Anserimimus

Autor:	Korekta:
Kamil Kamiński

---

Anserimimus (anserimim)
Długość:	ok. 3 m
Masa:	ok. 180 kg
Miejsce występowania:	Mongolia - prowincja Omnogov (formacja Nemegt)
Czas występowania	ok. 72-68 Ma późna kreda (późny kampan - wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Ornithomimosauria Ornithomimidae
Rekonstrukcja Anserimimus. Autor zdjęcia: Jordi Payà [3]
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Anserimimus był średniej wielkości przedstawicielem ornitomimozaurów zamieszkującym tereny dzisiejszej Mongolii. Prawdopodobnie był wszystkożernym, szybko biegającym i ptakopodobnym dinozaurem. Na tle swoich pobratymców wyróżniał się dłuższymi i silniejszymi kończynami przednimi. Znany jest z dość kompletnych szczątków, niestety bez czaszki.

Historia badań

Anserimimus został opisany w 1988 r. przez mongolskiego paleontologa Rinchena Barsbolda w oparciu o pojedynczy, niekompletny szkielet. W 2005 r. Robert Bronowicz w swojej pracy magisterskiej przedstawił dalszy materiał kopalny. W kolejnej publikacji (2011) stwierdził jednak, że prawdopodobnie należy on do innego gatunku ornitomimida, blisko spokrewnionego z Anserimimus.

Etymologia

Nazwa Anserimimus pochodzi od łacińskiego słowa anser, czyli "gęś" oraz greckiego mimos ("naśladowca"). Epitet gatunkowy nawiązuje do płaskich od spodu pazurów tego dinozaura.

Materiał kopalny

Holotyp (IGM 100/300) to niekompletny szkielet pozaczaszkowy, obejmujący: dziewięć kręgów szyjnych, dwanaście kręgów grzbietowych, co najmniej czternaście żeber brzusznych, sześć kręgów krzyżowych, trzydzieści pięć kręgów ogonowych, szewrony oraz elementy miednicy i kończyn przednich i tylnych.

Materiał przypisany obejmuje pazury i paliczki przednich kończyn oraz niekompletny szkielet złożony z kilkunastu kręgów z różnych części kręgosłupa, łopatek oraz elementów przednich kończyn. Materiał ten przypomina anserimima budową pazurów przednich kończyn, występują też jednak wyraźne różnice w stosunku do holotypu, m.in. w proporcjach paliczków dłoni oraz budowie samych pazurów. Każą one sądzić, iż materiał ten należy do osobnego gatunku, podobnego do anserimima (Bronowicz, 2011).

Rekonstrukcja szkieletu. Autor zdjęcia: Eduard Solà [1].

Budowa i paleobiologia

Anserimimus był raczej średniej wielkości ornitomimidem, mniejszym od współczesnego mu gallimima, a także od swoich amerykańskich krewniaków: strutiomima, ornitomima i dromicejomima. Typowa dla tej rodziny była budowa nóg ansermimia: kość piszczelowa była dłuższa niż udowa (stosunek długości 1,12; dane za Mortimer, 2009 online); wydłużone było także śródstopie, wskazując na zdolność do szybkiego poruszania się. Od innych ornitomimidów różnił się on głównie szczegółami budowy kończyn przednich. Były one stosunkowo długie i silne, u holotypu stanowiły 69% długości kończyn tylnych, więcej od pozostałych przedstawicieli Ornithomimidae (Kobayashi i Barsbold, 2006). Grzebień naramienno-piersiowy (deltopectoral crest) był dobrze rozwinięty, świadcząc o silnej muskulaturze. Pazury anserimima były prawie proste, z płaską dolną powierzchnią. Stosunek ich długości do wysokości na bliższych końcach wynosił 9,12, najwięcej ze wszystkich ornitomimidów. Kości śródręcza były zrośnięte. Od współwystępującego z nim krewniaka gallimima Anserimimus różnił się stosunkowo dłuższymi dłońmi oraz kością promieniową w relacji do kości ramieniowej, a także proporcjami paliczków dłoni (Kobayashi i in., 2006).

Brak czaszki utrudnia badania nad dietą Anserimimus. Można jednak zakładać, że przypominała ona czaszki innych późnokredowych ornitomimidów, zapewne więc byłą niewielka i kończyła się bezzębnym dziobem. Nieznana jest też funkcja długich i silnych kończyn przednich ansermimima. Osborn (1917) uważał, że służyły one do zagarniania roślinności. Dieta tego teropoda mogła też być uzupełniania o niewielkie zwierzęta, jak ssaki czy jaszczurki, oraz jaja (zob. też Ornithomimosauria#dieta oraz Struthiomimus altus).

Anserimim w w towarzystwie hadrozaurów: olorotytana i charonozaura. W rzeczywistości zwierzęta te nie koegzystowały ze sobą. Autor: ABelov2014 [2].

Paleoekologia

Formacja Nemegt, gdzie znaleziono szczątki Anserimimus, została stosunkowo dobrze zbadana. Współwystępował on z licznymi roślinożernymi dinozaurami, takimi jak hadrozaury Barsboldia i Saurolophus, zauropodami Nemegtosaurus i Opisthocoelicaudia (być może synonimy) oraz kilkoma gatunkami ankylozaurów i pachycefalozaurów. Na terenach tych żył też większy krewniak anserimima Gallimimus, oraz prawdopodobnie trzecia, nienazwana jeszcze forma onritomimida. Zagrożeniem były drapieżne teropody, zwłaszcza tyranozaurydy Tarbosaurus i Alioramus oraz celurozaur Bagaraatan, a być może również mniejszy dromeozauryd Adasaurus i kilka troodontydów. Na ataki tych ostatnich mogły być narażone szczególnie młode osobniki. Inni przedstawiciele Theropoda z formacji Nemegt to raczej niegroźne owiraptorozaury, jak np. Rinchenia i alwarezauryd Mononykus. Charakterystycznym elementem tamtejszej fauny były też dwa osobliwe i ogromne, ale zapewne roślinożerne bądź wszystkożerne teropody: dalszy krewny anserimima, „strasznoręki” Deinocheirus i terizinozauryd Therizinosaurus. Zyły tam także prymitywne ptaki, ssaki i inne zwierzęta. Zob. też Tarbosaurus#Środowisko.

Spis gatunków

Anserimimus	Barsbold, 1988.
D. planinychus	Barsbold, 1988.

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Bronowicz, R. (2011). "New Material of a Derived Ornithomimosaur from the Upper Cretaceous Nemegt Formation of Mongolia". Acta Palaeontologica Polonica. 56 (3): 477-488. doi:10.4202/app.2009.1123

Kobayashi, Y., Barsbold, R. (2006). "Ornithomimids from the Nemegt Formation of Mongolia."Journal of the Paleontological Society of Korea 22(1):195-207

Mortimer, M. (2009) online. [[4]]

Osborn, H., F. (1917). "Skeletal adaptations of Ornitholestes, Struthiomimus, Tyrannosaurus". Bulletin of the American Museum of Natural History. 35: 733–771.