Camarillasaurus
Autor: | Kamil Kamiński |
Korekta: | Dawid Mazurek, Tomasz Skawiński, Michał Siedlecki |
Camarillasaurus (kamarijazaur) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | 5,5 m [1] | ||||
Wysokość | 1,6 m (w biodrach) [1] | ||||
Masa | 270 kg [1] | ||||
Dieta | rybożerny/mięsożerny | ||||
Miejsce | Hiszpania - Teruel, Aragonia
(formacja Camarillas - stanowisko Fuente Arnar) | ||||
Czas |
ok. 130-125 Ma | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Rekonstrukcja przyżyciowa jako spinozauryd. Autor: Connor Ashbridge. [1]
Porównanie wielkości Camarillasaurus i człowieka. |
Wstęp
Camarillasaurus to rodzaj słabo poznanego teropoda, którego szczątki odnaleziono w Hiszpanii. Z powodu fragmentaryczności znaleziska jego pozycja systematyczna pozostaje niepewna, wydaje się jednak, ze był to przedstawiciel spinozaurydów. Został nazwany i opisany w 2014 r. przez duet paleontologów w składzie: Bárbara Sánchez-Hernández i Michael Benton.
Etymologia
Nazwa Camarillasaurus pochodzi od formacji skalnej Camarilla i greckiego słowa sauros, czyli "gad", „jaszczur”. Epitet gatunkowy cirugedae honoruje znalazcę szczątków omawianego teropoda – Pedro Cirugedę Buja.
Materiał kopalny
Holotyp (MPG-KPC1-46) to fragmentaryczny szkielet, obejmujący: częściowy ząb, niepełny mostek, prawą kość łopatkowo-kruczą, prawie kompletne żebro i kawałki innych, kilka kręgów z różnych części ciała (wg Wanga i in. [2017] kręgi początkowo zidentyfikowane jako szyjne mogą w rzeczywistości być kręgami grzbietowymi) oraz fragmenty kilkunastu innych, fragment prawej kości piszczelowej i kawałki innych kości kończyn tylnych. Wg Rauhuta i in. (2019) kręg szyjny to w rzeczywistości kręg grzbietowy, a rzekome kręgi grzbietowe pochodzą z ogona, natomiast fragmenty uważane za płyty mostkowe to części łopatki. Autorzy ci piszą również o odkryciu dodatkowego materiału kopalnego (m.in. kręg ogonowy, k. udowa i pazur stopy).
Budowa i filogeneza
Trudno odtworzyć dokładny wygląd Camarillasaurus, możemy jednak zakładać, że był to dwunożny mięsożerca o ostrych zębach i pazurach. Wyróżniał się spośród innych teropodów budową kości piszczelowej (m.in. ekstremalnie szerokim bliższym końcem), szewronów i kręgów ogonowych. Kość krzyżowa składała się z co najmniej pięciu kręgów (najprawdopodobniej sześciu). W połączeniu z obecnością rowka na brzusznej powierzchni przednich kręgów ogonowych wskazuje to na przynależność do Neotheropoda. Niedostatek szczątków utrudnia bardziej szczegółowe ustalenia odnośnie pozycji filogenetycznej Camarillasaurus, jednak kilka cech jego budowy, jak się do niedawna wydawało, wskazuje na prawdopodobną przynależność do ceratozaurów. Są to zrośnięte w ekstremalnym stopniu kręgi krzyżowe oraz ostre krawędzie wspomnianego już rowka na brzusznej powierzchni przednich kręgów ogonowych. Autorzy opisu stwierdzili jednak, że ta druga cecha występuje również u kilku teropodów niebędących ceratozaurami (np. Sinraptor). W przeprowadzonej przez nich analizie Camarillasaurus okazał się bazalnym ceratozaurem. Wang i in. (2017) stwierdzili, że hypapofyzy kręgów grzbietowych omawianego teropoda przypominają budową celurozaury. Podobnie wspomniana już liczba kręgów krzyżowych (najprawdopodobniej sześć) jest cechą często spotykaną u celurozaurów. Możliwe więc, że Camarillasaurus był bardziej zaawansowany niż początkowo sądzono i należał do tetanurów. Wg Rauhuta i in. (2019) był to megalozauroid, przypuszczalnie spinozauryd. Podobnie uważają m.in. Malafaia i in. (2020) oraz Barker i in. (2021) – według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez drugi z tych zespołów Camarillasaurus jest taksonem siostrzanym do wszystkich pozostałych przedstawicieli Spinosaurinae. Co ciekawe wg Mohabeya i współpracowników (2024) kamrijazaur był przedstawicielem noazaurydów. Jednakże autorzy tej publikacji w swej analizie filogenetycznej nie uwzględnili żadnych spinozaurydów. Poza tą publikacją, większość nowych analiz filogenetycznych umieszcza tego teropoda jako albo najbardziej bazalnego spinozauryda (Santos-Cubedo i in., 2023) lub za potencjalnie najbardziej bazalnego spinozauryna (Teras i in., 2023; Isasmendi i in., 2024). Santos-Cubedo i współpracownicy (2023) ponadto podejrzewają, iż z powodu podobnego wieku, występowania oraz anatomii, kamarijazaur może być tym samym dinozaurem co opisany osiem lat później iberospinus (w takiej sytuacji nazwa Camarillasaurus ma pierwszeństwo i byłaby właściwą nazwą dla tego teropoda).
