Ypupiara

Autor:

Kamil Kamiński

---

Ypupiara
Dieta	mięsożerny
Miejsce	Brazylia – Mina Gerais (formacja Marilia)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 72-66 Ma późna kreda (mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae Unenlagiinae
Rekonstrukcja Austroraptor. Ypupiara była zapewne podobna. [1].

Wstęp

Ypupiara to rodzaj niedużego teropoda z rodziny Dromaeosauridae, żyjącego pod sam koniec kredy na terenie dzisiejszej Brazylii. Zwierzę to jest znane z zaledwie dwóch kości, które zostały zniszczone w pożarze w 2018 r. Mimo to, Ypupiara została opisana w 2021 r. przez Arthura Bruma i współpracowników.

Etymologia

Nazwa Ypupiara znaczy „ten, który żyje w wodzie”. Jest to nawiązanie do brazylijskich legend o wodnym potworze. Nazwan odnosi się także do domniemanej rybiej diety omawianego dinozaura. Epitet gatunkowy honoruje Alberto Lopa, zasłużonego dla brazylijskiej paleontologii.

Materiał kopalny

Holotyp (DGM 921-R) to fragment prawej kości szczękowej, zachowany z trzema zębami oraz tylna część prawej kości zębowej.

Budowa i paleobiologia

Mimo skąpego materiału kopalnego, autorom opisu udało sie wskazać kilka cech, pozwalających odróżnić Ypupiara od innych dromeozaurydów. Dotyczą one budowy kości szczękowej, zawartych w niej płytek międzyzębowych oraz samych zębów. Te ostatnie były zakrzywione do tyłu, zwłaszcza przy wierzchołkach i pozbawione piłkowanych krawędzi. Wg Bruma i współpracowników, Ypupiara i inne unenlaginy żywiły się w znacznej mierze rybami, choć bardzo możliwe, że zjadały też inne niewielkie zwierzęta, jak ssaki czy jaszczurki. U Halszkaraptor, krewniaka Ypupiara, znanego z niemal kompletnego szkieletu, znaleziono liczne dowody na półwodny tryb życia.

Spis gatunków

Ypupiara	Brum, Pegas, Bandeira, Souza, Campos i Kellner, 2021
Y. lopai	Brum, Pegas, Bandeira, Souza, Campos i Kellner, 2021

Bibliografia

Brum, A.S., Pêgas, R.V., Bandeira, K.L.N., Souza, L.G., Campos, D.A. & Kellner, A.W.A. (2021). “A new Unenlagiinae (Theropoda: Dromaeosauridae) from the Late Cretaceous of Brazil.” https://doi.org/10.1002/spp2.1375.