Sanjuansaurus
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Skawiński | Maciej Ziegler |
| Sanjuansaurus (sanchuanzaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 3 m |
| Masa: | 50 kg (?) |
| Miejsce występowania: | Argentyna |
| Czas występowania | ok. 231 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Autor: Alcober i Martínez, 2010 | |
Wstęp
Sanjuansaurus to rodzaj dinozaura gadziomiednicznego z kladu Herrerasauridae żyjącego w późnym triasie na terenach współczesnej Ameryki Południowej.
Budowa
Rozmiarami i ogólnymi proporcjami holotyp Sanjuansaurus przypominał średniej wielkości herrerazaury i był nieco większy od jedynego znanego staurikozaura. Podobnie jak Herrerasaurus miał 14 kręgów tułowiowych, co odróżniało go od staurikozaura, który miał 15 takich kręgów. Kość krzyżowa składa się z trzech kręgów. Spośród innych bazalnych dinozaurów wyróżniają go długie, taśmowate wyrostki poprzeczne z tyłu kręgów szyjnych, wyrostki kolczyste na kręgach tułowiowych co najmniej od szóstego do ósmego, mające zaostrzone wyrostki z przodu i z tyłu, łopatką i kością kruczą mającymi odwinięte boczne krawędzie stawowe oraz krótkimi kośćmi łonowymi, stanowiącymi około 63% długości kości udowej.
Pozycja systematyczna
Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Alcobera i Martíneza Sanjuansaurus należy do kladu Herrerasauridae, obejmującego bazalne dinozaury gadziomiedniczne. Pokrewieństwo wewnątrz niego nie jest jasne, gdyż trzy przeanalizowane rodzaje – Sanjuansaurus, Herrerasaurus i Staurikosaurus – znajdowały się w trychotomii.
Materiał kopalny i lokalizacja typowa
Sanjuansaurus został opisany w 2010 roku przez Oscara Alcobera i Ricarda Martíneza w oparciu o niekompletny szkielet (PVSJ 605) obejmujący lewą kość szczękową, kręgi od obrotowego do dwunastego ogonowego – z wyjątkiem trzeciego, czwartego i przedniej części piątego kręgu tułowiowego – obie łopatki, lewą kość łokciową, paliczek paznokciowy należący prawdopodobnie do III palca lewej kończyny, niekompletną lewą kość biodrową, kości łonowe, udowe i piszczelowe, prawą kość strzałkową, skokową i piętową oraz II kość lewego śródstopia. Skamieniałości te odkryto w 1994 roku w ogniwie Cancha de Bochas, w karnickich osadach formacji Ischigualasto w prowincji San Juan w Argentynie, datowanych na około 231,4 mln lat. W pobliżu szczątków sanchuanzaura odnaleziono również pozostałości innych dinozaurów, takich jak Herrerasaurus, Eoraptor, Panphagia i Eodromaeus, oraz cynodontów, rynchozaurów i przedstawicieli kladu Crurotarsi.
Etymologia
Nazwa Sanjuansaurus pochodzi od prowincji San Juan oraz zlatynizowanego greckiego słowa sauros, oznaczającego „jaszczur”. Nazwa gatunkowa gatunku typowego, gordilloi, honoruje Raula Gordillo – preparatora skamieniałości i artystę, który przez wiele lat uczestniczył w wykopaliskach.
Spis gatunków
| Sanjuansaurus | Alcober i Martínez, 2010 |
|---|---|
| S. gordilloi | Alcober i Martínez, 2010 |
Bibliografia
Alcober OA, Martínez RN. 2011. A new herrerasaurid (Dinosauria, Saurischia) from the Upper Triassic Ischigualasto Formation of northwestern Argentina. ZooKeys 63: 55–81. doi:10.3897/zookeys.63.550.
