Nankangia

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Wersja z dnia 18:08, 24 lut 2024 autorstwa Kamil Kamiński (dyskusja | edycje) (Budowa i filogeneza)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński
Korekta: Michał Siedlecki


Nankangia (nankangia)
Długość 2,75 m[1]
Wysokość 1,1 m (w biodrach)[1]
Masa 69 kg[1]
Dieta wszystkożerny
Miejsce Chiny - prowincja Jiangxi

(formacja Nanxiong)

Czas
252 201 145
66

ok. 66,7 Ma późna kreda (późny mastrycht

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Oviraptorosauria

Oviraptoridae

Nankangia Restoration.jpg
Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti. [5]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Nankangia to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później Nankangia została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem Lü Junchanga.

Etymologia

Nazwa Nankangia pochodzi od jednostki administracyjnej Nankang City Chinach. Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Jiangxi.

Materiał kopalny

Holotyp (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra.

Dolna szczęka nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [1].

Budowa i filogeneza

Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u cenagantydów, Incisivosaurus, Luoyanggia oraz Ganzhousaurus. Spojenie żuchwy (ang. mandibular symphysieal) przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u owiraptorydów. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. infradiapophyseal fossae) na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u Yulong i Khaan) i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do Heyuannia.

Zachowane kończyny tylne nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [2].
Zachowane kręgi nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [3].

W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) Nankangia okazała się bardziej bazalna niż klad Oviraptoridae. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem, a jej pozycja filogenetyczna w obrębie tej grupy pozostaje zmienna. Analizy filogenetyczne umieszczały ją np: jako takson siostrzany julonga i nominngii (Lü i in., 2017) lub jako najbardziej bazalnego owiraptoryda (Wei i in., 2022) (zob. też Oviraptorosauria#Kladogramy).

Paleobiologia

W formacji Nanxiong Nankangia koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak Ganzhousaurus i Jiangxisaurus, podczas gdy np. Banji wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami. Patrz też Gannansaurus#Śródowisko życia

Zachowane kości miednicy. Źródło: Lü i in., 2013 [4].

Spis gatunków

Nankangia , Yi, Zhong i Wei, 2013
N. jiangxiensis Lü, Yi, Zhong i Wei, [2013

Bibliografia

Lü, J.; Li, G; Kundrát, M.; Lee, Y.; Zhenyuan, S.; Yoshitsugu, K.; Caizhi, S.; Fangfang, T. & Hanfeng, L (2017). "High diversity of the Ganzhou Oviraptorid Fauna increased by a new "cassowary-like" crested species". Scientific Reports. 7 (1): 6393 https://doi.org/10.1038%2Fs41598-017-05016-6

Lü, J.; Yi, L.; Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. doi:10.1371/journal.pone.0080557.

Wei, X.; Kundrát, M.; Xu, L.; Ma, W.; Wu, Y.; Chang, H.; Zhang, J. & Zhou, X. (2022). "A new subadult specimen of oviraptorid Yulong mini (Theropoda: Oviraptorosauria) from the Upper Cretaceous Qiupa Formation of Luanchuan, central China". Cretaceous Research. 138: 105261. https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2022.105261

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.