Huanansaurus

Autor:	Kamil Kamiński
Korekta:	Michał Siedlecki

---

Huanansaurus (huananzaur)
Długość	2,9 m
Wysokość	1,05 m (w biodrach)
Masa	60 kg
Dieta	wszystkożerny
Miejsce	Chiny - Guangdong (formacja Nanxiong)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 66.7 Ma późna kreda (późny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Oviraptorosauria Caenagnathoidea Oviraptoridae ?Oviraptorinae
Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti. [4].
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EChiny- prowincja Jiangxi, Ganzhou City, miejsce znalezienia holotypu\u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Chiny- prowincja Jiangxi, Ganzhou City, miejsce znalezienia holotypu\n","link":"","lat":25.8666666666670010954476310871541500091552734375,"lon":114.9333333333299975720365182496607303619384765625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Huanansaurus to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Został opisany w 2015 r przez zespół paleontologów pod kierunkiem Lü Junchanga.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Huanansaurus pochodzi od słowa Huanan, w języku chińskim oznaczającego południowe Chiny. Epitet gatunkowy nawiązuje do Ganzhou City, gdzie odnaleziono szczątki tego zwierzęcia.

Materiał kopalny

Holotyp (HGM41HIII-0443) to niemal kompletna czaszka i niekompletny szkielet pozaczaszkowy. Brakuje przede wszystkim tylnych kręgów szyjnych, kręgów grzbietowych, ogonowych i miednicy, a kończyny zachowały się fragmentarycznie.

Rekonstrukcja głowy. Autor: Levi Bernardo [1].

Budowa

Czaszka holotypu mierzyła niecałe 21 cm i cechowała się wysokim stopniem pneumatyzacji. Dotyczyło to zwłaszcza kości nosowych, łzowych i przedszczękowych. Podobnie jak w przypadku innych owiraptorydów, czaszka była stosunkowo krótka, wysoka i bezzębna Nozdrza zewnętrzne były wyraźnie wydłużone. Wzdłuż górnej części czaszki biegł niski, płaski grzebień.

Kość ramienna miała niemal taką samą długość co kość promieniowa. Paliczki dłoni były względnie długie i masywne. Trzy palce kończyły się długimi, silnie zakrzywionymi pazurami, przy czym pazur trzeciego palca był najsmuklejszy. Kończyny tylne zachowały się jedynie fragmentarycznie. Ich pazury były delikatniejszej budowy niż w przypadku przednich łap.

Czaszka. Źródło: Lü i in., 2015. [2].

Systematyka i ważność taksonu

Huananzaur wstępnie został uznany za takson siostrzany citipati w obrębie Oviraptorinae (Lü i in., 2015). Jego przynależność do tej grupy owiraptorydów potwierdziły również nowsze analizy filogenetyczne (np: Cau i in., 2017; Lü i in., 2017), choć ta druga analiza umieściła huananzaura jako takson siostrzany opisanego w tej pracy korytoraptora. Późniejsze analizy umieszczają tego owiraptorozaura jako bardziej bazalnego owiraptoryda (Hartmann i in., 2019), bądź takson siostrzany korytoraptora w obrębie Oviraptorinae (Funston i in., 2020).

Mortimer (online) uważa, że skoro nazwa i opis tego dinozaura zostały opublikowane w czasopiśmie internetowym i nie jest ona zarejestrowana w Zoobanku, to powinna zostać uznana za nomen nudum. Paul (2024) w swej książce podejrzewa iż huananzaur to tak naprawdę dorosły męski osobnik współwystępującego z nim owiraptorozaura z rodzaju Banji.

Paleobiologia i paleoekologia

Kończyny przednie. Źródło: Lü i in., 2015. [3].

W formacji Nanxiong Huanansaurus koegzystował z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Lü i in. (2013) spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Nankangia, Ganzhousaurus i Jiangxisaurus miały prostą dolną krawędź kości zębowej, co prawdopodobnie nie pozwalało na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Zwierzęta te byłyby więc głównie roślinożerne, podczas gdy np. Banji, mający zakrzywiona do dołu żuchwę wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Huanansaurus nie miał prostej dolnej krawędzi żuchwy (była ona wklęsła), ale jej przednia część nie zakrzywiała się silnie ku dołowi. Jeśli hipoteza Lü i in. (2013) jest poprawna, to Huanansaurus prawdopodobnie odżywiał się głównie pokarmem roślinnym. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami.

Spis gatunków

Huanansaurus	Lü, Pu, Kobayashi, Xu, Chang, Shang, Liu, Lee, Kundrát i Shen, 2015
N. ganzhouensis	Lü, Pu, Kobayashi, Xu, Chang, Shang, Liu, Lee, Kundrát i Shen, 2015

Bibliografia

Cau, A., Beyrand, V., Voeten, D., Fernandez, V., Tafforeau, P., Stein, K., Barsbold, R., Tsogtbaatar, K., Currie, P., Godefroit, P. (2017). “Synchrotron scanning reveals amphibious ecomorphology in a new clade of bird-like dinosaurs”. „Nature” 552 (7685), s. 395–399. [[5]]

Funston, G.F., Chinzorig, T., Tsogtbaatar, K., Kobayashi, Y., Sullivan, C. & Currie, P.J. (2020). "A new two-fingered dinosaur sheds light on the radiation of Oviraptorosauria". Royal Society Open Science. 7 (10): 201184. [6]

Hartman, S., Mortimer, M., Wahl, W.R., Lomax, D.R., Lippincott, J., Lovelace, D.M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ. 7: e7247. [7]

Lü, J., Li, G, Kundrát, M., Lee, Y., Zhenyuan, S., Yoshitsugu, K., Caizhi, S., Fangfang, T., Hanfeng, L (2017). "High diversity of the Ganzhou Oviraptorid Fauna increased by a new "cassowary-like" crested species". Scientific Reports. 7 (1): 6393. [8]

Lü, J., Pu, H., Kobayashi, Y., Xu, L., Chang, H., Shang, Y., Liu, D., Lee, Y., Kundrát, M., Shen, C. (2015). "A New Oviraptorid Dinosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleobiogeographical Implications". Scientific Reports. 5 (11490). doi:10.1038/srep11490.

Lü, J., Yi, L., Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. doi:10.1371/journal.pone.0080557.

Paul, G.S. (2024) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" (3. edycja). wyd. Princeton University