Epoccipitales

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 18:09, 11 lip 2013 autorstwa Nazuul (dyskusja | edycje) (brak epinasale u Centrosaurinae)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Czaszka Triceratops w widoku z góry. Na czerwono zaznaczone epiparietales, na zielono - episquamosales (oraz epiparietosquamosales) (źródło: [1] – zmodyfikowane z Hatcher i in., 1907)

Epoccipitales (ang. epoccipital, l.mn. epoccipitals) - różki znajdujące się na brzegu kryzy u ceratopsydów. Są to odrębne kości. które w miarę ontogenezy zrastają się z kryzą. Wielkość, kształt, liczba i ułożenie różków mają duże znacznie w ustalaniu taksonomii i filogenezy Ceratopsidae; są jedną z najbardziej diagnostycznych cech).

Wyróżnia się:

  • Epiparietales (ang. epiparietal, l.mn. epiparietals) (łac. epi + parietale) – różki znajdujące się z tyłu kryzy - na kości ciemieniowej (parietale).
  • Episquamosales (ang. episquamosal, l.mn. episquamosals) (łac. epi + squamosale) - różki znajdujące się po bokach kryzy - na kości łuskowej (squamosum).

Niektóre ceratopsydy (np. Triceratops) mają epiparietosquamosales - różki znajdujące się na granicy kości łuskowej i ciemieniowej.

U Ceratopsidae występują też inne unikalne kości, przybierająe kształt rogów. Róg nosowy to epinasale (u Chasmosaurinae, u Centrosaurinae to kość nosowa) a róg jarzmowy to epijugale. Z kolei rogi nadoczne i wyrostki na środkowej linii kryzy (np. u Pachyrhinosaurus lakustai) nie są osobnymi kośćmi.