Coronosaurus

Autor:	Marcin Szermański, Paweł Konarzewski
Korekta:	Maciej Ziegler

---

Coronosaurus (koronozaur)
Długość	5 m
Masa	2 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Kanada - Alberta (formacja Oldman)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 77,1 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Centrosaurinae Eucentrosaura Centrosaurini
Rekonstrukcja przyżyciowa Coronosaurus. Autor: ABelov2014 [2] 5 m Porównanie wielkości Coronosaurus i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003ECoronosaurus brinkmani\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E TMP 2002.68.1.\u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Coronosaurus brinkmani - holotyp TMP 2002.68.1.\n","link":"","lat":50.5710270000000008394636097364127635955810546875,"lon":-111.8930050000000022691892809234559535980224609375,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003ECoronosaurus brinkmani\u003C/i\u003E - materia\u0142 przypisany.\u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Coronosaurus brinkmani - materia\u0142 przypisany.\n","link":"","lat":49.28323499999999768306224723346531391143798828125,"lon":-112.2091410000000024638211471028625965118408203125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Coronosaurus brinkmani to gatunek centrozauryna z terenów obecnej Kanady. Wcześniej znany jako jeden z gatunków Centrosaurus, lecz Michael Ryan i in. (2012) uznali, że reprezentuje odmienność na poziomie rodzajowym.

Lokalizacja i materiał kopalny

Zrekonstruowana czaszka. Fot. Machairo [1]

Holotyp to kość ciemieniowa o numerze katalogowym TMP 2002.68.1 należąca do dorosłego osobnika. Został odnaleziony na terenie Dinosaur Provincial Park, ok. 50 km od Brooks (Alberta, Kanada). Mieścił się w pokładach formacji Oldman.

Materiał przypisany to prawdopodobnie wszystkie ceratopsydowe szczątki ze złoża BB 138 (Dinosaur Provincial Park, Alberta) i złóż Milk River Ridge (MRR BB) niedaleko Warner. Są to m.in. elementy min. kilkudziesięciu osobników. Autorzy skupili się na elementach odróżniających go od Centrosaurus apertus, tj. kościach czaszki zawierających ornamentację i wymieniają następujący materiał: kość ciemieniowa (TMP 2002.68.3), zaoczodołowa (TMP 2002.68.10) i nadoczodołowa (TMP 2002.68.5). Tak jak holotyp, one również pochodzą z pokładów formacji Oldman.

Budowa

Coronosaurus był podobny do swojego bliskiego kuzyna Centrosaurus, lecz różnił się od niego ornamentacją kryzy. Na kości ciemieniowej znajdował się szereg dodatkowych zrośniętych guzów, które łączyły się z powierzchnią tylną i grzbietową górnej części czaszki. W trakcie ontogenezy rozwijały się jako krótkie kolce, które mogły się łączyć wzdłuż swoich przyległych krawędzi w większe, nieregularne masy. Kostne narośle znajdują się nad pierwszym różkiem ciemieniowym (P1) i tworzyły razem złożony epiparietal skierowany ku dołowi. P1 można uznać jako podstawę dla P2, który znajdował się wyżej. P3 był zmiennie rozwinięty jako krótki języczkowaty haczyk lub stożkowaty kolec, który był zorientowany grzbietowo. Dorosłe osobniki miały rozdęte rdzenie rogów nadocznych, które wyrastały na boki ponad oczodół. U dorastających osobników rogi nadoczne były o kształcie stożkowej piramidy z opływowymi końcówkami. Podobnie jak u Styracosaurus róg nosowy był wyprostowany, wydłużony i zwężający się ku górze (Ryan i in., 2012).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Coronosaurus powstała z połączenia łacińskich słów corona (korona) i saurus (jaszczur). Odnosi się ona do bogatych zdobień kryzy tego ceratopsa, które przypominają swą ornamentacją koronę. Epitet gatunkowy brinkmani honoruje Donalda Brinkmana za wkład w badania paleoekologii późnej kredy Alberty.

Spis gatunków

Coronosaurus	Ryan, Evans i Shepher, 2012
C. brinkmani	(Ryan i Russell, 2005) i Ryan, Evans, Shepher, 2012
= Centrosaurus brinkmani	Ryan i Russell, 2005

Bibliografia

Ryan, M.J. & Russell, A.P. (2005) A new centrosaurine ceratopsid from the Oldman Formation of Alberta and its implications for centrosaurine taxonomy and systematics. Canadian Journal of Earth Sciences 42 (7): 1369–1387 [3]

Ryan, M.J.; Evans, D.C.; Shepherd, K.M.; Sues, H. (2012) "A new ceratopsid from the Foremost Formation (middle Campanian) of Alberta". Canadian Journal of Earth Sciences 49 (10): 1251. doi:10.1139/e2012-056