Spis gatunków
Camarillasaurus | Sánchez-Hernández i Benton 2014 |
?? = Iberospinus | Mateus i Estraviz-Lopez, 2022 |
C. cirugedae | Sánchez-Hernández i Benton, 2014 |
?? = I. natarioi | Mateus i Estraviz-Lopez, 2022 |
Bibliografia
Barker, C.T., Hone, D.W.E., Naish, D., Cau, A., Lockwood, J.A.F., Foster, B., Clarkin, C.E., Schneider, P., Gostling, N.J. (2021). "New spinosaurids from the Wessex Formation (Early Cretaceous, UK) and the European origins of Spinosauridae". Scientific Reports 11, 19340. doi:10.1038/s41598-021-97870-8.
Isasmendi, E., Cuesta, E., Díaz-Martínez, I., Company, J., Sáez-Benito, P., Viera, L. I., Torices, A., Pereda-Suberbiola, P. (2024). "Increasing the theropod record of Europe: a new basal spinosaurid from the Enciso Group of the Cameros Basin (La Rioja, Spain). Evolutionary implications and palaeobiodiversity". Zoological Journal of the Linnean Society. [2]
Malafaia, E., Gasulla, J.M., Escaso, F., Narvaéz, I. & Ortega, F. (2020). "An update of the spinosaurid (Dinosauria: Theropoda) fossil record from the Lower Cretaceous of the Iberian Peninsula: distribution, diversity, and evolutionary history". Journal of Iberian Geology 46, 431–444. doi:10.1007/s41513-020-00138-9 [abstrakt].
Mohabey, D.M., Samant, B., Vélez-Rosado, K.I., Wilson Mantilla, J.A. (2024). "A review of small-bodied theropod dinosaurs from the Upper Cretaceous of India, with description of new cranial remains of a noasaurid (Theropoda: Abelisauria)". Journal of Vertebrate Paleontology. [3]
Rauhut, O.W.M., Canudo, J.I & Castanera, D. (2019). “A reappraisal of the Early Cretaceous theropod dinosaur Camarillasaurus from Spain.” Program and abstracts of the XVII EAVP Conference. PDF.
Sánchez-Hernández, B., Benton, M.J. (2014). “Filling the ceratosaur gap: A new ceratosaurian theropod from the Early Cretaceous of Spain”. Acta Palaeontologica Polonica 59 (3), 581–600. doi:10.4202/app.2011.0144.
Santos-Cubedo, A., de Santisteban, C., Poza, B. & Meseguer, S. (2023). "A new spinosaurid dinosaur species from the Early Cretaceous of Cinctorres (Spain)". Scientific Reports. 13 (1). 6471. [4]
Terras, R., Carbonera, M., Budke, G., Leite, K.J.G., (2023). "Spinosauridae family (Dinosauria: Theropoda): taxonomy, paleobiogeography and paleoecology (a revision)". Paleodest. 37 (77): 14–54. [5]
Wang, S., Stiegler, J., Amiot, R., Wang, X., Du, G.-H., Clark, J.M. & Xu, X. (2017). "Extreme Ontogenetic Changes in a Ceratosaurian Theropod". Current Biology 27, 144–148. doi:10.1016/j.cub.2016.10.043.