Isisaurus
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Marcin Szermański |
| Isisaurus (isizaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 18 m |
| Masa: | ok. 14 t |
| Miejsce występowania: | Indie - Maharasztra
i ?Pakistan - Beludżystan |
| Czas występowania | 71-65 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Autor: Andrey Atuchin [1] | |
Wstęp
Isisaurus to tytanozaur żyjący pod koniec ery dinozaurów na terenie dzisiejszych Indii. Początkowo został opisany jako kolejny gatunek Titanosaurus - T. colberti.
Koprolity zawierające części różnych drzew w tym owoce, znalezione w formacji Lameta są przypisywane temu rodzajowi, lecz zapewne mogły równie dobrze pochodzić od Jainosaurus.
Materiał kopalny
Isisaurus jest znany z dość dobrego materiału kostnego (w porównaniu do innych tytanozaurów).
Holotyp (ISIR 335) to 9 kręgów szyjnych, siedem piersiowych, 14 niekompletnych i prawie kompletnych żeber, kość krzyżowa, 16 kręgów ogonowych, 9 szewronów, lewa łopatka i kości: krucza, ramienna, łokciowa, obie kości biodrowe i łonowe i prawa kość kulszowa.
Do tego rodzaju prawdopodobnie należą też puszki mózgowe znalezione w Dongargaon (centralne Indie) - ISI R199, Gujarat (zachodnie Indie) - ISI R467 i w Beludżystanie (zachodni Pakistan) - GSPUM 7000.
Budowa
Isizaur miał prawdopodobnie dość krótką szyję (podobnie jak dikreozaurydy z grupy diplodokoidów), gdyż wysokość jego kręgów szyjnych była około dwa razy większa niż ich długość. Interesującą cechą jest stosunek długości kości ramieniowej do łokciowej - długość tej pierwszej wynosi 148 cm a drugiej 80 cm.
Etymologia
Isisaurus został nazwany na cześć Indyjskiego Instytutu Statystycznego (Indian Statistical Institute - w skrócie ISI). Epitet gatunkowy honoruje prof. Edwina H. Colberta - czołowego propagatora dinozaurów.
Pozycja filogenetyczna
Jak cała filogeneza tytanozaurów, także pozycja isizaura wśród nich jest niepewna.
Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Hocknulla i współpracowników (2009 - na podstawie matrycy Wilsona, 2002 zmienionej przez Canudo et al., 2008) wykazała, że Isisaurus jest taksonem siostrzanym kladu <Diamantinsaurus & Saltasauridae. W analizach Harrisa i Dodsona (2004), Wilsona (2002), Curry Rogers i Forstera (2001) isizaur okazał się siostrznym taksonem Saltasauridae. Według badań Calvo i Gonzaleza Riga'i (2003) oraz Gonzaleza Riga'i (2003) jest bazalnym przedstawicielem Lithostrotia - podobnie Upchurch et al. (2004). Z kolei analiza Curry Rogers (2001) wykazała, że należał do Opisthocoelicaudiinae - w tym badaniu siostrzanego taksonu kladu <Saltasaurinae (sensu Sereno, 1998) & Nemegtosauridae.
Spis gatunków
| Isisaurus | Wilson i Upchurch, 2003 |
|---|---|
| I. colberti | (Jain i Bandyopadhyay, 1997) Wilson i Upchurch, 2003 |
| = Titanosaurus colberti | Jain i Bandyopadhyay, 1997 |
Bibliografia
Harris, J.D. & Dodson, P. (2004). "A new diplodocoid sauropod dinosaur from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA" Acta Palaeontologica Polonica 49 (2): 197–210.
Hocknull S. A., White M. A., Tischler T. R., Cook A. G., Calleja N. D., Sloan, T. & Elliott, D. A. (2009) "New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia". PLoS ONE 4(7): e6190. doi:10.1371/journal.pone.0006190
Jain S. L. & Bandyopadhyay S. (1997) "New Titanosaurid (Dinosauria: Sauropoda) from the Late Cretaceous of Central India" Journal of Vertebrate Paleontology, 17 (1) 114-136
Wilson, J. A. & P. Upchurch. (2003) "A revision of Titanosaurus (Dinosauria – Sauropoda), the first ‘Gondwanan’ dinosaur genus". Journal of Systematic Palaeontology 1:125–60.
Wilson, J.A. (2006) "An overview of titanosaur evolution and phylogeny". In: Colectivo Arqueol´ogico–Paleontol´ogico Salense (Ed.), "Actas de las III Jornadas sobre Dinosaurios y su Entorn". Burgos, pp. 169–190.
Wilson, J., D'Emic, M., Rogers, C. A. C., Mohabey, D. M. & Sen, S. (2009) "Reassessment of sauropod dinosaur Jainosaurus (="Antarctosaurus") septentrionalis from the Upper Cretaceous of India" Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan 32 (2) 17-40.
