Cruralispennia
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Cruralispennia | |
|---|---|
| Miejsce | Chiny - Hebei |
| Czas |
ok. 130,7 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa Cruralispennia. Autor: Neil Pezzoni [2] | |
Wstęp
Cruralispennia to ptak z kladu Enantiornithes żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Cruralispennia mimo, że żyła wcześniej niż inni przedstawiciele Enantiornithes wykazuje wiele cech nieobecnych u tej grupy jak kształt pygostylu czy opierzenie. Sugeruje to, że enantiornisy wyewoluowały wcześniej niż dotychczas uważano.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym IVPP 21711 to prawie kompletny i artykułowany szkielet wraz z odciskami piór zachowany na skalnej płycie.
Budowa
Cruralispennia to niewielki ptak mający aż 14 zębów na kości zębowej, zaś na szczękowej - 4. Kość przedszczękowa zachowała się słabo i jedynie widać jest na niej 2 zęby. Kręgi piersiowe swoją budową nie różniły się od tych u innych enantiornisów. Pygostyl Cruralispennia wyróżniał się wśród innych wczesnych ptaków i był bardzo zbliżony do tych u przedstawicieli Ornithuromorpha. Był on całkowicie zrośnięty, krótki i szeroki, a swoim kształtem podobnym do lemiesza od pługa. Kość krucza była ekstremalne smukła, podobnie jak u zaawansowanych enantiornisów. Dolna krawędź mostka miała kształt litery V oraz dwie pary nierównych beleczek. Kończyny przednie były krótkie w stosunku do tylnych. Solidna kość ramienna była krótsza niż łokciowa. Głowa kości ramiennej była wklęsła w swojej górnej części, a jej proksymalny brzeg był wklęsły centralnie. Niewielki grzebień naramienno-piersiowy był wąski, mniejszy niż połowa szerokości śródręcza i rozciągał się tylko wzdłuż bliższej części kości ramiennej. Kość łokciowa była solidna, wygięta proksymalnie i miała dobrze rozwinięty tępy wyrostek. Podobnie jak większość zaawansowanych ptaków, opisywany rodzaj miał dłoń krótszą niż kość ramienną. Wyrostek zapenowkowy kości biodrowej był krótki i silnie skierowany brzusznie. Tibiotarsus stanowił 116% długości kości udowej, zaś smukły tarsometatarsus - 85% długości całkowitej kości piszczelowo-stępowej. Kość śródstopia III była największą kością w stopie. Pazury na palcach były ostre i zakrzywione.
Opierzenie
Skamieniałe odciski piór niemalże otaczają szkielet Cruralispennia z wyjątkiem pyska oraz stóp. Wang i in. (2017) pobrali pięć próbek piór z czaszki, obydwu skrzydeł, ogona oraz kości piszczelowo-stępowej. Badacze za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego odkryli struktury będące melanosomami, a dokładniej eumelanosomami odpowiadającymi za ciemną barwę. Pióra szyi były dłuższe wzdłuż krawędzi grzbietowej niż brzusznej. Opierzenie ciała prawdopodobnie było podobne do włosów i pozbawione stosin. Lewe skrzydło zachowało kilka dwustronnie asymetrycznych lotek, jednak nie wiadomo ile ich posiadał. Zachowanie pióra były krótsze niż u innych przedstawicieli Enantiornithes, a ich długość wynosi dwukrotność dłoni. Podobnie jak u swoich kuzynów pióra były nieobecne na tarsometatarsus. Cruralispennia miała wyróżniające pióra na tibiotarsus. Były one w swojej bliższej części podobne kształtem do drutów z dystalnymi nitkowatymi końcówkami. Jest to niezwykły wzór różniący się od tych u współczesnych ptaków, a spotykany u niewielkich teropodów oraz innych wczesnych ptaków.
Wzrost
Badanie histologiczne kości ramiennej holotypu Cruralispennia wykazało, że kość nie miała żadnych linii zatrzymanego wzrostu. Wzrost osobnika był niemalże zakończony w momencie jego śmierci. Cruralispennia osiągnęła rozmiar ciała zbliżony do dorosłego osobnika w ciągu roku, co wskazuje, miała szybkie tempo wzrostu. Kontrastuje to z innymi przedstawicielami Enantiornithes, które potrzebowały kilku lat na osiągnięcie dorosłości. Tempo wzrostu omawianego rodzaju było bardzo podobne do tego u Confusciusornis oraz członków grupy Ornithuromorpha, chodź nieco wolniejsze.
Pozycja systematyczna
Wang i współpracownicy (2017) przypisali bohatera opisu do kladu Enantiornithes na postawie na budowy kości kruczej, łopatki i kości ramiennej, jednakże sądzą, że wykazuje również wiele cech dla grupy Ornithuromorpha. Zelenkov (2017) zauważył, że szkielet Cruralispennia jest słabo zachowany, przez co ocena wielu szczegółów anatomicznych jest prawie niemożliwa na podstawie znanego materiału kopalnego. Mimo to badacz ten przypuszcza, że pozycja systematyczna Cruralispennia może być w przyszłości zrewidowana, a ptak może być spokrewniony z przedstawicielami Ornithuromorpha.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Cruralispennia to połączenie łacińskich słów Cruralis oraz penna i odnosi się do wyjątkowego upierzenia znajdującego się na tibiotarsus. Epitet gatunkowy multidonta to zbitek łacińskich multi oraz donta, które nawiązują do dużej ilości zębów znajdujących się na kości zębowej.
Spis gatunków
| Cruralispennia | Wang, O'Connor, Pan i Zhou, 2017 |
| C. multidonta | Wang, O'Connor, Pan i Zhou, 2017 |
Bibliografia
Wang, M., O’Connor, J. K., Pan, Y., & Zhou, Z. (2017). "A bizarre Early Cretaceous enantiornithine bird with unique crural feathers and an ornithuromorph plough-shaped pygostyle". Nature Communications, 8(1), 14141. doi:10.1038/ncomms14141
Zelenkov, N. V. (2017). "Early Cretaceous enantiornithine birds (Aves, Ornithothoraces) and establishment of the Ornithuromorpha morphological type". Paleontological Journal, 51, 628-642. [[doi:10.1134/S0031030117060090]
