Ypupiara

Autor:

Kamil Kamiński

---

Ypupiara
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Brazylia – Mina Gerais (formacja Marilia)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 66 Ma późna kreda (późny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae Unenlagiinae
Rekonstrukcja Austroraptor. Ypupiara była zapewne podobna. [1].

Wstęp

Ypupiara to rodzaj niedużego teropoda z rodziny Dromaeosauridae, żyjącego pod sam koniec kredy na terenie dzisiejszej Brazylii. Zwierzę to jest znane z zaledwie dwóch kości, które zostały zniszczone w pożarze w 2018 r. Mimo to, Ypupiara została opisana w 2021 r. przez Arthura Bruma i współpracowników.

Etymologia

Nazwa Ypupiara znaczy „ten, który żyje w wodzie”. Jest to nawiązanie do brazylijskich legend o wodnym potworze. Nazwan odnosi się także do domniemanej rybiej diety omawianego dinozaura. Epitet gatunkowy honoruje Alberto Lopa, zasłużonego dla brazylijskiej paleontologii.

Materiał kopalny

Holotyp (DGM 921-R) to fragment prawej kości szczękowej, zachowany z trzema zębami oraz tylna część prawej kości zębowej.

Budowa i paleobiologia

Mimo skąpego materiału kopalnego, autorom opisu udało sie wskazać kilka cech, pozwalających odróżnić Ypupiara od innych dromeozaurydów. Dotyczą one budowy kości szczękowej, zawartych w niej płytek międzyzębowych oraz samych zębów. Te ostatnie były zakrzywione do tyłu, zwłaszcza przy wierzchołkach i pozbawione piłkowanych krawędzi. Wg Bruma i współpracowników, Ypupiara i inne unenlaginy żywiły się w znacznej mierze rybami, choć bardzo możliwe, że zjadały też inne niewielkie zwierzęta, jak ssaki czy jaszczurki. U Halszkaraptor, krewniaka Ypupiara, znanego z niemal kompletnego szkieletu, znaleziono liczne dowody na półwodny tryb życia.

Spis gatunków

Ypupiara	Brum, Pegas, Bandeira, Souza, Campos i Kellner, 2021
Y. lopai	Brum, Pegas, Bandeira, Souza, Campos i Kellner, 2021

Bibliografia

Brum, A.S., Pêgas, R.V., Bandeira, K.L.N., Souza, L.G., Campos, D.A. & Kellner, A.W.A. (2021). “A new Unenlagiinae (Theropoda: Dromaeosauridae) from the Late Cretaceous of Brazil.” https://doi.org/10.1002/spp2.1375.