Marshosaurus
Autor: | Korekta: |
Tomasz Sokołowski | Krzysztof Lichota |
Marshosaurus (marhsozaur) | |
---|---|
Długość: | 4-5 m |
Masa: | 175-500 kg |
Miejsce występowania: | USA - Utah |
Czas występowania | 155-147 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja szkieletu Marshosaurus. Autor: Scott Hartman [1].]] |
Wstęp
Marshosaurus to tajemniczy rodzaj średniej wielkości tetanura, który żył w późnej jurze, około 155-147 milionów lat temu (w kimerydzie-tytonie) na terenach obecnych Stanów Zjednoczonych. Jego nazwa rodzajowa została nadana na cześć słynnego amerykańskiego paleontologa Othniela Charlesa Marsha.
Jego wielkość ocenia się na około 4-5 metrów długości, 2-2,2 metra wysokości i około kilkaset kg masy. Kończyny przednie były stosunkowo krótkie, lecz mocne.
Odkrycie i materiał kopalny
Holotyp, odkryty w 1912 roku lecz nie zbadany aż do lat 70-tych, zawiera jedynie kość biodrową.
Paratypy to kość kulszowa, kość łonowa, kość przedszczękowa, kość zębowa oraz zęby. Wstępnie opisany w 1993 roku kolejny niekompletny szkielet może pomóc w klasyfikacji owego dinozaura. Składa się między innymi z: kręgów szyjnych grzbietowych, ogonowych, tylnej części czaszki, niekompletnej żuchwy, żeber, łopatki i kości barkowej. Właściwie nie jest pewne, czy nieholotypowy materiał rzeczywiście pochodzi od tego gatunku.
Pozycja filogenetyczna
Obecnie pewne jest, że gad ten należy do tetanurów. Analiza filogenetyczna Bensona (2010 i jej modyfikacje) - pierwsza, która zawiera marshozaura - wskazuje, że to bazalny megalozauroid. Z kolei obszerna analiza Carrano i in. umieszcza go w nowo nazwanym przez nich kladzie Piatnitzkysauridae (Carrano i in. (2012), do którego należą także Condorraptor i Piatnitzkysaurus. Marshosaurus jest do nich podobny, a różni się morfologią trzonów przednich i środkowych kręgów ogonowych.
Istniało wiele hipotez dotyczących przynależności marshozaura. Molnar (1990) wskazał, że to rodzaj problematyczny - wąska kość biodrowa wskazuje na "karnozaurowe" pochodzenie (wtedy: obecne bazalne tetanury i tyranozaurydy), jednak może być "ceratozaurem" (obecnie: nietetanurowym teropodem), ponieważ ma typowy, zakrzywiony trzcionek kości łonowej; ogólny kształt kości łonowej i wypukłości przy podstawie kości biodrowej przypomina Coelurus. Holtz i in. (2004) stwierdzili, że chodzi o celurozaura a niepublikowane dane Churego (1997) wskazują na "karnozaura" (obecnie: bazalnego tetanura), więc przydzieli mu Avetheropoda incertae sedis.
Spis gatunków
Marshosaurus | Madsen, 1976 |
---|---|
M. bicentesimus | Madsen, 1976 |
Wybrana bibliografia
Benson, R.B.J. & Radley, J.D. (2010) "A new large-bodied theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Warwickshire, United Kingdom" Acta Palaeontologica Polonica, 55, 35-42.
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi: 10.1080/14772019.2011.630927.
Holtz, T.R., Molnar, R.E. & Currie, P.J. (2004) "Basal Tetanurae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 71-110.
Molnar, R.E. (1990) "Problematic Theropoda: "Carnosaurs"" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 306-317.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Tetanurae.htm#Marshosaurusbicentissimus