Appalachiosaurus

Autor:	Korekta:
Sebastian Oziemski	Maciej Ziegler Karol Sabath Tomasz Sokołowski Alan Broka Marcin Szermański

---

Appalachiosaurus (appalachiozaur)
Długość:	>6 m
Masa:	>600 kg
Miejsce występowania:	USA - Alabama, hrabstwo Montgomery (formacja Demopolis)
Czas występowania	78 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Neotheropoda Averostra Tetanurae Neotetanurae Coelurosauria Tyrannoraptora Tyrannosauroidea ?? Tyrannosauridae ??? Albertosaurinae
Autor: Todd Marshall. Źródło: [1]

Wstęp

Appalachiosaurus to rodzaj zaawansowanego tyranozauroida z późnej kredy, którego szczątki odkryto w Stanach Zjednoczonych. Na ich podstawie oszacowano długość zwierzęcia na około 6 metrów oraz jego masę, która wynosiła w przybliżeniu 600 kilogramów. Opisane skamieniałości należały jednak do osobnika z niepozrastanym szwami miedzy kościami, co wskazuje na to, że nie zakończył jeszcze okresu młodzieńczegom dlatego z pewnością osiągał on większe rozmiary, być może zbliżone do Albertosaurus i Gorgosaurus.

Etymologia

Nazwa dinozaura została nadana od "występowania we wschodniej Ameryce Północnej w późnej kredzie" (można domyślać się, że chodzi o ówczesny mikrokontynent Appalachii, oddzielony wtedy od zachodniej części Ameryki - Laramidii - Morzem Środkowego Zachodu, a nie o pasmo górskie). Nazwa gatunkowa A. montgomeriensis pochodzi natomiast od hrabstwa Montgomery w Stanie Alabama, gdzie odkryto szczątki gada. Appalachiozaura opisali w roku 2005 Thomas Carr, Thomas Williamson i David Schwimmer. Paleontolodzy oszacowali wiek skał z Montgomery na ok. 78 milionów lat.

Materiał kopalny

Na szczątki Appalachiosaurus składały się fragmenty czaszki oraz dolnej szczęk, kilka kręgów, fragmentów kości miednicznej oraz kości tylnych kończyn (holotyp RMM 6670). Obecnie znajdują się one w Centrum Nauki McWane’a w Birmingham (Alabama). Szczególnie charakterystyczna dla tego teropoda jest jego czaszka. Mimo, iż nie zachowała się ona w całości, a niektóre z jej fragmentów są w złym stanie, to jest widocznych kilka unikatowych apomorfii.

Pozycja systematyczna

Początkowo (Carr i in., 2005) i obecnie (Li i in., 2010; Brusatte i in., 2010) zwierzę to uważa się za zaawansowanego tyranozauroida, jednak mieszczącego się poza kladem Albertosaurinae+Tyrannosaurinae. Wcześniej jednak, przed oficjalną publikacją opisu, Holz (2004) zasugerował, że Appalachiosaurus jest alberozaurynem, dość blisko spokrewnionym z kladem Albertosaurus+Gorgosaurus.

Spis gatunków

Appalachiosaurus	Carr, Williamson i Schwimmer, 2005
A. montgomeriensis	Carr, Williamson i Schwimmer, 2005

Bibliografia

Stephen L. Brusatte, Thomas D. Carr, Gregory M. Erickson, Gabe S. Bever, Mark A. Norell. A long-snouted, multihorned tyrannosaurid from the Late Cretaceous of Mongolia. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 106 (41), ss. 17261–17266, 2009. doi:10.1073/pnas.0906911106

Thomas D. Carr, Thomas E. Williamson, David R. Schwimmer. A new genus and species of tyrannosauroid from the Late Cretaceous (middle Campanian) Demopolis Formation of Alabama. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 25 (1), ss. 119–143, 2005. doi:10.1671/0272-4634(2005)025%5B0119:ANGASO%5D2.0.CO;2

Thomas R. Holtz, Jr: Tyrannosauroidea. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, ss. 111–136. ISBN 0-520-24209-2.

Li Daqing, Mark A. Norell, Gao Keqin, Nathan D. Smith, Peter J. Makovicky. A longirostrine tyrannosauroid from the Early Cretaceous of China. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 277 (1679), ss. 183–190, 2010. doi:10.1098/rspb.2009.0249