Alcmonavis
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Alcmonavis | |
|---|---|
| Dieta | mięsożerny |
| Miejsce | Niemcy |
| Czas |
ok. 150 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Holotyp. Źródło: Rauhut i in., 2019. | |
Wstęp
Alcmonavis to rodzaj prymitywnego ptaka, żyjącego w późnej jurze na obszarze dzisiejszych Niemiec. Dzielił on swoje środowisko ze słynnym „praptakiem” - Archaeopteryx. Początkowo przedstawiono go jako trzynasty okaz archeopteryksa.
Etymologia
Nazwa Alcmonavis pochodzi od słowa Alcmona, będącego celtyckim oznaczeniem rzeki Altmühl w rejonie Solnhofen w Niemczech, oraz łacińskiego avis („ptak”). Epitet gatunkowy honoruje Rolanda Pöschla, który odkrył szczątki i przewodził pracom wykopaliskowym.
Materiał kopalny
Holotyp (SNSB-BSPG 2017 I 133) to niemal kompletne, częściowo artykułowane prawe skrzydło.
Budowa i paleobiologia
Alcmonavis był niedużym, prymitywnym ptakiem. Rozmiarami ciała zdecydowanie przewyższał jednak archeopteryksa. Kość łokciowa alkmonawisa stanowiła 111% długości analogicznej kości największego okazu „praptaka”. Poza tym oba zwierzęta były do siebie podobne, różniły się głównie proporcjami poszczególnych kości. Alcmonavis cechował się m.in. bardzo dużym grzebieniem naramienno-piersiowym (ang. deltopectoral crest) kości ramiennej, II kością śródręcza wyraźnie masywniejszą od pozostałych oraz bardzo masywnym, zaokrąglonym w przekroju pierwszym paliczkiem drugiego palca dłoni. Pod względem rozwoju ewolucyjnego był on nieco bardziej zaawansowany niż Archaeopteryx. Prawdopodobnie przewyższał też „praptaka” pod względem zdolności do aktywnego lotu, o czym świadczą m.in. wyraźniejsze miejsca przyczepu mięśni odpowiedzialnych za trzepotanie skrzydłami.
Spis gatunków
| Alcmonavis | Rauhut, Tischlinger i Foth, 2019 |
| A. poeschli | Rauhut, Tischlinger i Foth, 2019 |
Bibliografia
Rauhut, O.W.M, Tischlinger, H., Foth, C. (2019). "A non-archaeopterygid avialan theropod from the Late Jurassic of southern Germany". eLife. 8: e43789. doi:10.7554/eLife.43789.
