Bahariasaurus
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Marcin Szermański |
| Bahariasurus (bahariazaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 12 m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Egipt
(formacja Baharıje) |
| Czas występowania | 100-96 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
Wstęp
Bahariasaurus to wielki, tajemniczy teropod z początku późnej kredy Afryki.
Materiał kopalny
Okaz typowy - i jedyny pewny (HM 1922 X47) - to obecnie zniszczony, bardzo niekompletny szkielet, na który składały się 2 kręgi grzbietowe (200 i ok. 180 mm), łuk neuralny, fragment żebra, 3 kręgi krzyżowe (ok. 135 mm, ok. 120 mm, ok. 120 mm) kość łonowa (1030 mm) i proksymalna część kości kulszowej. Pochodzi z okolic miasta Narsa Matruh.
Paratypy (z których niektóre zapewne pochodzą od jakiegoś innego taksonu) to kręgi ogonowe i kość kulszowa (HM 1911), kręg grzbietowy (HM 1912 VIII 62b), kości kulszowe (HM 1912 VIII 82) oraz fragment kości kulszowej (HM 1912 X 47).
Kolejne szczątki, składające się z 6-ciu kręgów ogonowych pochodzących z albu (112-99 Ma) Nigru ("Continental Intercalaire" - formacja Farak) został przypisany do tego taksonu przez Lapparenta (1960), jednak przynależność do Bahariasaurus jest wątpliwa - materiał nie pokrywa się z holotypem ani paratypem.
Materiał pochodzący z wczesnego cenomanu (100-96 Ma) północno-wschodniej Brazylii (formacja Alcântara) Medeiros i Schultz (2002) oznaczyli jako cf. Bahariasaurus sp.
Synonimika i filogeneza
Część materiału zaliczonego do Bahariasaurus była uważana za należąca do Deltadromeus (Carrano i Sampson, 2008), sugerowano również, że są to synonimy. Status taksonomiczny i pozycja filogenetyczna Bahariasaurus jest obecnie niejasny (por. np. Chiarenza i Cau, 2016; Motta i in., 2016; Mortimer, online 2014; online 2016). Porównanie utrudnia znikoma ilość materiału (w przypadku B. ingens zostały jedynie rysunki Stromera) i kiepski stan zachowania holotypu D. agilis.
Rauhut (1995) uznał bahariazaura za przedstawiciela Carcharodontosauridae, natomiast Chure (2000) za tyranozauroida, lecz oba przyporządkowania są raczej mało przekonujące (Mortimer, online 2016). Kręgi krzyżowe wykazują budowę typową dla abelizaurów (Carrano i Sampson, 2008) - zostało to obalone przez Mortimera (online 2016), który wskazuje, że Bahariasaurus jest diagnostycznym tetanurem.
Motta i in. (2016) sugerują na podstawie podobieństw w budowie kręgów, że Deltadromeus tworzy wraz z Bahariasaurus, Aoniraptor i być może nienazwaną formą z dwupalczastymi dłońmi z późnej kredy Patagonii klad niemegaraptorydowych megaraptorów w ramach Tyrannosauroidea.
Spis gatunków
| Bahariasaurus | Stromer, 1934 |
|---|---|
| ??= Deltadromeus | Sereno, Dutheil, Iarochene, Larsson, Lyon, Magwene, Sidor, Varricchio i Wilson, 1996 |
| B. ingens | Stromer, 1934 |
| ??= Deltadromeus agilis | Sereno, Dutheil, Iarochene, Larsson, Lyon, Magwene, Sidor, Varricchioi Wilson, 1996 |
Bibliografia
Carrano, M. T. & Sampson, S. D. (2008) "The Phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 183-236.
Chiarenza, A.A. & Cau, A. (2016) "A large abelisaurid (Dinosauria, Theropoda) from Morocco and comments on the Cenomanian theropods from North Africa" PeerJ, 4, e1754. doi:doi.org/10.7717/peerj.1754
Motta, M.J., Aranciaga Rolando, A.M., Rozadilla, S., Agnolín, F.E., Chimento, N.R., Brissón Egli, F. & Novas, F.E. (2016) "New theropod fauna from the Upper Cretaceous (Huincul Formation) of northwestern Patagonia, Argentina" [w:] Khosla, A. & Lucas, S.G. (red.) "Cretaceous Period: Biotic Diversity and Biogeography" New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin 71, 231-253.
Sereno, P. C., D. B. Dutheil, M. Iarochene, H. C. E. Larsson, G. H. Lyon, P. M. Magwene, C. A. Sidor, D. J. Varricchio & J. A. Wilson. (1996). "Predatory dinosaurs from the Sahara and Late Cretaceous faunal differentiation". Science 272(5264):986-991.
Mortimer, online 2014 http://theropoddatabase.blogspot.com/2014/09/no-giant-egyptian-deltadromeus.html
Mortimer, online 2016 http://theropoddatabase.com/Megalosauroidea.htm#Bahariasaurusingens
