Nankangia
Autor: | Kamil Kamiński |
Korekta: | Michał Siedlecki |
Nankangia (nankangia) | |
---|---|
Długość | 2,75 m[1] |
Wysokość | 1,1 m (w biodrach)[1] |
Masa | 69 kg[1] |
Dieta | wszystkożerny |
Miejsce | Chiny - prowincja Jiangxi |
Czas |
ok. 66,7 Ma późna kreda (późny mastrycht |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti. [5] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Nankangia to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później Nankangia została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem Lü Junchanga.
Etymologia
Nazwa Nankangia pochodzi od jednostki administracyjnej Nankang City Chinach. Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Jiangxi.
Materiał kopalny
Holotyp (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra.
Budowa i filogeneza
Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u cenagantydów, Incisivosaurus, Luoyanggia oraz Ganzhousaurus. Spojenie żuchwy (ang. mandibular symphysieal) przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u owiraptorydów. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. infradiapophyseal fossae) na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u Yulong i Khaan) i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do Heyuannia.
W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) Nankangia okazała się bardziej bazalna niż klad Oviraptoridae. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem, a jej pozycja filogenetyczna w obrębie tej grupy pozostaje zmienna. Analizy filogenetyczne umieszczały ją np: jako takson siostrzany julonga i nominngii (Lü i in., 2017) lub jako najbardziej bazalnego owiraptoryda (Wei i in., 2022) (zob. też Oviraptorosauria#Kladogramy).
Paleobiologia
W formacji Nanxiong Nankangia koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak Ganzhousaurus i Jiangxisaurus, podczas gdy np. Banji wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami. Patrz też Gannansaurus#Śródowisko życia
Spis gatunków
Nankangia | Lü, Yi, Zhong i Wei, 2013 |
N. jiangxiensis | Lü, Yi, Zhong i Wei, [2013 |
Bibliografia
Lü, J.; Li, G; Kundrát, M.; Lee, Y.; Zhenyuan, S.; Yoshitsugu, K.; Caizhi, S.; Fangfang, T. & Hanfeng, L (2017). "High diversity of the Ganzhou Oviraptorid Fauna increased by a new "cassowary-like" crested species". Scientific Reports. 7 (1): 6393 https://doi.org/10.1038%2Fs41598-017-05016-6
Lü, J.; Yi, L.; Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. doi:10.1371/journal.pone.0080557.
Wei, X.; Kundrát, M.; Xu, L.; Ma, W.; Wu, Y.; Chang, H.; Zhang, J. & Zhou, X. (2022). "A new subadult specimen of oviraptorid Yulong mini (Theropoda: Oviraptorosauria) from the Upper Cretaceous Qiupa Formation of Luanchuan, central China". Cretaceous Research. 138: 105261. https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2022.105261