Baminornis

Autor:

Michał Siedlecki

---

Baminornis (baminornis)
Masa	ok. 140-300 g
Miejsce	Chiny - Fujian (formacja Nanyuan)
Czas	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 150,2-149,9 Ma późna jura (późny ?[kimeryd]] - wczesny tyton)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Avialae ??Pygostylia
Prawdopodobnie niepoprawna rekonstrukcja baminornisa z pygostylem. Autor: UnexpectedDinoLesson [1]

Wstęp

Baminornis to rodzaj niewielkiego wczesnego awiala żyjącego na terenie dzisiejszych południowowschodnich Chin pod koniec epoki późnej jury. Jest prawdopodobnie najstarszym znanym awialem o krótkim ogonie (ale zobacz dalszą część tekstu).

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "ptak z Fujian" (od mandaryńskiej nazwy tej prowincji i greckiego ornis [ptak]), a epitet gatunkowy można przetłumaczyć jako "z Zenghe". Obie nazwy odnoszą się do odpowiednio prowincji i hrabstwa na terenie których odnaleziono skamieniałość omawianego rodzaju.

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP V33259) to niekompletny i częściowo artykułowany szkielet pozaczaszkowy.

Budowa, paleobiologia i filogeneza

Baminornis był niewielkim awialem, który w odróżnieniu od innych znanych z ogona jurajskich przedstawicieli tej grupy miał krótki ogon - pięć kręgów zrośniętych w pygostyl zakrzywiony w górę (cecha obecna u Ornithuromorpha), nie posiadał skostniałych żeber miedniczych (przynajmniej jako dorosły osobnik), a jego łopatka i kość krucza były niepołączone ze sobą (podobnie jak u sapeornisa, ale też siaotingii), a sama k. krzyżowa miała kształt kolumny, a nie trapezoidu jak u archeopteryksa oraz innymi szczegółami w budowie kończyn i miednicy. Mortimer (online, 2025) stwierdził jednak, że struktura zinterpretowana jako pygostyl, tak naprawdę jest synsacrum. Swą interpretacje uzasadnia m.in. szczegółami budowy kręgów nietypowymi dla budowy pygostylu, zbyt dużymi rozmiarami tej struktury względem innych awiali, niepoprawną interpretacją zakrzywienia omawianej struktury (wg Mortimer jest zakrzywiona do dołu) oraz niezachowania się jej w całości (tylna część jest złamana, więc tak naprawdę nie wiadomo, jak wiele kręgów tworzyło ogon omawianego taksonu)

Baminornis był prawdopodobnie bardzo dobrym lotnikiem, w porównaniu do większości późnojurajskich, ale również i części wczesnokredowych awiali (np: jeholornisa) na co wskazują chociażby wspomniane niezłączone łopatka i k. krucza oraz krótki ?pygostyl; jeśli interpetacja Mortimer (online, 2025) okaże się poprawna, to omawiany rodzaj prawdopodobnie był lepszym lotnikiem od archeopteryksa i innych jurajskich awiali, ale jego zdolności lotnicze były nie lepsze niż u przedstawicieli Jeholornithidae. Niestety, jako że nie znamy czaszki tego rodzaju nie wiemy czym się odżywiał.

Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu tego awiala, baminornis był formą przejściową pomiędzy bazalnymi jurajskimi awialami (archeopteryksem i anchiornitidami), a wczesnokredowymi awialami (jeholornisem oraz kladem Pygostylia. Wg nich wspomniany klad może być rozszerzony o omawiany takson (ze względu na obecność u niego pygostylu; wtedy jeholornis byłby wtórnie długoogonowym awialem pozbawionym tej struktury) lub u baminornisa pygostyl i inne cechy zaawansowanych awiali powstały niezależnie (być może bardziej prawdopodobna - komentarz odautorski). Komentarz Mortimer (online, 2025) wskazujący, iż domniemany pygostyl jest tak naprawdę synsacrum (o ile ta interpretacja jest prawdziwa) rozwiązuje ten problem, gdyż ze względu na inne wspomniane cechy anatomiczne, baminornis jest dalej przedstawicielem Avialae bardziej zaawansowanym od archeopteryksa, lecz bardziej bazalnym od jeholornisa (komentarz odautorski)

Spis gatunków

Baminornis	Chen, Wang, Dong, Zhou, Xu, Deng, Xu, Zhang, Wang, Du, Lin, Lin i Zhou, 2025
B. zhenghensis	Chen, Wang, Dong, Zhou, Xu, Deng, Xu, Zhang, Wang, Du, Lin, Lin i Zhou, 2025

Bibliografia

Chen, R., Wang, M., Dong, L., Zhou, G., Xu, X., Deng, K., Xu, L., Zhang, C., Wang, L., Du, H., Lin, G., Lin, M., Zhou, Z. (2025). "Earliest short-tailed bird from the Late Jurassic of China". Nature. 638 (8050): 441–448. [2]

Mortimer, M. (online, 2025). "No pygostyle for Baminornis" [3]