Cerasinops

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 19:06, 29 lis 2023 autorstwa Paweł (dyskusja | edycje) (uzupełnienia)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Sebastian Oziemski, Tomasz Singer, Daniel Madzia
Korekta: Tomasz Sokołowski, Maciej Ziegler, Kamil Kamiński, Paweł Konarzewski


Cerasinops (cerasinops)
Długość 1,8-2,5 m
Masa ok. 120-175 kg
Dieta roślinożerny
Miejsce USA - Montana

(dolne osady formacji Two Medicine)

Czas
252 201 145
66

ok. 81-77 Ma [1]
późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ceratopsia

Leptoceratopsidae

Saurornitholestes hunting Cerasinops.jpg
Para Saurornitholestes polująca na samicę Cerasinops z młodymi. Autor: ABelov 2014 [1]
Homo sapiens.png Ceratopsia bazalne.png

2 m

Porównanie wielkości Cerasinops i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Cerasinops to opisany w 2007 roku przez Brendę Chinnery i Jacka Hornera bazalny leptoceratopsyd (Leptoceratopsidae), którego skamieniałości zostały odkryte w stanie Montana w późnokredowych skałach formacji Two Medicine. Ich wiek datuje się na kampan - a więc około 81-77 milionów lat temu.

Historia taksonu

Dinozaura tego odkryto kilkadziesiąt lat temu, a o fakcie tym pisze już w 1939 roku Gilmore. Okazy USNM (United States National Museum) 13863 i 13864 były pierwotnie przez Gilmore'a opisane jako Leptoceratops sp. Na podstawie wspólnych cech występujących u USNM 13864 i MOR 300 (holotyp) stwierdzono, ze chodzi o identyczny gatunek, który zasługuje na nową nazwę rodzajową.

Materiał kopalny

Holotyp (MOR 300) to niekompletna czaszka oraz szkielet kompletny w 80%. Materiał przypisany (USNM 13863 i 13864) to częściowe szkielety zawierające czaszkę oraz elementy pozaczaszkowe.

Badanie histologiczne kości wykazało, że Cerasinops maksymalnie żył 11 lat.

Budowa

Czaszka

Czaszka Cerasinops była głęboka, a kostna kryza na karku krótka. W jego kryzie znajdowały sie niewielkie okna, co wiąże go z kolei z bardziej zaawansowanymi neoceratopsami. Jak zauważa (nieoficjalnie) Tomasz Singer, budowa tylnego brzegu kryzy jest nieomal identyczna jak u rodzaju Graciliceratops[2]. Może to wnioskować o ponowne przebadanie jego pokrewieństwa. Kości czołowe były ze sobą zrośnięte w linii środkowej i były bardziej wklęsłe niż u Leptoceratops oraz Prenoceratops. Obecność dwóch zębów w kości przedszczękowej upodabnia go trochę do Protoceratops. Kość szczękowa swoją budową była bardzo podobna do tej u Leptoceratops, z kolei zębowa była głęboka. Kość nosowa była krótsza i grubsza niż u Prenoceratops. Na kości jarzmowej nie odnaleziono śladów obecności różka jarzmowego (epijugal). Kość kwadratojarzmowa Cerasinops była mocna i trójkątna, z kolei kwadratowa - długa i prosta. Szeroka, krótka i owalna kość stawowa była osadzona pod kątem 30 stopni względem poziomu. Kość kątowa górna była masywnie zbudowana (Chinnery i Horner, 2007).

Szkielet pozaczaszkowy

W odróżnieniu od wielu przedstawicieli Ceratopsoidea i niektórych bazalnych bazalnych neoceratopsów (np. Auroraceratops trzy pierwsze kręgi szyjne nie były ze sobą zrośnięte. Kręgi ogonowe miały bardzo wysokie wyrostki kolczyste. Chinnery i Horner (2007) zauważyli, że kończyny przednie były krótkie w stosunku do tylnych. Paul (2010) sugeruje, że w odróżnieniu od swoich kuzynów nie poruszał się na czterech, lecz na dwóch nogach. Kończyny przednie wykazują również unikatową histologię kości.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Cerasinops oznacza w dosłownym tłumaczeniu "czereśniowa twarz" (cerasinus to bowiem z łaciny "czereśnia"). Czasem błędnie się ją tłumaczy na "chińskie rogate oblicze" (cera - twarz/oblicze, sino - chiński). Epitet gatunkowy hodgskissi honoruje Wilsona Hodgskissa, właściciela posesji, u którego odnaleziono okaz typowy.

Spis gatunków

Cerasinops Chinnery & Horner, 2007
C. hodgskissi Chinnery & Horner, 2007

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853.

Chinnery, B.J. & Horner, J.R. (2007). "A new neoceratopsian dinosaur linking North American and Asian taxa". Journal of Vertebrate Paleontology. 27 (3): 625–641. [[doi:10.1671/0272-4634(2007)27[625:ANNDLN]2.0.CO;2]].

Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[2]]

Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs' wyd. Princeton University.

  1. Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
  2. Forum Dinozaury.com!, 29 V 2008 r. http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?p=25226#p25226