Huxleysaurus

Autor:

Łukasz Czepiński

---

Huxleysaurus (hukslejzaur)
Długość:	?
Masa:	?
Miejsce występowania:	Wielka Brytania Hollington (formacja Wadhurst Clay)
Czas występowania	140-133 Ma wczesna kreda (wczesny walanżyn)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia Ankylopollexia Styracosterna
Ryc. 1. Rekonstrukcja przyżyciowa hukslejzaura. © Nobu Tamura [2]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Huxleysaurus to rodzaj iguanodonta, żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Wielkiej Brytanii. Niegdyś zaliczany był do rodzajów Iguanodon i Hypselospinus.

Materiał kopalny

Holotyp: NHMUK R1148 - prawa kość udowa (ryc. 2); NHMUK R1629a-g - fragmentaryczna łopatka, ukruszona lewa k. promieniowa i k. łokciowa, kolec z kciuka, lewa k. udowa, fragmentaryczna lewa k. piszczelowa, bliższa osi ciała część lewej k. strzałkowej, druga k. śródstopia lewej kończyny i stowarzyszone bliższe osi ciała paliczki; NHMUK R1632 - 10 połączonych ze sobą kręgów krzyżowych i ogonowych; NHMUK R1632a - 3 kręgi szyjne i dalsza część k. śróstopia; NHMUK R1632c - ostatni paliczek drugiego palca lewej stopy; NHMUK R811 - kręgi krzyżowe; NHMUK R811b - k. biodrowa powiązana z k. krzyżową; NHMUK R604 - kręgi grzbietowe powiązane z NHMUK R811.

Diagnoza

Ryc. 2. Ilustracja holotypu (NHMUK R1148) H. hollingtoniensis. Przerywaną linią zaznaczono uszkodzenia kości.
© R. Lydekker, 1890

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Silnie zbudowana kość udowa, umiarkowanie zakrzywiona, z czwartym krętarzem w kształcie proporczyka (ryc. 2).

Historia taksonu

Hukslejzaur został po raz pierwszy opisany w 1889 roku przez Lydekkera jako Iguanodon hollingtoniesis, a w 2010 roku, przypisany przez Normana do nowoutworzonego taksonu Hypselospinus fittoni. Ponieważ brak było odpowiednio zachodzącego na siebie materiału (a więc trudno było oszacować, czy cechy diagnostyczne wskazane dla holotypu hypselospina są wykazywane przez materiał przypisany), jak również niemożliwe jest udowodnienie, że szczątki te pochodzą z tego samego poziomu formacji Wadhurst Clay, zaistniało ryzyko, że Norman utworzył chimerę, w skład której wchodzą różne taksony. Ponieważ skały formacji Wadhurst Clay mają do 80 metrów grubości, całkiem prawdopodobne jest, że upłynął istotny geologicznie czas między sedymentacją osadów pochodzących z różnych poziomów, wystarczający do tego, by różne taksony się wzajemnie wypierały. K. biodrowa hukslejzaura nie jest wystarczająco kompletna, by porównywać ją z lepiej zachowanymi kośćmi hypselospinus - mimo że k. biodrowa NHMUK R811b wydaje się być krótka i głęboka, to mogła być dosyć wydłużona - do naszych czasów dotarła rozłupana w połowie długości.

Niewykluczone, że Huxleysaurus hollingtoniensis i Hypselospinus fittoni to dwa gatunki w obrębie jednego rodzaju. Wówczas obowiązującą nazwą rodzajową będzie starszy Hypselospinus.

Etymologia

Nazwa rodzajowa - Huxleysaurus pochodzi od nazwiska Thomasa Huxleya - tzw. "buldoga" Darwina (zagorzałego obrońcy teorii Darwina) i twórcy terminu "agnostycyzm". Epitet gatunkowy (hollingtoniensis) pochodzi od Hollington - miejscowości, w której odkryto holotyp tego dinozaura. Cała nazwa oznacza "jaszczur Huxleya z Hollington".

Spis gatunków

Huxleysaurus	Paul, 2012
H. hollingtoniensis	(Lydekker, 1889) Paul, 2012
= Iguanodon hollingtoniensis	Lydekker, 1889