Labocania: Różnice pomiędzy wersjami
m |
(Cau, 2024) |
||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Labocania''}} | {{DISPLAYTITLE:''Labocania''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Sebastian Oziemski]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Daniel Madzia]], [[Mateusz Tałanda]], [[Paweł Konarzewski]] |
− | + | |nazwa = ''Labocania'' (labokania) | |
− | + | |długość = ? 8,2 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
− | + | |wysokość = ? 2,7 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
− | | [[Maciej Ziegler]] | + | |masa = ? 2,6 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
− | [[Daniel Madzia]] | + | |dieta = mięsożerny |
− | + | |miejsce = [[Meksyk]] - Kalifornia Dolna | |
− | [[Mateusz Tałanda]] | + | <small>([[formacja]] [[La Bocana Roja]])</small> |
− | | | + | |czas = {{Występowanie|94.7|92.5}} |
− | + | ok. 94,7-92,5 [[Ma]]<ref>Zobacz: [[La Bocana Roja#Wiek]]</ref><br> | |
− | + | <small>[[późna kreda]] ([[cenoman]]-[[turon]])</small> | |
− | + | |systematyka = | |
− | + | [[Dinosauria]] | |
− | |- | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | | [[Meksyk]] | ||
− | |||
− | <small>(formacja | ||
− | |- | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small> | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 43: | Linia 24: | ||
[[Avetheropoda]] | [[Avetheropoda]] | ||
− | ??? [[Coelurosauria]] | + | ??? [[Coelurosauria]] / ??? [[Carnosauria]] |
− | ??? [[Tyrannosauroidea]] | + | ??? [[Tyrannosauroidea]] / ??? [[Carcharodontosauria]] |
− | | | + | |
− | | | + | ???? [[Carcharodontosauridae]] |
− | + | ||
− | | | + | |grafika = LabocaniaanomalaBody.png |
− | + | |podpis = Sylwetka ''Labocania'' wraz z zaznaczonymi na biało odnalezionymi elementami jako przedstawicielki [[Tyrannosauroidea]]. Autorka: Daniela Barrera Guevara [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:LabocaniaanomalaBody.png] | |
− | | | + | |PorównanieGrupa = |
− | | | + | |PorównanieDługość = |
+ | |mapa = | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
− | 30.0° N, 115.7° W | + | 30.0° N, 115.7° W~LACM Loc. 7257, Arroyo El Rosario |
</display_points> | </display_points> | ||
− | + | }} | |
− | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Labocania'' to [[rodzaj]] dużego [[teropod]]a z Kalifornii Dolnej w [[Meksyk]]u. Jej skamieniałości pochodzą z [[ | + | ''Labocania'' to [[rodzaj]] dużego [[teropod]]a z Kalifornii Dolnej w [[Meksyk]]u. Jej skamieniałości pochodzą z [[cenoman]]u i [[turon]]u. [[Gatunek typowy]] tego dinozaura to ''Labocania anomala'' - opisany w roku [[1974]] przez [[Ralph Molnar|Ralpha Molnara]]. |
− | == | + | ==Materiał kopalny== |
− | + | Materiał labokanii został odkryty w roku [[1970]]. [[Holotyp]] (LACM 20877) to (zob. rysunek): niekompletna czaszka o długości ok. 660 mm (na którą składają się: częściowa k. szczękowa, dystalna część k. kwadratowej, k. czołowa, fragmentaryczna k. zębowa oraz zęby k. przedszczękowej i szczękowej), ponadto szewron (niezilustrowany), proksymalna część k. kulszowej (~750 mm), niekompletna k. łonowa (niezilustrowana), prawie kompletną II kość śródstopia (<507 mm) oraz III paliczek drugiego palca stopy (~115 mm). | |
==Systematyka i budowa== | ==Systematyka i budowa== | ||
