najwięcej podobieństwa pod względem budowy mikroskopijnej kości. Jak jednak podkreślają ci sami naukowcy, wyniki badań nie są jednoznaczne i wymagają ponownej, dokładniejszej analizy.
Materiał kopalny
Szczątki tego zauropoda są słabo zachowane. Są to między innymi kości kończyn, kości miednicy, żebra i kręgi ogonowe. Ich całkowita masa wynosi 6,7 kg.
Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura długoszyjego pochodzi od pustyni Sonoran, na obszarze której odkryto jego skamieniałości. Epitet gatunkowy thompsoni honoruje Richarda Thompsona – odkrywcy jego skamieniałych szczątków.
Spis gatunków
Sonorasaurus | Ratkevich, 1998 | ?nomen dubium |
---|---|---|
= "Chihuahuasaurus" | Ratkevich vide [anonim], 1997 | nomen nudum |
S. thompsoni | Ratkevich, 1998 | ?nomen dubium |
Bibliografia
Źródła naukowe:
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Gunga, H.-C., Suthau, T., Bellmann, A., Stoinski, S., Friedrich, A., Trippel, T., Kirsch, K., Hellwich, O. (2008) "A new body mass estimation of Brachiosaurus brancai Janensch, 1914 mounted and exhibited at the Museum of Natural History (Berlin, Germany"). Fossil Record 11(1):28-33. doi: 10.1002/mmng.200700011 [3]
Henderson, D.M. (2004) "Tipsy punters: sauropod dinosaur pneumaticity, buoyancy and aquatic habits." Proceedings of the Royal Society of London B, 71: S180–S183. doi:10.1098/rsbl.2003.0136
Taylor, M.P. (2009) "A re-evaluation of Brachiosaurus altithorax Riggs 1903 (Dinosauria, Sauropoda) and its generic separation from Giraffatitan brancai (Janensch 1914) ". Journal of Vertebrate Paleontology 29(3):787-806
Upchurch, P., Barrett, P. M., Dodson, P. (2004): Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Inne:
Hill, R. & Ratkevich R., online: A MICROSCOPIC LOOK AT THE SONORASAURUS SITE, COCHISE CO., ARIZONA [4]
Olshevsky, G. (1997, online): http://dml.cmnh.org/1997Jul/msg00164.html
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [5]