Regaliceratops
Autor: | Korekta: |
Marcin Szermański Maciej Ziegler Paweł Konarzewski |
Łukasz Czepiński |
Regaliceratops (regaliceratops) | |
---|---|
Długość: | 5 m |
Masa: | 2 t |
Miejsce występowania: | Kanada |
Czas występowania | 68,5-67 Ma
późna kreda ("środkowy" mastrycht) |
Systematyka | Dinosauria |
Czaszka regaliceratopsa | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Regaliceratops peterhewsi to bardzo ciekawy gatunek chasmozauryna żyjącego w późnej kredzie. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w dzisiejszej Kanadzie (północno-zachodnia część prowincji Alberta) i są datowane na "środkowy" mastrycht.
Materiał kopalny
Holotyp (TMP 2005.055.0001) to prawie kompletna czaszka z żuchwą, o długości ok. 1,6 m. Brakuje jej jedynie kości rostralnej.
Budowa
Regaliceratops był średniej wielkości chasmozaurynem mierzącym 5 m długości i ważącym 2 t (Paul, 2016 ). Charakteryzował się unikatową ornamentacją kryzy nietypową dla przedstawicieli Chasmosaurinae. Na czaszce znajdowało się siedem par epoccipitales. Pierwsza i druga para wyrostków ciemieniowych (ep 1-2) były długie i płaskie kształtu zbliżonego do pięciokąta lub łopatki, pomiędzy nimi znajdowała się pojedyncza kostna narośl. Róg nosowy był większy od znajdujących się nad oczami podobnie jak u Chasmosaurus belli i Vagaceratops. Cechy te zbliżają go do centrozaurynów, które wymarły niedługo przed pojawieniem się regaliceratopsa. Jest to pierwsza konwergencja (ewolucja zbieżna), przypominających rogi, ozdób u różnych kladów dinozaurów, jaka została zauważona przez naukowców (Brown i Henderson, 2015).
Pozycja filogenetyczna
Brown i Henderson (2015) uznali, że Regaliceratops ze względu na podobieństwa w budowie czaszki do triceratopsa i jego kuzynów należy do Triceratopsini. Z autorami opisu nie zgodzili się Mallon i in. (2016), umieszczając go poza kladem Triceratopsini jako takson siostrzany wobec Anchiceratops i Arrhinoceratops. Dalman i in. (2022) potwierdzili analizę Browna i Hendersona (2015) zostawiając regaliceratopsa jako przedstawiciela Triceratopsini.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Regaliceratops to zbitek słów: łac. regalis (królewski) i gr. ceratops (rogate oblicze). Całą nazwę można zatem swobodnie tłumaczyć na "królewskie rogate oblicze". Z kolei epitet gatunkowy peterhewsi honoruje Petera Hewsa, odkrywcę holotypu.
Spis gatunków
Regaliceratops | Brown i Henderson, 2015 |
---|---|
R. peterhewsi | Brown i Henderson, 2015 |
Bibliografia
Brown, C.M. & Henderson, D.M. (2015) "A new horned dinosaur reveals convergent evolution in cranial ornamentation in ceratopsidae" Current Biology, 25(12), 1641-1648. doi:10.1016/j.cub.2015.04.041
Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G. & Longrich, N.R. (2022) "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico" Cretaceous Research, 130: 105034. doi:10.1016/j.cretres.2021.105034
Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
Mallon J.C., Ott, C.J., Larson, P.L., Iuliano, E.M. & Evans, D.C. (2016) "Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA" PLoS ONE, 11(5), e0154218. doi:10.1371/journal.pone.0154218
Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.