Martharaptor
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Kamil Kamiński |
| Martharaptor (martaraptor) | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | USA – Utah, hrabstwo Emery
(górne warstwy Yellow Cat formacji Cedar Mountain) |
| Czas występowania | ok. 129-125 ?(124) Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Kości dłoni. Źródło: Senter i in., 2012 | |
| Mapa znalezisk Martharaptor: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Martharaptor to rodzaj teropoda z terenów obecnych Stanów Zjednoczonych (stan Utah), żyjący we wczesnej kredzie. Jeżeli Senter i in. (2012), którzy badali jego kości i nadali mu nazwę naukową mają rację, to mamy do czynienia z przedstawicielem Therizinosauroidea. Wg nich Martharaptor to takson siostrzany względem Alxasaurus + Therizinosauridae. W związku z tym Martharaptor byłby trzecim znanym członkiem kladu Therizinosauroidea z Ameryki Północnej po Falcarius i Nothronychus. Przynależność do terizinozauroidów potwierdziła też analiza Hartmana i współpracowników (2019).
Lokalizacja
Szczątki martaraptora zostały odnalezione ok. 8 mil na południowy wschód od miasta Green River, hrabstwo Emery, Utah. Spoczywały one w górnych pokładach Yellow Cat (część formacji Cedar Mountain), które są datowane na wczesną kredę, a dokładniej na barrem.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym UMNH VP 21400 (Natural History Museum of Utah, Salt Lake City, Utah) to bardzo niekompletny szkielet, w którym niektóre skamieniałości nie są pewnie zidentyfikowane przez naukowców (oznaczone jako "?").
Na holotyp składa się: łuk neuralny kręgu szyjnego, kręg grzbietowy, trzon kręgu ogonowego, ?k. łokciowa, k. promieniowa, k. łopatkowa, k. kulszowa, ?dystalna część k. łonowej, ?k. śródręcza I, ?paliczek dłoni I-1, 4 paliczki dłoni (w tym 2 przedostatnie), 6 pazurów dłoni (palców I, II i III), k. śródstopia I, II, II, IV, ?k. śródstopia III, 11 paliczków stopy i 2 pazury stopy (z czego jeden z nich palca I).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Martharaptor honoruje Marthę Hayden, która jest jedną z odkrywców pokładów formacji Cedar Mountain i uczestniczką wykopalisk paleontologicznych w Utah na przestrzeni około 25 lat. Jest to zarazem zbitek dwóch słów: jej imienia Martha i łac. raptor, znaczącego "rabuś". Epitet gatunkowy greenriverensis odnosi się do miasta Green River w hrabstwie Emery, stan Utah, w pobliżu którego znaleziono szczątki tego dinozaura.
Spis gatunków
| Martharaptor | Senter, Kirkland i DeBlieux, 2012 |
|---|---|
| M. greenriverensis | Senter, Kirkland i DeBlieux, 2012 |
Bibliografia
Hartman, S., Mortimer, M., Wahl, W.R., Lomax, D.R., Lippincott, J., Lovelace, D.M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ. 7: e7247. doi:10.7717/peerj.7247.
McDonald, A.T., Kirkland J.I., DeBlieux, D.D., Madsen, S.K., Cavin. J. (2010). "New Basal Iguanodonts from the Cedar Mountain Formation of Utah and the Evolution of Thumb-Spiked Dinosaurs". PLoS ONE. 5 (11): e14075. doi:10.1371/journal.pone.0014075.
Senter, P., Kirkland, J., DeBlieux, D. (2012) Martharaptor greenriverensis, a New Theropod Dinosaur from the Lower Cretaceous of Utah. PLOS ONE 7 (8): e43911. [2]
