Garudimimus

Autor:	Korekta:
Kamil Kamiński

---

Garudimimus (garudimim)
Długość:	2,5-?4 m
Masa:	ok. 110 kg
Miejsce występowania:	Mongolia - Baishin Tsav (formacja Bayanshiree)
Czas występowania	ok. 100-83 Ma późna kreda (cenoman - turon ?(santon))
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Ornithomimosauria ? Deinocheiridae
Rekonstrukcja Garudimimus. Autor: Debivort [2]

Wstęp

Garudimimus to rodzaj średniej wielkości ornitomimozaura z początku późnej kredy dzisiejszej Mongolii. Znany jest tylko z jednego, ale dość kompletnego szkieletu. Podobnie jak większość jego krewniaków, był bezzębnym roślinożercą bądź wszystkożercą.

Etymologia

Nazwa Garudimimus pochodzi od Garuda – wielkiego ptaka z azjatyckich mitów, oraz greckiego słowa mimos, czyli „naśladowca”. Epitet gatunkowy brevipes wywodzi się z łacińskich słów brevis, czyli „krótki”, oraz pes („stopa”), co nawiązuje do względnie krótkiego śródstopia tego dinozaura.

Odkrycia i historia badań

Szczątki Garudimimus zostały odkryte podczas radziecko-mongolskich wypraw paleontologicznych na pustynię Gobi. W 1981 r. Rinchen Barsbold nazwał i pobieżnie opisał jedyny znany do dziś okaz. W 2005 r., wraz Kobayashim dokonał szczegółowej redeskrypcji garudimima, co pozwoliło na lepsze poznanie jego osteologii. W 2014 r. Lee i in. zaliczyli go do rodziny Deinocheiridae w obrębie Ornithomimosauria, razem z Beishanlong i Deinocheirus. Analiza McFeetersa i in. (2016) daje podobny wynik, z tym że zamiast Beishanlong deinocheirydem jest Harpymimus. Inne analizy z reguły nie potwierdzają, by garudimim tworzył klad z bajszanlongiem bądź harpimimem, jednak większość z nich nie zawiera Deinocheirus, nie są więc w pełni miarodajne.

Eberth i Currie (1993) sugerowali, że do Garudimimus może należeć część materiału uważanego za szczątki Archaeornithomimus, jednak dokładna analiza zaprzeczyła temu (Kobayashi i Barsbold, 2005).

Materiał kopalny

Holotyp (GIN 100/13) to dosyć kompletny szkielet wraz z czaszką (mocno uszkodzoną z lewej strony, ale dość kompletną, choć rozczłonkowaną z prawej strony [[[Andrew Cuff|Cuff]] i Rayfield, 2015). Brakuje obręczy barkowej, przednich kończyn, kości kulszowych i większości kręgów ogonowych (zachowały się jedynie pierwsze cztery) (Kobayashi i Barsbold, 2005).

Budowa i paleobiologia

Czaszka garudimima. Widoki A, C i E przedstawiają oryginalną czaszkę, natomiast B, D i F- rekonstrukcje. A i B - widok z boku, C i D - widok z góry, E i F - widok z dołu. Żródło: Cuff i Rayfield, 2015 [1].

Czaszka holotypu mierzyła 252,2 mm (Kobayashi i Barsbold, 2005), co czyni ją proporcjonalnie dłuższą niż u ornitomimidów, takich jak Dromiceiomimus czy Struthiomimus. Podobnie jak u nich, kończyła się ona bezzębnym dziobem z krawędziami tnącymi, co odróżnia go od prymitywniejszych krewniaków, jak Harpymimus, a zwłaszcza Pelecanimimus. Dawniej podejrzewano istnienie rogu nad oczami, okazał się on jednak przemieszczonymi kośćmi przedczołowymi. Siła zgryzu garudimima była prawdopodobnie mniejsza niż u przedstawicieli Ornithomimidae, chociaż może to wynikać z faktu, że jedyny znany i użyty do badań okaz nie był w pełni wyrośnięty (Cuff i Rayfield, 2015).

Kość biodrowa była stosunkowo krótka w porównaniu do ornitomimidów, a nawet innych bazalnych ornitomimozaurów, takich jak Shenzhousaurus i Sinornithomimus. Kość piszczelowa była tylko nieznacznie dłuższa od udowej, a śródstopie nie tak bardzo wydłużone jak u późniejszych krewniaków. Wskazuje to na słabsze przystosowanie do szybkiego biegu, co widoczne jest też u wielu innych bazalnych ornitomimozaurów, jak np. Beishanlong. Garudimim miał pozostałość pierwszego palca stopy, podczas gdy u przedstawicieli Ornithomimidae występowały tylko palce drugi, trzeci i czwarty. Charakterystyczna budowa stopy (arctometatarsus), nie była w pełni rozwinięta; Kobayashi i Barsbold (2005) określili budowę śródstopia garudimima jako pośrednią miedzy Harpymimus a ornitomimidami.

Paleoekologia

Garudimimus współwystępował z nienazwanym tyranozauroidem, pierwotnie uznanym za alektrozaura, oraz wielkim dromeozaurydem Achillobator . Obok nich żyło kilka roślinożernych lub wszystkożernych teropodów z rodziny Therizinosauridae. Dinozaury ptasiomiedniczne były reprezentowane przez prymitywne ceratopsy i ankylozaury.

Spis gatunków

Garudimimus	Barsbold, 1981.
B. brevipes	Barsbold, 1981.

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Cuff, A., Rayfield, E. (2015). " Retrodeformation and muscular reconstruction of ornithomimosaurian dinosaur crania". PeerJ 3:e1093. [3].

Holtz, T. (2012) Dinosaurs (suplement) [[4]]

Kobayashi, Y.; Barsbold, R. (2005). "Reexamination of a primitive ornithomimosaur, Garudimimus brevipes Barsbold, 1981 (Dinosauria:Theropoda), from the Late Cretaceous of Mongolia". Canadian Journal of Earth Sciences. 42. 1501–1521. doi:10.1139/e05-044

Lee, Y.-N., Barsbold, R., Currie, P.J., Kobayashi, Y., Lee, H.-J., Godefroit, P., Escuillié, F. & Chinzorig T. (2014). "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus" Nature 515, s. 257-260. doi:10.1038/nature13874.

McFeeters, B., Ryan, M.J., Schröder-Adams, C., Cullen, T.M. (2016). A new ornithomimid theropod from the Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada. Journal of Vertebrate Paleontology. DOI: 10.1080/02724634.2016.1221415

Mortimer, M. (2009 z późniejszymi zmianami, online) [5]