Tuojiangosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (mapka) |
(wiek) |
||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Chiny]] - | + | | [[Chiny]] - Syczuan |
| − | + | <small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]] [=formacja [[Shangshaximiao]]])</small> | |
| − | <small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | |{{Występowanie|160|145}} |
| − | <small> | + | <small>[[późna jura]] (?[[kimeryd]]-?[[tyton]]<ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji [[Shaximiao]] (dolna część nazywana jest również formacją [[Xiashaximiao]]) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020). Wiek górnej części formacji [[Shaximiao]] (nazywanych również formacją [[Shangshaximiao]]) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli [[kimeryd]] i pierwszą połowę [[tyton]]u; w haśle przyjęto arbitralnie cały tyton.</ref>)</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 103: | Linia 102: | ||
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B [[doi: 10.1098/rspb.2008.1909]] | Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B [[doi: 10.1098/rspb.2008.1909]] | ||
| + | |||
| + | Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. [[doi:10.1080/14772019.2020.1759706]] | ||
| + | |||
| + | Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. [[doi:10.1130/B31910.1]] | ||
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75 | http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75 | ||
| Linia 111: | Linia 114: | ||
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford. | Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford. | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 121: | Linia 124: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Jura]] | [[Kategoria:Jura]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria:Kimeryd]] | [[Kategoria:Kimeryd]] | ||
| + | [[Kategoria:Tyton]] | ||
Wersja z 18:16, 17 sie 2022
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski |
| Tuojiangosaurus (tuodziangozaur/tuokiangozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 6,5-7 m |
| Masa: | ok. 2,8 t |
| Miejsce występowania: | Chiny - Syczuan
(górna część formacji Shaximiao [=formacja Shangshaximiao]) |
| Czas występowania | |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Tuojiangosaurus to stegozaur żyjący w późnej jurze na terenie obecnych Chin. Wg Li i in. (2011) jest starszy - ma pochodzić ze środkowej jury (kelowej).
Jest obecnie największym znanym azjatyckim przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Tuodziangozaur został opisany w 1977 roku przez chińskich naukowców (Donga, Li, Zhou i Zhanga) dokładnie sto lat po rodzaju Stegosaurus.
Budowa
Tuojiangosaurus miał dość krótkie kończyny. Jego opancerzenie składało się z dwóch rzędów trójkątnych płyt ciągnących się od szyi do ogona. Całkowita liczba płyt to 30-34. Największe mieściły się na grzbiecie zwierzęcia, zmniejszając się stopniowo w kierunkach ku końcowi ogona. Dodatkowo tuodziangozaur posiadał cztery kolce na końcu ogona, choć Paul uważa, że miał jeszcze jedną, ostatnią parę skierowanych poziomo kolców. Prawdopodobnie posiadał też długi na 84 cm kolec na każdej łopatce, lecz niektórzy uważają, że ten kolec pochodzi od nieopisanego jeszcze stegozaura "Yingshanosaurus". W przeciwieństwie do innych stegozaurów, których nozdrza były skierowane na boki, u Tuojiangosaurus były one przemieszczone ku górze.
Etymologia
Tuojiangosaurus znaczy "jaszczur znad rzeki Tuo Jiang", płynącej przez prowincję Syczuan, w której znaleziono szczątki. Epitet gatunkowy oznacza prawdopodobnie tyle co "mający wiele kolców".
Środowisko życia
Tuojiangosaurus jest jednym z wielu stegozaurów znanych z górnej części formacji Shaximiao. Jego pobratymcami były Gigantspinosaurus, Jiangjunosaurus, Chungkingosaurus i niepewny rodzaj Chialingosaurus (dwa ostatnie Paul uważa za możliwe młode Tuojiangosaurus). W formacji tej znaleziono też wiele zauropodów zaliczanych do rodzajów Mamenchisaurus i Omeisaurus i tajemniczego dinozaura ptasiomiednicznego Gongbusaurus. Czołowym drapieżnikiem był wtedy sinraptoryd Yangchuanosaurus.
Materiał kopalny
Znaleziono dwa osobniki:
- Holotyp (CV 209) to niemal kompletny szkielet, w którym brakuje tylko części czaszki i dolnej szczęki, kilku kręgów szyjnych i ogonowych oraz dolnych elementów kończyn.
- Paratyp (CV 210). Elementy wydobyte nie zostały umieszczone w wykazie przez Donga i in. ani w deskrypcji Tuojiangosaurus ani w późniejszej pracy Donga z roku 1983. Później inni naukowcy przypisali do tuodziangozaura części czaszki, łopatki, kręgi ogonowe i elementy pancerza. Dong zanotował tylko część bloku biodrowo-krzyżowego.
Spis gatunków
| Tuojiangosaurus | Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977 |
|---|---|
| T. multispinus | Dong, Li, Zhou i Zhang, 1977 |
Bibliografia
Galton, P.M. & Upchurch, P. (2004) "Stegosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" University of California Press, Berkeley, 343–362.
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42.
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B doi: 10.1098/rspb.2008.1909
Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. doi:10.1080/14772019.2020.1759706
Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. doi:10.1130/B31910.1
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=2628&Itemid=75
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7580&Itemid=67
http://www.dinosauria.com/dml/names/dinot.htm
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
- ↑ Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020). Wiek górnej części formacji Shaximiao (nazywanych również formacją Shangshaximiao) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli kimeryd i pierwszą połowę tytonu; w haśle przyjęto arbitralnie cały tyton.
![[1]](http://fc02.deviantart.com/fs14/f/2007/033/f/f/Tuojiangosaurus_multispinus_by_shartman.jpg){kind=link}