− | Ponieważ labokania oparta jest na podstawie ubogiego materiału, wykazującego cechy kilku grup, jej pokrewieństwo nie jest pewne (''[[incertae sedis]]'' - [[takson]] trudny lub niemożliwy do zaklasyfikowania). [[Ralph Molnar|Molnar]] (1974) zauważył pewne podobieństwa między ''Labocania'' a [[tyranozauryd]]ami, ale są też różnice, np. zęby z przodu szczęki nie mają kształtu D w przekroju, co jest cechą wszystkich tyranozauroidów. W [[2004]] roku [[Thomas Holtz]] w swojej pracy zaliczył ją jako prawdopodobną przedstawicielkę [[Tyrannosauroidea]], choć wcześniej bywała traktowana jako "[[allozauryd]]" ([[parafiletyzm|grupa parafiletyczna]] w stosunku do [[Tyrannosauridae]]) ([[Gregory Paul|Paul]], [[1988]]). Jak donosi nieoficjalnie (online) [[Michael Mortimer]], istnieją dane wskazujące na podobieństwo do [[Carcharodontosauridae]] m.in. ze względu na obecność pneumatycznej kości kwadratowej, która występuje też u ''[[Mapusaurus]]'' i ''[[Giganotosaurus]]''; tak też Cau (online, 2009).'' | + | Ponieważ labokania oparta jest na podstawie ubogiego materiału, wykazującego cechy kilku grup, jej pokrewieństwo nie jest pewne (''[[incertae sedis]]'' - [[takson]] trudny lub niemożliwy do zaklasyfikowania). [[Ralph Molnar|Molnar]] (1974) zauważył pewne podobieństwa między ''Labocania'' a [[tyranozauryd]]ami, ale są też różnice, np. zęby z przodu szczęki nie mają kształtu D w przekroju, co jest cechą wszystkich tyranozauroidów. W [[2004]] roku [[Thomas Holtz]] w swojej pracy zaliczył ją jako prawdopodobną przedstawicielkę [[Tyrannosauroidea]], choć wcześniej bywała traktowana jako "[[allozauryd]]" ([[parafiletyzm|grupa parafiletyczna]] w stosunku do [[Tyrannosauridae]]) ([[Gregory Paul|Paul]], [[1988]]). Jak donosi nieoficjalnie (online) [[Michael Mortimer]], istnieją dane wskazujące na podobieństwo do [[Carcharodontosauridae]] m.in. ze względu na obecność pneumatycznej kości kwadratowej, która występuje też u ''[[Mapusaurus]]'' i ''[[Giganotosaurus]]''; tak też Cau (online, 2009). Cau (2024) w swojej obszernej analizie filogenetycznej wykazał, że ''Labocania'' jest blisko spokrewniona z ''[[Shaochilong]]'' w obrębie [[Carcharodontosauridae]]. |
− | == | + | ==Etymologia== |
− | + | Nazwa [[rodzaj]]owa pochodzi od nazwy formacji [[La Bocana Roja]], co można przetłumaczyć potocznie jako "czerwone wargi". Epitet gatunkowy ''anomala'' pochodzi od łacinskiego słowa ''anomalous'' i oznacza "odbiegający od normy". | |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 75: | Linia 56: | ||
| {{Kpt|[[Ralph Molnar|Molnar]]}}, [[1974]] | | {{Kpt|[[Ralph Molnar|Molnar]]}}, [[1974]] | ||
|- | |- | ||
− | | {{V|''L. anomala ''}} | + | | {{V|''L. anomala''}} |
| {{Kpt|[[Ralph Molnar|Molnar]]}}, [[1974]] | | {{Kpt|[[Ralph Molnar|Molnar]]}}, [[1974]] | ||
|} | |} | ||
==Wybrana bibliografia == | ==Wybrana bibliografia == | ||
− | <small>Holtz, T.R. (2004) "Tyrannosauroidea" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 111-136. | + | <small>Cau, A. (2024). "A Unified Framework for Predatory Dinosaur Macroevolution". Bollettino della Società Paleontologica Italiana. 63 (1). [[doi:10.4435/BSPI.2024.08.]] |
+ | |||
+ | Holtz, T.R. (2004) "Tyrannosauroidea" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 111-136. | ||
Molnar, R. (1974) "A distinctive theropod dinosaur from the Upper Cretaceous of Baja California (Mexico)" Journal of Paleontology. 48(5), 1009-1017. | Molnar, R. (1974) "A distinctive theropod dinosaur from the Upper Cretaceous of Baja California (Mexico)" Journal of Paleontology. 48(5), 1009-1017. | ||
Linia 86: | Linia 69: | ||
Ramírez-Velasco, A.A., & Hernández-Rivera, R. (2015) "Diversity of late cretaceous dinosaurs from Mexico" Boletín Geológico y Minero. 126(1), 63-108. | Ramírez-Velasco, A.A., & Hernández-Rivera, R. (2015) "Diversity of late cretaceous dinosaurs from Mexico" Boletín Geológico y Minero. 126(1), 63-108. | ||
− | + | Cau, A. (online 2009) [http://theropoda.blogspot.com/2009/06/labocania-anomala-molnar-1974-lultimo.html] | |
+ | |||
+ | Ford, T. (online) [http://www.paleofile.com/Dinosaurs/Theropods/Labocania.asp] | ||
+ | |||
+ | Mortimer, M. (online) [https://theropoddatabase.com/Carnosauria.htm#Labocaniaanomala] | ||
