Minmi
Dopieszczenie okazów; wiek do gruntownej weryfikacji
Autor: | Korekta: |
Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski |
Minmi (minmi) | |
---|---|
Długość: | 2-3 m |
Masa: | 100-200 kg |
Miejsce występowania: | Australia - stan Queensland
(formacja Bungil) |
Czas występowania | 140-125 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Minmi. Autor zdjęcia: Cas Liber [1] | |
<display_points type="terrain" zoom=6>
Mack Gulley, Queensland, Australia|formacja Allaru, 1 km na południe od Mack Gulley, Queensland, Australia|M. paravertebra - holotyp QM F10329. |
Wstęp
Minmi to niewielki ankylozaur znany z osadów wczesnokredowych z Australii.
Nazwa
Nazwa rodzajowa pochodzi od miejsca znalezienia dinozaura - Minmi Crossing w stanie Queensland. Przez wiele lat Minmi miał najkrótszą nazwę wśród dinozaurów. W 2004 roku został jednak zdeklasowany przez Mei i później także przez Kol.
Materiał kopalny
Znaleziono siedem osobników przypisanych temu rodzajowi. Dwa z nich zostały dokładnie opisane przez naukowców.
Holotyp (QM F10329) to szkielet pozaczaszkowy (11 kręgów grzbietowych, fragmenty żeber, prawa stopa i elementy pancerza), mniej kompletny niż QM F1801.
Materiał przypisany:
AM F35259 - żebra z osteodermami.
AM F119849 - kręgi, żebra, osteodermy.
QM F33286 - częściowy thoracic z artykulowaną miednicą i osteodermami.
QM F33565 - częściowa kość udowa.
QM F33566 - częściowa kość piszczelowa. Wszystkie wymienione okazy AM i QM (prócz holotypu) pochodzą z Queensland z osadów datowanych na barrem - alb.
Przez wiele lat do Minmi przypisywano także okaz QM F1801 pochodzący ze znacznie młodszych osadów (formacja Allaru). W 2015 roku utworzono dla niego nowy rodzaj - Kunbarrasaurus.
Budowa
Minmi był spokojnym roślinożercą , bronią c się przed drapieżnikami polegał na swoim pancerzu złożonym z kostnych płyt i kolców. Nogi tego ankylozaura były stosunkowo długie (jak na tę grupę dinozaurów), z przednimi krótszymi od tylnych. Poruszał się dość wolno, jak wskazują badania przypisywanych temu rodzajowi odcisków stóp. W przeciwieństwie do większości ankylozaurów (prócz Hungarosaurus), minmi miał poziome płytki kostne, które cią gnęły się po bokach kręgów, zwane przykręgami (paravertebrae), od których pochodzi nazwa gatunkowa tego dinozaura. Były to prawdopodobnie kości heterotopowe (powstają ce na skutek kostnienia ścięgien, tzw. trzeszczka), podobne do skostniałych ścięgien innych ptasiomiednicznych. Ich funkcja jest niepewna, być może wzmacniały grzbiet, co pozwalałoby na szybszą lokomocję niż u pozostałych dinozaurów pancernych. Niezwykłą cechą , występują cą także u Liaoningosaurus znanego z wczesnokredowych osadów z Chin, jest opancerzenie na brzuchu.
Pozycja filogenetyczna
Minmi niegdyś był uważany za nodozauryda. Dziś naukowcy sądzą , że Minmi jest zapewne bazalnym ankylozaurydem (Ankylosauridae) lub ewentualnie ankylozaurem (Ankylosauria - grupa obejmują ca zarówno ankylozaurydy jak i nodozaurydy). Wg obszernej analizy Thompsona i in. (2011) Minmi jest najbardziej bazalnym z ankylozaurydów natomiast Liaoningosaurus jest nieznacznie bardziej zaawansowany.
Spis gatunków
Minmi | Molnar, 1980 | nomen dubium |
M. paravertebra | Molnar, 1980 | nomen dubium |
Bibliografia
Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Pais, D.F. & Salisbury, S.W. (2010) "A reappraisal of the Cretaceous non-avian dinosaur faunas from Australia and New Zealand: Evidence for their Gondwanan affinities." Journal of Systematic Palaeontology, 8(2): 257-300.
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985
Leahey, L.G., Molnar, R.E., Carpenter, K., Witmer, L.M. & Salisbury, S.W. (2015) Cranial osteology of the ankylosaurian dinosaur formerly known as Minmi sp. (Ornithischia: Thyreophora) from the Lower Cretaceous Allaru Mudstone of Richmond, Queensland, Australia. PeerJ 3:e1475. https://peerj.com/articles/1475/
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2011.569091
http://en.wikipedia.org/wiki/Minmi_(dinosaur)
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=6884&Itemid=67