Microvenator
| Autor: | Korekta: |
| Dawid Mika | Tomasz Sokołowski |
| Microvenator (mikrowenator) | |
|---|---|
| Długość: | > 1,3 m |
| Masa: | > 4 kg |
| Miejsce występowania: | USA - stan Montana |
| Czas występowania | wczesna kreda (późny apt) |
| Systematyka | Dinosauria
?[1] Caenagnathoidea (?? Avimimidae[2]) |
Na biało: znalezione kości mikrowenatora. Autor: Jaime A. Headden. Źródło: [1] | |
Wstęp
Microvenator to wczesnokredowy teropod, którego nazwa oznacza "mały myśliwy". Szczątki tego gada odkrył Barnum Brown na terenach północnoamerykańskiej formacji Cloverly, obejmującej Montanę i Wyoming w 1933 roku.
Materiał kopalny
Holotyp: AMNH 3041 to fragmenty czaszki (zaginione), co najmniej 23 kręgi, 4 żebra, lewa kość krucza, lewe kości ramienna, promieniowa i łokciowa, fragmenty dłoni, niepełne kości miednicy, obie k. udowe i piszczelowe, strzałkowa, skokowa, I k. śródstopia, paliczek stopy i inne niezidentyfikowane fragmenty (Makovicky i Sues, 1998) (patrz: obrazek).
Budowa i historia taksonu
Odkrywca uznał, że nowo odkryte zwierzę miało nieproporcjonalnie duże zęby w stosunku do reszty ciała, dlatego nazwał je "Megadontosaurus" ("jaszczur z olbrzymimi zębami"). Po dokładniejszych oględzinach znaleziska okazało się że to chimera: zęby należały do Deinonychus, a reszta szczątków do innego gatunku dinozaura. W 1970 John Ostrom nadał tym skamieniałościom dzisiejszą nazwę - Microvenator i dokonał jego formalnego opisu. Znalezione kości najprawdopodobniej należały do osobnika młodocianego. Obecnie mikrowenatora uważa się za dość bazalnego owiraptozaura, mieszczącego się w pobliżu podstawy Caenagnathoidea, lub też bazalnego cenagnatyda (np. Lamanna i in., 2014; Funston i Currie, 2016) (zob. Oviraptorosauria#Kladogramy). Długość dorosłego osobnika pozostaje nieznana, natomiast młodociany holotyp mierzył ok. 1,3 m (Holtz, 2012) i ważył ok. 4 kg (Benson i in., 2014).
Paleobiologia
Microvenator najprawdopodobniej jak swoi krewniacy był pokryty zaawansowanym upierzeniem i wysiadywał swoje jaja. Mógł się żywić jajami, jaszczurkami, mięczakami oraz małymi ssakami. Równie dobrze mógł być wszystkożercą lub roślinożercą. Zob. też Oviraptorosauria#Dieta.
"?Microvenator chagyabi"
"Microvenator chagyabi" to nomen nudum, nazwany w 1983 r. przez Zhao na podstawie bliżej nieokreślonego materiału z wczesnej kredy Tybetu, obejmującego m.in. zęby. Nie został on nigdy opisany ani zilustrowany. "Microvenator chagyaensis" pojawia się w liście fauny Zhaunga i Li z 1997 roku. Prawdopodobnie próbowali oni "poprawić" epitet gatunkowy "M. chagyabi", gdyż ten mógł zawierać błąd gramatyczny.
Spis gatunków
| Microvenator | Ostrom, 1970 | |
|---|---|---|
| = "Megadontosaurus" | Brown, 1930 vide Ostrom, 1970 | nomen nudum |
| M. celer | Ostrom, 1970 | |
| = "Megadontosaurus ferox" | Brown, 1930 vide Ostrom, 1970 | nomen nudum |
| ?M. "chagyabi" | Zhao, 1986 | nomen nudum |
| ?= M. "chagyaensis" | Zhao, 1986 emend. Zhaung & Li, 1997 | nomen nudum |
Bibliografia
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853.
Funston, G.F. & Currie, P.J. (2014). "A previously undescribed caenagnathid mandible from the late Campanian of Alberta, and insights into the diet of Chirostenotes pergracilis (Dinosauria: Oviraptorosauria)" Canadian Journal of Earth Sciences, 51(2): 156-165,doi:10.1139/cjes-2013-0186.
Funston, G., F., Currie, P., J. (2016). "A new caenagnathid (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Horseshoe Canyon Formation of Alberta, Canada, and a reevaluation of the relationships of Caenagnathidae". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1160910. doi:10.1080/02724634.2016.1160910.
Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[2]]
Mackovicky, P.J., Sues, H.-D. (1998). "Anatomy and phylogenetic relationships of the Theropod Dinosaur Microvenator celer from the Lower Cretaceous of Montana” American Museum Novitates. Number 3240, 27.
http://peabody.yale.edu/sites/default/files/documents/scientific-publications/ypmB35_1970.pdf
http://hdl.handle.net/2246/3239
Mortimer, M. (online): http://theropoddatabase.com/Oviraptorosauria.htm#Microvenatorceler
Mortimer, M. (online): http://theropoddatabase.com/Coelurosauria.htm#Microvenatorchagyabi
- ↑ Np. Foth, C., Tischlinger, H. & Rauhut, O.W.M. (2014) "New specimen of Archaeopteryx provides insights into the evolution of pennaceous feathers" Nature, 511(7507), 79-82. doi:10.1038/nature13467
- ↑ Np. Lee, M.S.Y., Cau, A., Naish, D. & Dyke, G.J. (2014A) "Sustained miniaturization and anatomical innovation in the dinosaurian ancestors of birds" Science, 345(6196), 562-566. doi:10.1126/science.1252243
- ↑ Np. Lamanna, M.C., Sues, H.-D., Schachner, E.R. & Lyson, T.R. (2014) "A New Large-Bodied Oviraptorosaurian Theropod Dinosaur from the Latest Cretaceous of Western North America" PLoS ONE, 9(3), e92022. doi:10.1371/journal.pone.0092022
- ↑ Np. Choiniere, J.N., Xu, X., Clark, J.M., Forster, C.A., Guo, Y. & Han, F. (2010A) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science, 327, 571-574.
![[1]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Microvenator_celer.jpg){kind=link}