− | + | <references/></small> | |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 98: | Linia 85: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Cenoman]] |
+ | [[Kategoria:Turon]] |
Aktualna wersja na dzień 15:00, 30 kwi 2024
Autor: | Sebastian Oziemski |
Korekta: | Maciej Ziegler, Daniel Madzia, Mateusz Tałanda, Paweł Konarzewski |
Labocania (labokania) | |
---|---|
Długość | ? 8,2 m [1] |
Wysokość | ? 2,7 m (w biodrach) [1] |
Masa | ? 2,6 t [1] |
Dieta | mięsożerny |
Miejsce | Meksyk - Kalifornia Dolna |
Czas |
ok. 94,7-92,5 Ma[2] |
Systematyka | Dinosauria
??? Coelurosauria / ??? Carnosauria ??? Tyrannosauroidea / ??? Carcharodontosauria |
Sylwetka Labocania wraz z zaznaczonymi na biało odnalezionymi elementami jako przedstawicielki Tyrannosauroidea. Autorka: Daniela Barrera Guevara [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Labocania to rodzaj dużego teropoda z Kalifornii Dolnej w Meksyku. Jej skamieniałości pochodzą z cenomanu i turonu. Gatunek typowy tego dinozaura to Labocania anomala - opisany w roku 1974 przez Ralpha Molnara.
Materiał kopalny
Materiał labokanii został odkryty w roku 1970. Holotyp (LACM 20877) to (zob. rysunek): niekompletna czaszka o długości ok. 660 mm (na którą składają się: częściowa k. szczękowa, dystalna część k. kwadratowej, k. czołowa, fragmentaryczna k. zębowa oraz zęby k. przedszczękowej i szczękowej), ponadto szewron (niezilustrowany), proksymalna część k. kulszowej (~750 mm), niekompletna k. łonowa (niezilustrowana), prawie kompletną II kość śródstopia (<507 mm) oraz III paliczek drugiego palca stopy (~115 mm).
Systematyka i budowa
Ponieważ labokania oparta jest na podstawie ubogiego materiału, wykazującego cechy kilku grup, jej pokrewieństwo nie jest pewne (incertae sedis - takson trudny lub niemożliwy do zaklasyfikowania). Molnar (1974) zauważył pewne podobieństwa między Labocania a tyranozaurydami, ale są też różnice, np. zęby z przodu szczęki nie mają kształtu D w przekroju, co jest cechą wszystkich tyranozauroidów. W 2004 roku Thomas Holtz w swojej pracy zaliczył ją jako prawdopodobną przedstawicielkę Tyrannosauroidea, choć wcześniej bywała traktowana jako "allozauryd" (grupa parafiletyczna w stosunku do Tyrannosauridae) (Paul, 1988). Jak donosi nieoficjalnie (online) Michael Mortimer, istnieją dane wskazujące na podobieństwo do Carcharodontosauridae m.in. ze względu na obecność pneumatycznej kości kwadratowej, która występuje też u Mapusaurus i Giganotosaurus; tak też Cau (online, 2009). Cau (2024) w swojej obszernej analizie filogenetycznej wykazał, że Labocania jest blisko spokrewniona z Shaochilong w obrębie Carcharodontosauridae.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy formacji La Bocana Roja, co można przetłumaczyć potocznie jako "czerwone wargi". Epitet gatunkowy anomala pochodzi od łacinskiego słowa anomalous i oznacza "odbiegający od normy".
Spis gatunków
Labocania | Molnar, 1974 |
L. anomala | Molnar, 1974 |
Wybrana bibliografia
Cau, A. (2024). "A Unified Framework for Predatory Dinosaur Macroevolution". Bollettino della Società Paleontologica Italiana. 63 (1). doi:10.4435/BSPI.2024.08.
Holtz, T.R. (2004) "Tyrannosauroidea" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 111-136.
Molnar, R. (1974) "A distinctive theropod dinosaur from the Upper Cretaceous of Baja California (Mexico)" Journal of Paleontology. 48(5), 1009-1017.
Ramírez-Velasco, A.A., & Hernández-Rivera, R. (2015) "Diversity of late cretaceous dinosaurs from Mexico" Boletín Geológico y Minero. 126(1), 63-108.
Cau, A. (online 2009) [2]
Ford, T. (online) [3]
Mortimer, M. (online) [4]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
- ↑ Zobacz: La Bocana Roja#Wiek