Acheroraptor

Autor:	Eryk Sroka
Korekta:	Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Michał Siedlecki

---

Acheroraptor
Długość	2,3 m
Wysokość	63 cm (w biodrach)
Masa	25 kg
Dieta	mięsożerny
Miejsce	USA - Montana, ?Dakota Północna, ?Dakota Południowa (? dolne i górne osady formacji Hell Creek)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 67,2-66 Ma późna kreda (późny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae Eudromaeosauria Velociraptorinae / Saurornitholestinae
Rekonstrukcja przyżyciowa acheroraptora. Autor: Nobu Tamura. [4] 2.3 m Porównanie wielkości Acheroraptor i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Acheroraptor był średniej wielkości dromeozaurem żyjącym u schyłku ery mezozoicznej na terenie obecnych USA. Był jednym z najmłodszych przedstawicieli dromeozaurydów na świecie.

Materiał kopalny

Znany materiał kopalny acheroraptora. Autor : Crizz30. Źródło: [1]

Holotyp ROM 63777 składa się z prawej kości szczękowej bez tylnej części gałęzi kości jarzmowej (policzkowej) i kilku zębów.

Materiał przypisany ROM 63778 to prawie kompletna kość zębowa - brakuje jej tylko zębów i niewielkiej tylnej części. Osobnik ten został odnaleziony około cztery metry dalej od holotypu.

Zrekonstruowany znany materiał kopalny acheroraptora w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie. Autor zdjęcia: Jonathan Chen. Źródło: [2]

Szczątki acheroraptora odkryto w osadach formacji Hell Creek, w stanie Montana (hrabstwo Garfield).Oba okazy znajdują się w kanadyjskim Royal Ontario Museum.

Do acheroraptora mogą również należeć zęby dromeozaurydów znalezione w różnych lokalizacjach w obrębie formacji Hell Creek (mogą one też należeć do dakotaraptora lub odrębnych taksonów dromeozaurydów).

Budowa, paleobiologia i systematyka

Acheroraptor budową zapewne przypominał takie dromeozaury jak welocyraptor, czy zaurornitolest. Różnił się od nich szczegółami w wielkości i kształcie dołu przedoczodołowego, otworu szczękowego oraz unikalnym ustawieniem zębów. Prawdopodobnie polował na małe zwierzęta (ssaki, jaszczurki, małe nie-ptasie dinozaury i ptaki). Początkowo uznawano go za przedstawiciela podgrupy Velociraptorinae, lecz nowa analiza filogenetyczna umieściła go jako najmłodzszego znanego zaurornitolestyna (Powers i in., 2022). Mortimer (online) chwilowo umieszcza go jako Dromaeosauridae incertae sedis.

Etymologia

Rekonstrukcja przyżyciowa acheroraptora. Autorka: Emily Willoughby. Źródło: [3]

Nazwa Acheroraptor pochodzi od połączenia greckiego słowa Acheron (podziemna Rzeka Smutku z mitologii greckiej) w odniesieniu do formacji Hell Creek oraz łacińskiego słowa raptor które oznacza "rabuś". Epitet gatunkowy temertyorum upamiętnia Jamesa Temerty, przewodniczącego Northland Power i Royal Ontario Museum Board of Governors i jego żonę Louise Temerty, którzy wpierali muzeum finansowo przez wiele lat.

Spis gatunków

Acheroraptor	Evans, Larson i Currie, 2013
A. temertyorum	Evans, Larson i Currie, 2013

Bibliografia

Evans, D.C., Larson, D.W. & Currie, P.J. (2013) "A new dromaeosaurid (Dinosauria: Theropoda) with Asian affinities from the latest Cretaceous of North America". Naturwissenschaften, 100(11): 1041-1049. doi:10.1007/s00114-013-1107-5

Mortimer, M. (online)

Powers, M.J., Fabbri, M., Doschalk, M.R., Bhullar, B.-A.S., Evans, D.C., Norell, M.A., Currie, P.J. (2022). "A new hypothesis of eudromaeosaurian evolution: CT scans assist in testing and constructing morphological characters." Journal of Vertebrate Paleontology, e2010087. [[5]].