Suzhousaurus
Autorzy: | Korekta: |
Kamil Kamiński |
Suzhousaurus | |
---|---|
Długość: | ok. 6-7 m |
Masa: | 1,3-3,1 t |
Miejsce występowania: | Chiny – prowincja Gansu
(grupa skalna Xinminpu) |
Czas występowania | wczesna kreda (?apt – alb)
ok. 115-110 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Michael B.H.. [2] |
Wstęp
Suzhousaurus to rodzaj dużego celurozaura, będącego przedstawicielem dziwacznej grupy terizinozaurów. W przeciwieństwie do większości teropodów nie był on aktywnym drapieżnikiem, lecz najprawdopodobniej roślinożercą. Występował we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin
Etymologia
Nazwa Suzhousaurus pochodzi od Suzhou, dawnej nazwy Jiuquan – obszaru w Chinach, gdzie znaleziono jego szczątki. Epitet gatunkowy nawiązuje do podobieństwa do Megatherium – ogromnego naziemnego leniwca.
Materiał kopalny
Holotyp to okaz FRDC-GSJB-99 (niekompletny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący: dziesięć kręgów grzbietowych, w tym część niekompletnych, kilka żeber, niepełna kość łopatkowo-krucza, k. ramienna, fragmenty kości biodrowej i obu łonowych, a także inne fragmenty kości (Li i in., 2007).
Materiał przypisany to okaz FRDC-GSJB-2004-001 (nieartykułowany, fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy: trzy ostatnie kręgi grzbietowe, kość krzyżowa, pierwszych sześć kręgów ogonowych, sześć szewronów, lewa połowa obręczy barkowej, lewa k. udowa, dalszy koniec prawej k. udowej (Li i in., 2008).
Do Suzhousaurus może też należeć pojedynczy ząb (Button i in., 2015).
Historia odkryć i badań
Suzhousaurus został nazwany i opisany w 2007 r. przez Li i współpracowników na podstawie fragmentarycznego szkieletu pozaczaszkowego. Rok później opisano kolejny niepełny okaz. Suzhousaurus może być tym samym zwierzęciem co opisany w 1997 r. „Nanshiungosaurus” bohlini. Ze względu na brak pokrywającego się materiału, niemożliwe jest ich porównanie. Jeśli rzeczywiście chodzi o tego samego dinozaura, to wówczas prawidłową kombinacją byłaby nazwa Suzhousaurus bohlini, gdyż wykazuje on znaczące różnice w stosunku do gatunku typowego Nanshiungosaurus i niemal na pewno nie należy do tego rodzaju (Li i in., 2007).
Budowa i filogeneza
Suzhousaurus był dużym terizinozaurem, ważącym z pewnością ponad 1 tonę – kość ramienna holotypu mierzyła 55 cm, a udowa materiału przypisanego – 84 cm (Li i in., 2008). Zapewne miał niewielką głowę, osadzoną na długiej szyi, pękaty tułów i długie kończyny przednie z imponującymi pazurami. Spośród innych terizinozaurów wyróżniał się cechami budowy kręgów, łopatki i miednicy. Wg Mortimera (online) niektóre z cech diagnostycznych, wymienionych przez Li i współpracowników, może występować również u innych przedstawicieli tej grupy teropodów.
Wg autorów opisu Suzhousaurus był terizinozauroidem, prymitywniejszym od Alxasaurus i przedstawicieli Therizinosauridae. Wg analizy Zanno (2010) był on siostrzany do terizinozaurydów. Nowsze badania (m.in. Senter [2012], Yao [2019]) wskazują na jego większe zaawansowanie ewolucyjne i możliwą przynależność do rodziny Therizinosauridae. Zob. też Coelurosauria#Kladogramy.
Spis gatunków
Suzhousaurus | Li, Peng, Lamanna, Harris, Lacovara i Zhang, 2007 |
S. megatherioides | Li, Peng, Lamanna, Harris, Lacovara i Zhang, 2007 |
Bibliografia
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853.
Holtz, T. (2012) Dinosaurs (suplement) [3]
Li D., Peng C., You H., Lamanna, M.C., Harris, J.D., Lacovara, K.J., Zhang J. (2007). "A large therizinosauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of northwestern China". Acta Geologica Sinica. 81 (4): 539–549. doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb00977.x.
Li, D., You, H., Zhang, J. (2008) “A new specimen of Suzhousaurus megatherioides (Dinosauria: Therizinosauroidea) from the Early Cretaceous of northwestern China”. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 45 (7), s. 769–779.
Mortimer, M. (online 2015) [4].
Paul, G.S. (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press. 156.
Zanno, L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology. 8 (4): 503–543. doi:10.1080/14772019.2010.488045