Suzhousaurus
Autorzy: | Korekta: |
Kamil Kamiński |
Suzhousaurus | |
---|---|
Długość: | ok. 6-7 m |
Masa: | 1,3-3,1 t |
Miejsce występowania: | Chiny – prowincja Gansu
(grupa skalna Xinminpu) |
Czas występowania | wczesna kreda (?apt – alb)
ok. 115-110 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Michael B.H.. [2] |
Wstęp
Suzhousaurus to rodzaj dużego celurozaura, będącego przedstawicielem dziwacznej grupy terizinozaurów. W przeciwieństwie do większości teropodów nie był on aktywnym drapieżnikiem, lecz najprawdopodobniej roślinożercą. Występował we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin
Etymologia
Nazwa Suzhousaurus pochodzi od Suzhou, dawnej nazwy Jiuquan – obszaru w Chinach, gdzie znaleziono jego szczątki. Epitet gatunkowy nawiązuje do podobieństwa do Megatherium – ogromnego naziemnego leniwca.
Materiał kopalny
Holotyp to okaz FRDC-GSJB-99 (niekompletny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący: dziesięć kręgów grzbietowych, w tym część niekompletnych, kilka żeber, niepełna kość łopatkowo-krucza, k. ramienna, fragmenty kości biodrowej i obu łonowych, a także inne fragmenty kości (Li i in., 2007).
Materiał przypisany to okaz FRDC-GSJB-2004-001 (nieartykułowany, fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy: trzy ostatnie kręgi grzbietowe, kość krzyżowa, pierwszych sześć kręgów ogonowych, sześć szewronów, lewa połowa obręczy barkowej, lewa k. udowa, dalszy koniec prawej k. udowej (Li i in., 2008).
Do Suzhousaurus może też należeć pojedynczy ząb (Button i in., 2015).
Historia odkryć i badań
Suzhousaurus został nazwany i opisany w 2007 r. przez Li i współpracowników na podstawie fragmentarycznego szkieletu pozaczaszkowego. Rok później opisano kolejny niepełny okaz. Suzhousaurus może być tym samym zwierzęciem co opisany w 1997 r. „Nanshiungosaurus” bohlini. Ze względu na brak pokrywającego się materiału, niemożliwe jest ich porównanie. Jeśli rzeczywiście chodzi o tego samego dinozaura, to wówczas prawidłową kombinacją byłaby nazwa Suzhousaurus bohlini, gdyż wykazuje on znaczące różnice w stosunku do gatunku typowego Nanshiungosaurus i niemal na pewno nie należy do tego rodzaju (Li i in., 2007).
Budowa i filogeneza
Suzhousaurus był dużym terizinozaurem, ważącym z pewnością ponad 1 tonę – kość ramienna holotypu mierzyła 55 cm, a udowa materiału przypisanego – 84 cm (Li i in., 2008). Zapewne miał niewielką głowę, osadzoną na długiej szyi, pękaty tułów i długie kończyny przednie z imponującymi pazurami. Spośród innych terizinozaurów wyróżniał się cechami budowy kręgów, łopatki i miednicy. Wg Mortimera (online) niektóre z cech diagnostycznych, wymienionych przez Li i współpracowników, może występować również u innych przedstawicieli tej grupy teropodów.
Wg autorów opisu Suzhousaurus był terizinozauroidem, prymitywniejszym od Alxasaurus i przedstawicieli Therizinosauridae. Wg analizy Zanno (2010) był on siostrzany do terizinozaurydów. Nowsze badania (m.in. Senter [2012], Yao [2019]) wskazują na jego większe zaawansowanie ewolucyjne i możliwą przynależność do rodziny Therizinosauridae. Zob. też Coelurosauria#Kladogramy.
Spis gatunków
Suzhousaurus | Li, Peng, Lamanna, Harris, Lacovara i Zhang, 2007 |
S. megatherioides | Li, Peng, Lamanna, Harris, Lacovara i Zhang, 2007 |
Bibliografia
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853.
Holtz, T. (2012) Dinosaurs (suplement) [3]
Li D., Peng C., You H., Lamanna, M.C., Harris, J.D., Lacovara, K.J., Zhang J. (2007). "A large therizinosauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of northwestern China". Acta Geologica Sinica. 81 (4): 539–549. doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb00977.x.
Li, D., You, H., Zhang, J. (2008) “A new specimen of Suzhousaurus megatherioides (Dinosauria: Therizinosauroidea) from the Early Cretaceous of northwestern China”. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 45 (7), s. 769–779.
Paul, G.S. (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press. 156.
Zanno, L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 503–543. doi:10.1080/14772019.2010.488045