Europatitan

Autor:	Kamil Kamiński
Korekta:	Marcin Szermański, Krzysztof Stuchlik

---

Europatitan (europatytan)
Długość	21,4 m (23m wg oszacowania własnego KS)
Wysokość	5 m (w barkach)
Masa	22 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Hiszpania - Kastylia (formacja Castrillo de la Reina)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 125 Ma wczesna kreda (najpóźniejszy barrem - najwcześniejszy apt)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropoda Macronaria Somphospondyli
Rekonstrukcja szkieletu europatytana. Autor: Gunnar Bivens. [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Eformacja Castrillo de la Reina\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"formacja Castrillo de la Reina\n","link":"","lat":42,"lon":-3.29999999999999982236431605997495353221893310546875,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Europatitan to rodzaj zauropoda z wczesnej kredy z terenu dzisiejszej Hiszpanii. Znany jest z jednego niepełnego szkieletu, mimo to jego szczątki należą do najbardziej kompletnych przedstawicieli Titanosauriformes z tego okresu odnalezionych w Europie. Prawdopodobnie był to bazalny przedstawiciel kladu Somphospondyli, bliski Sauroposeidon i Tendaguria.

Etymologia

Mapka z zaznaczonym obszarem znalezisk. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.

Nazwa Europatitan nawiązuje do nazwy kontynentu (Europy) oraz mitycznych greckich tytanów, słynących z wielkich rozmiarów i siły. Epitet gatunkowy estwoodi honoruje sławnego amerykańskiego aktora i reżysera Clinta Eastwooda. Grał on w filmie „Dobry, zły i brzydki”, którego sceny kręcono niedaleko miejsca znalezienia szczątków europatytana.

Materiał kopalny

Kręg grzbietowy. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.

Kręgi ogonowe. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.

Holotyp (AODF 660) oznaczono numerami katalogowymi od MDS-OTII-1 do MDS-OTII-32. Obejmuje on: ząb, pięć kręgów szyjnych, jeden kręg grzbietowy, dziewięć kręgów ogonowych, jedenaście żeber szyjnych, pięć żeber brzusznych, siedem łuków hemalnych, obie łopatki, lewą kość kruczą, kości lewego śródręcza I i III, obie kości łonowe i kulszowe.

Odkrycie i opis

Szczątki Europatitan znaleziono w północnej Hiszpanii w 2003 r. Następnie wydobywano je z tamtejszych piaskowców w latach 2004-2006. Obecnie znajdują się one w Dinosaur Museum of Salas de los Infantes w Burgos, w Hiszpanii. W 2017 r. omawiany tu dinozaur został nazwany i opisany przez zespół paleontologów pod kierownictwem Fidela Fernández-Baldora.

Budowa

Rekonstrukcja przyżyciowa europatytana. Autor: Mario Lanzas.[1].

Europatitan był dużym zauropodem. Jedyny zachowany ząb był trójkątny, i bardziej przypominał kształtem łyżeczkę niż ołówek. Pewne cechy zbliżały go do zębów bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Kręgi szyjne europatytana wyróżniały się ekstremalną pneumatyzacją, a ich trzony były silnie wydłużone, co znamionuje niezwykle długą szyję, podobnie jak np. u Sauroposeidon. Jedyny znany kręg grzbietowy miał spłaszczony grzbietowo-brzusznie, opistoceliczny (wklęsły z tyłu) trzon. Był on szerszy niż dłuższy, i w przybliżeniu tak samo wysoki jak długi. Żebra szyjne i brzuszne były wydłużone, te ostatnie mierzyły nawet więcej niż 2 m długości. Kręgi ogonowe przypominały budową kręgi bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Łopatka mierzyła 165 cm i była zbliżona kształtem do łopatek brachiozaurydów i bazalnych somfospondyli.

Spis gatunków

Europatitan	Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Moreno-Azanza i Montero, 2017
E. eastwoodi	Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Moreno-Azanza i Montero, 2017

Bibliografia

Fernández-Baldor, F.T., Canudo, J.I., Huerta, P., Moreno-Azanza, M., Montero, D. (2017). "Europatitan eastwoodi, a new sauropod from the lower Cretaceous of Iberia in the initial radiation of somphospondylans in Laurasia". PeerJ. 5: e3409. doi:10.7717/peerj.3409