Qunkasaura

Autor:

Michał Siedlecki

---

Qunkasaura (kunkazaura)
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Hiszpania - Kastylia-La Mancza (formacja Vilalba de la Sierra)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 73-70 Ma późna kreda (późny kampan - wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Macronaria Somphospondyli Titanosauria Lithostrotia Saltasauroidea Saltasauridae Opisthocoelicaudinae
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Ddinodan. [3]

Wstęp

Qunkasaura to rodzaj zauropoda z grupy tytanozaurów żyjącego pod koniec Ery Dinozaurów na terenie dzisiejszej Hiszpanii.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "jaszczur z Qunka" (średniowieczne miasto, które po przyłączeniu do Kastylii zostało podzielone na kilka małych wsi, w tym Cuenca, na terenie której odnaleziono szczątki tego zauropoda). Epitet gatunkowy odnosi się do wielkiej królowej Pintikwiniestry, bohaterce jednej z powieści czytanych przez Don Kichota z La Manczy, tytułowego protagonistę powieści Miguela de Cervantesa (Cuenca znajduje się w regionie Kastylia-La Mancza, a kunkazaura należy do kladu tytanozaurów).

Materiał kopalny

Mapa geologiczna stanowiska Lo Hueco (A,B), rekonstrukcja szkieletu kunkazaury (C), zdjęcie wykopalisk (D) oraz mapa szczątków omawianego dinozaura (E). Źródło: Mocho i in., 2024.[1]

Holotyp (HUE-EC-04) to częściowo artykułowany, a częściowo stowarzyszony ze sobą fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy, który tworzą niekompletny wyrostek kolczysty dalszego kręgu szyjnego (HUE-2981), dziesięć częściowo artykułowanych kręgów grzbietowych (HUE-2979, HUE-2980 i HUE-2981), kilka-kilkanaście (several) żeber grzbietowych ((HUE-2963, HUE-2966, HUE-2968, HUE-2971 i HUE-2974-76), sześć połączonych kręgów krzyżowych (HUE-2957), pierwsze jedenaście kręgów ogonowych (HUE-2957), jeden środkowy kręg ogonowy (HUE-2959), częściowa prawa kość łokciowa (HUE-2967), fragmentaryczny k. śródstopia (HUE-2960), prawie kompletna obręcz miedniczna (HUE-2957: obie k. biodrowe, k. łonowe i k. kulszowe), k. udowa (HUE-2973, obecnie w preparacji) oraz prawa k. strzałkowa (HUE-2977). Okaz ten został znaleziony na stanowisku Lo Hueco w pokładach późnokredowej (późny kampan - wczesny mastrycht) formacji Villalba de la Sierra.

Okaz typowy kunkazaury. Źródło: Mocho i in., 2024. [2]

Budowa i systematyka

Kunkazaura prawdopodobnie przypominała inne tytanozaury żyjące na terenie dzisiejszej Europy pod koniec późnej kredy, np: garrigatytana, czy abditozaura, dla którego jest taksonem siostrzanym w obrębie Saltasauridae (a konkretnie Opisthocoelicaudinae). Różniła się od nich szczegółami w budowie kręgów grzbietowych.

Spis gatunków

Qunkasaura	Mocho, Escaso, Marcos-Fernández, Páramo, Sanz, Vidal i Ortega, 2024
Q. pintiquiniestra	Mocho, Escaso, Marcos-Fernández, Páramo, Sanz, Vidal i Ortega, 2024

Bibliografia

Mocho, P., Escaso, F., Marcos-Fernández, F., Páramo, A., Sanz, J.L., Vidal, D., Ortega, F. (2024). "A Spanish saltasauroid titanosaur reveals Europe as a melting pot of endemic and immigrant sauropods in the Late Cretaceous". Communications Biology. 7. 1016. [[4]].