Zhouornis
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Zhouornis | |
|---|---|
| Długość | 22,5 cm [1] |
| Wysokość | 11,5 cm (w biodrach) [1] |
| Masa | ok. 170 g [1] |
| Dieta | wszystkożerny |
| Miejsce | Chiny - Liaoning |
| Czas |
ok. 120-113 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Okaz typowy Zhouornis. Źródło: Zhang i in., 2014 [2] | |
Wstęp
Zhouornis to ptak z kladu Enantiornithes żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Jest to największy znany przedstawiciel Bohaiornithidae.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym CNUVB-0903 to niemalże kompletny szkielet dojrzewającego osobnika z zachowanymi odciskami piór znajdującym się na skalnej płycie.
Zhang i in. (2014) opisali kolejny prawie kompletny okaz Zhouornis (BMNHC Ph 756) z zachowanymi odciskami piór także znajdujący się na skalnej płycie. Stanowi on ok. 80% wielkości okazu typowego.
Budowa
Pysk Zhouornis stanowi około połowę długości czaszki, co jest typowe dla większości przedstawicieli Enantiornithes. Kość przedszczękowa js krótka i miała co najmniej 3 zęby u okazu typowego, zaś materiał przypisany - 4. Kość zębowa u obydwu osobników liczy co najmniej 6 zębów, lecz mogło być ich nieco więcej. Wszystkie zęby w przekroju poprzecznym mają kształt litery D. Kość łzowa u znanych osobników ma kształt litery T. Odcinek szyjny mógł liczyć 9-10 kręgów, z czego środkowe są największe. Synsacrum oraz pygostyl są słabo zachowane i trudno jest ustalić dokładną liczbę kręgów. Łopatka jest dłuższa niż kość krucza. Podobnie jak większość przedstawicieli Enantiornithes, Zhouornis ma widełki w kształcie litery Y. Najdłuższym elementem w skrzydle jest kość łokciowa. Kość ramienna ma lekko sinusoidalny kształt. Kość udowa jest prosta i krótsza od tibiotarsus. Głowa kości udowej jest okrągła i wystaje przyśrodkowo. Jej dystalny koniec ma taką samą szerokość jak trzon. Stopa jest zakończona czterema palcami, które mają ostre pazury (Zhang i in., 2013; 2014).
Dieta
Miller i współpracownicy (2024) na podstawie zebranych danych o przedstawicielach Bohaiornithidae uznali, że Zhouornis był zarówno podobny do ptaków owocożernych jak i wszystkożernych. Można zatem uznać, iż opisywany rodzaj prawdopodobnie miał różnorodną dietę.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Zhouornis została nadana na cześć doktora Zhou Zhonghe, który wniósł ogromny wkład w badanie wczesnych ptaków. Epitet gatunkowy hani honoruje odkrywcę holotypu Lizhuo Hana.
Spis gatunków
| Zhouornis | Zhang, Chiappe, Han i Chinsamy, 2013 |
| Z. hani | Zhang, Chiappe, Han i Chinsamy, 2013 |
Bibliografia
Miller, C. V., Bright, J. A., Wang, X., Zheng, X., & Pittman, M. (2024). "Synthetic analysis of trophic diversity and evolution in Enantiornithes with new insights from Bohaiornithidae". Elife, 12, RP89871. doi:10.7554/eLife.89871
Zhang, Z., Chiappe, L. M., Han, G., & Chinsamy, A. (2013). "A large bird from the Early Cretaceous of China: new information on the skull of enantiornithines". Journal of Vertebrate Paleontology, 33(5), 1176-1189. doi:10.1080/02724634.2013.762708
Zhang, Y., O’Connor, J., Di, L., Qingjin, M., Sigurdsen, T., & Chiappe, L. M. (2014). "New information on the anatomy of the Chinese Early Cretaceous Bohaiornithidae (Aves: Enantiornithes) from a subadult specimen of Zhouornis hani". PeerJ, 2, e407. doi:10.7717/peerj.407
