Invictarx

Autor:

Kamil Kamiński

---

Invictarx
Miejsce	USA Nowy Meksyk (formacja Menefee, górne warstwy ogniwa Allison)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 81-79 Ma późna kreda (wczesny kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Thyreophora Ankylosauria Nodosauridae
Rekonstrukcja Edmontonia. Być może Invictarx był podobny. Autorzy: Mariana Ruiz i FunkMonk. [3]

Wstęp

Invictarx to rodzaj czworonożnego, opancerzonego dinozaura roślinożernego z późnej kredy Ameryki Północnej. Należał do rodziny Nodosauridae, różniącej się od pokrewnej Ankylosauridae m.in. brakiem maczugi na ogonie. Jego szczątki odkryto w latach 2011-2015, a naukowy opis ukazał się w roku 2018.

Etymologia

Nazwa Invictarx pochodzi od łacińskich słów invictus („niezwyciężony”, „niepokonany”) oraz arx („twierdza”, „forteca”). Stanowi to nawiązanie do kostnej zbroi, zapewniającej znakomitą ochronę przed drapieżnikami. Epitet gatunkowy zephyri wywodzi się z łacińskiego zephyrus („zachodni wiatr”), w odniesieniu do warunków, panujących zwykle w miejscu odnalezienia szczątków omawianego dinozaura. Całość można tłumaczyć jako „niezwyciężona forteca zachodniego wiatru”.

Materiał kopalny

Osteodermy tułowiowe z pancerza Invictarx. Źródło: McDonald i Wolfe, 2018 [1].

Holotyp to okaz WSC 16505, obejmujący fragmentaryczne żebra brzuszne oraz osteodermy.

Materiał przypisany to dwa kolejne okazy: UMNH VP 28350 (trzy kręgi grzbietowe, fragmenty żeber, fragmentaryczne kości lewej kończyny przedniej, osteodermy) oraz UMNH VP 28351 (fragmenty siedmiu kręgów grzbietowych, kawałki żeber, osteodermy).

Kręgi grzbietowe. Źródło: McDonald i Wolfe, 2018 [2].

Budowa

Invictarx był opancerzonym roślinożercą zapewne przypominającym wyglądem swoich krewniaków. Niedostatek szczątków uniemożliwia jednak odtworzenie jego pełnego wyglądu. Możemy jednak zakładać, że był on czworonożnym zwierzęciem o niskim, szerokim ciele i niewielkiej głowie. Wg autorów opisu, Invictarx był najbardziej podobny do Glyptodontopelta z mastrychtu Nowego Meksyku. Od innych nodozaurydów Invictarx różnił się kombinacją cech dotyczących budowy osteoderm.

Spis gatunków

Invictarx	McDonald i Wolfe, 2018
I. zephyri	McDonald i Wolfe, 2018

Bibliografia

McDonald, A.T., Wolfe, D.G. (2018). "A new nodosaurid ankylosaur (Dinosauria: Thyreophora) from the Upper Cretaceous Menefee Formation of New Mexico", PeerJ 6:e5435. [[4]].