Straight Cliffs

Hasło w trakcie rozbudowy 

Autor:

Paweł Konarzewski

---

Formacja Straight Cliffs
Wiek	Trias 252 Jura 201,4 Kreda 143,1 66 ok. 92-82,2 Ma późna kreda (turon-kampan
Miejsce	USA - Utah
Podjednostki	ogniwa Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank
Leży pod	formacja Tropic Shale
Leży nad	formacja Wahweap
Miąższość	300-500 m
Litologia	piaskowce, mułowce, konglomeraty i węgiel
Bazaltowe skały z plejstocenu wznoszące się nad osadami formacji Straight Cliffs. Fot. James St. John [1]

Wstęp

Formacja Straight Cliffs to późnokredowa jednostka stratygraficzna położona na Płaskowyżu Kaiparowits w stanie Utah. Jej osady datuje się na późny turon i wczesny kampan.

Krótka historia badań

Pierwszy raz piaskowce Straight Cliffs opisali Gregory i Moore (1931) jako 300 m sekwencję piaskowców. Peterson i Waldrop (1965) formalnie zdefiniowali formacje Straight Cliffs. W 1969 roku Peterson nazwał również cztery nowe ogniwa w obrębie Straight Cliffs: Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank.

Litologia

Tibbet Canyon

Wiek: turon (~92-91,3 Ma)

Miąższość: 26-51 m

Charakterystyka: Ogniwo Tibbet Canyon zbudowane jest z jasnego piaskowca o drobnych do średnich ziarnach, który układa się w poziome lub skośne warstwy. Dolna część członu styka się z formacją Tropic Shale oraz jest przemieszana z łupkami ilastymi barwy ciemnożółtej do jasno-oliwkowoszarej. Z kolei górna część warstw Tibbet Canyon ma kontakt z ogniwem Smoky Hollow zbudowanym z mułowców oraz skał zawierających węgiel. Osady omawianych warstw sugerują, że występowały tam środowiska plażowe oraz płytkomorskie (Peterson, 1969).

Smoky Hollow

Wiek: turon (~91,3-90 Ma)

Miąższość: 7-40 m

Charakterystyka: Smoky Hollow to jednostka tworząca urwiska i stoki zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych leżących nad pokładami Tibbet Canyon. Warstwy Smoky Hollow dzieli się na trzy nieformalne podjednostki różniące się od siebie odmiennym typem skał. Osady ogniwa Smoky Hollow wskazują, że powstały one w środowiskach bagiennych i lagunowych. Opisywana jednostka jest oddzielona od ogniwa John Henry wyraźną niezgodnością w obrębie formacji Straight Cliffs (Peterson, 1969).

John Henry

Wiek: koniak-santon (~89-83,6 Ma)

Miąższość: 200-340 m

Charakterystyka: Ogniwo John Henry tworząca urwiska i stoki ma większą miąższość niż pozostałe podjednostki Straight Cliffs. Jest ona zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych znajdujących się pod warstwami Drip Tank. W jednostkce John Henry znajdują się osady pochodzenia lądowego (południowo-zachodnia i centralnej części płaskowyżu Kaiparowits) oraz morskiego (północno-wschodnia części). Warstwy osadów lądowych to głównie od jasnobrązowych do pomarańczowoszarych piaskowców o drobnych lub średnich ziarnach, które układają się w poziome i ukośne warstwy. Występują tam także żółtawe do oliwkowoszarych iły z domieszką popiołu wulkanicznego, ciemnoszare i czarne iły zawierające resztki roślinne oraz pokłady węgla. Dzielą się one na sześć nieformalnych jednostek wyróżnionych głównie na podstawie obecności lub braku węgla. Z kolei skały pochodzenia morskiego to bardzo jasnoszare do żółtawobrązowych drobne piaskowce, które układają się w poziome i ukośne warstwy, oraz jasnoszare i oliwkowoszare iły. Granica między ogniwem John Henry a Drip Tank jest prawdopodobnie stopniowa. Jednakże w wielu miejscach jest ona niewidoczna, gdyż jest przykryta rumoszem skalnym (Peterson, 1969).

Drip Tank

Wiek: kampan (83,6-82,2 Ma)

Miąższość: 43-150 m

Charakterystyka: Ogniwo Drip Tank tworząca klify składa się głównie od drobnoziarnistych do średnioziarnistych piaskowców o zabarwieniu od jasnożółtobrązowego do szaropomarańczowego. Piaskowce te wykazują przekątne warstwowanie. Skały dolnej część jednostki (9-24 m) są dobrze skonsolidowane i zawierają ziarna kwarcu i krzemienia, otoczaki krzemienne oraz soczewki zlepieńców, otoczaki i iły, skamieniałe drewno oraz fragmenty kości. Z kolei w górnych warstwach można znaleźć soczewki zlepieńców iłowych. W różnych miejscach ogniwa Drip Tank można znaleźć niewielkie ilości soczewki iłów bentonitowych o kolorze od ciemnożółtego po jasnooliwkowoszare, których grubość nie przekracza 6 m. Ogniwa Drip Tank z formacją Wahweap styka się w sposób stopniowy, bez wyraźne widoczne granicy pomiędzy nimi. Na podstawowie osadów można wywnioskować, że znajdowały się tam środowiska rzeczne (Peterson, 1969).

Paleofauna

Mimo, iż z formacji Straight Cliffs znamy jedynie fragmentaryczne znaleziska dinozaurów to można przypuszczać, że fauna mogła być podobna jak np. Moreno Hill. Skamieniałości innych grup zwierząt są bardziej liczne niż dinozaurów.

Ryby chrzęstnoszkieletowe

Ryby chrzęstnoszkieletowe
Takson	Miejsce	Ogniwo	Materiał kopalny	Komentarz
Cantioscyllium bighornensis	stanowiska UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98	John Henry	zęby	Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae.
Cantioscyllium markaguntensis	stanowiska UMNH Loc. 8, UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98	John Henry	zęby	Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae.
Cristomylus cf. bulldogensis	stanowisko MNA Loc. 995	Smoky Hollow	zęby	Przedstawiciel rodziny Rhinobatidae.
Hybodus sp.	stanowisko UMNH Loc. 1064 i 799	John Henry	kolce płetw grzbietowych (UMNH VP 17797 i UMNH VP 18027) i ząb (UMNH VP 18941)	Nieokreślony gatunek z rodzaju Hybodus.
Lonchidion sp.	UMNH Loc. 8 i UMNH Loc. 417	John Henry	zęby	Nieokreślony gatunek z rodzaju Lochidon.
Pseudomyledaphus madseni	stanowiska UMNH Loc. 663 i Loc. 567	John Henry	zęby	Gatunek ten odnaleziono również w formacji Milk River.

Bibliografia

Gregory, H. E., & Moore, R. C. (1931). "The Kaiparowits Region: Geographic and geologic reconnaissance of parts of Utah and Arizona". U.S. Geological Survey Professional Paper 164 (161 p).

Peterson, F. (1969). "Four new members of the upper Cretaceous Straight Cliffs Formation in the southeastern Kaiparowits region, Kane County, Utah". Geological Survey Bulletin, no. 1274-J, p. J1-J28

Peterson, F., & Waldrop, H. A. (1965). "Jurassic and Cretaceous stratigraphy of south-central Kaiparowits Plateau, Utah". [w:] Goode, H. D., & Robison, R. A. (red.). "Geology and Resources of South-Central Utah: Utah Geological Society and Intermountain Association of Petroleum Geologists". Guidebook to the Geology of Utah, 19, pp. 47–69