Baminornis

Autor:

Michał Siedlecki

---

Baminornis (baminornis)
Masa	ok. 140-300 g
Miejsce	Chiny - Fujian (formacja Nanyuan)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 150,2-149,9 Ma późna jura (późny ?[kimeryd]] - wczesny tyton)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Avialae ??Pygostylia
Rekonstrukcja baminornisa. Autor: UnexpectedDinoLesson [1]

Wstęp

Baminornis to rodzaj niewielkiego wczesnego awiala żyjącego na terenie dzisiejszych południowowschodnich Chin pod koniec epoki późnej jury. Jest najstarszym znanym awialem o krótkim ogonie.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "ptak z Fujian" (od mandaryńskiej nazwy tej prowincji i greckiego ornis [ptak]), a epitet gatunkowy można przetłumaczyć jako "z Zenghe". Obie nazwy odnoszą się do odpowiednio prowincji i hrabstwa na terenie których odnaleziono skamieniałość omawianego rodzaju.

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP V33259) to niekompletny i częściowo artykułowany szkielet pozaczaszkowy.

Budowa, paleobiologia i filogeneza

Baminornis był niewielkim awialem, który w odróżnieniu od innych znanych z ogona jurajskich przedstawicieli tej grupy miał krótki ogon - pięć kręgów zrośniętych w pygostyl zakrzywiony w górę (cecha obecna u Ornithuromorpha), nie posiadał skostniałych żeber miedniczych (przynajmniej jako dorosły osobnik), a jego łopatka i kość krucza były niepołączone ze sobą (podobnie jak u sapeornisa, ale też siaotingii), a sama k. krzyżowa miała kształt kolumny, a nie trapezoidu jak u archeopteryksa oraz innymi szczegółami w budowie kończyn i miednicy.

Baminornis był prawdopodobnie bardzo dobrym lotnikiem, w porównaniu do większości późnojurajskich, ale również i części wczesnokredowych awiali (np: jeholornisa) na co wskazują chociażby wspomniane niezłączone łopatka i k. krucza oraz krótki pygostyl. Niestety, jako że nie znamy czaszki tego rodzaju nie wiemy czym się odżywiał.

Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu tego awiala, baminornis był formą przejściową pomiędzy bazalnymi jurajskimi awialami (archeopteryksem i anchiornitidami), a wczesnokredowymi awialami (jeholornisem oraz kladem Pygostylia. Wg nich wspomniany klad może być rozszerzony o omawiany takson (ze względu na obecność u niego pygostylu; wtedy jeholornis byłby wtórnie długoogonowym awialem pozbawionym tej struktury) lub u baminornisa pygostyl i inne cechy zaawansowanych awiali powstały niezależnie (być może bardziej prawdopodobna - komentarz odautorski).

Spis gatunków

Baminornis	Chen, Wang, Dong, Zhou, Xu, Deng, Xu, Zhang, Wang, Du, Lin, Lin i Zhou, 2025
B. zhenghensis	Chen, Wang, Dong, Zhou, Xu, Deng, Xu, Zhang, Wang, Du, Lin, Lin i Zhou, 2025

Bibliografia

Chen, R., Wang, M., Dong, L., Zhou, G., Xu, X., Deng, K., Xu, L., Zhang, C., Wang, L., Du, H., Lin, G., Lin, M., Zhou, Z. (2025). "Earliest short-tailed bird from the Late Jurassic of China". Nature. 638 (8050): 441–448. [2]