Mercuriceratops

Autor:	Łukasz Czepiński
Korekta:	Paweł Konarzewski

---

Mercuriceratops (merkuryceratops)
Długość	4 m
Masa	1 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	USA - Montana (formacja Judith River) Kanada - Alberta (formacja Dinosaur Park)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 76 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea Ceratopsidae Chasmosaurinae
Mercuriceratops broniący swojego gniazda przez dromeozaurydami. Autor: ABelov2014 [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Ehrabstwo Fergus, \u003Ca href=\"/wiki/Formacja\" class=\"mw-redirect\" title=\"Formacja\"\u003Eformacja\u003C/a\u003E \u003Ca href=\"/wiki/Judith_River\" title=\"Judith River\"\u003EJudith River\u003C/a\u003E|\u003Cb\u003EROM 64222\u003C/b\u003E - \u003Ci\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003EMercuriceratops\u003C/a\u003E gemini\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/wiki/Holotyp\" title=\"Holotyp\"\u003Eholotyp\u003C/a\u003E.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"hrabstwo Fergus, formacja Judith River|ROM 64222 - Mercuriceratops gemini - holotyp.\n","link":"","lat":47.7186999999999983401721692644059658050537109375,"lon":-109.6366000000000013869794202037155628204345703125,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003ERed Deer River, \u003Ca href=\"/wiki/Formacja\" class=\"mw-redirect\" title=\"Formacja\"\u003Eformacja\u003C/a\u003E \u003Ca href=\"/index.php?title=Dinosaur_Park\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Dinosaur Park (strona nie istnieje)\"\u003EDinosaur Park\u003C/a\u003E|\u003Cb\u003EUALVP 54559\u003C/b\u003E - \u003Ci\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003EMercuriceratops\u003C/a\u003E gemini\u003C/i\u003E - \u003Ca href=\"/index.php?title=Materia%C5%82_przypisany\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Materia\u0142 przypisany (strona nie istnieje)\"\u003Emateria\u0142 przypisany\u003C/a\u003E.\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Red Deer River, formacja Dinosaur Park|UALVP 54559 - Mercuriceratops gemini - materia\u0142 przypisany.\n","link":"","lat":50.749200000000001864464138634502887725830078125,"lon":-111.47169999999999845385900698602199554443359375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Mercuriceratops to rodzaj chasmozaurynowego ceratopsyda z późnej kredy stanu Alberta (Kanada) i Montana (USA). Został opisany w 2014 roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja kryzy (u góry, w widoku od przodu) i czaszki (na dole, w widoku
od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.
© Ryan i in., 2014

Holotyp, ROM 64222 to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA.

Materiał przypisany, UALVP 54559 to niekompletna prawa k. łuskowa ze stanu Alberta w Kanadzie.

Budowa i klasyfikacja

Przynależność merkuryceratopsa do Chasmosaurinae wydedukowana została na podstawie wydłużonej budowy kości łuskowej. Typowe k. łuskowe chasmozaurynów tworzą w widoku grzbietowym rozwarty trójkąt, zwężający się w kierunku tylno-bocznego końca kryzy. W widoku grzbietowym u merkuryceratopsa, boczna krawędź k. łuskowej jest zbliżona w kształcie do toporka, z przednią częścią zmodyfikowana w wąską belkę, która mogła wspierać boczną krawędź rozrośniętej k. ciemieniowej.

Jeśli interpretacja autorów opisu jest prawidłowa, Mercuriceratops to najstarszy znany chasmozauryn z Kanady i pierwszy ceratopsyd sprzed mastrychtu, który został znaleziony po obu stronach granicy Kanady z USA. Specyficzna budowa k. łuskowej zapewniała niezwykły profil kryzy (w widoku bocznym, patrz ilustracja obok), który jest wynikiem ewolucyjnego "eksperymentowania", zapoczątkowanego u najwcześniejszych chasmozaurynów, dodatkowo wzmacniającego odmiennosć biogeograficzną między północnymi i południowymi faunami Ameryki Północnej w kampanie.

Etymologia

"Mercuri" odnosi się do rzymskiego boga Merkurego, posłańca, który według starożytnych wierzeń miał mieć skrzydlatą czapkę, przypominającą nieco budowę kryzy u merkuryceratopsa. "Ceratops" oznacza "rogatą twarz" i jest powszechnym przyrostkiem dodawanym do nazw ceratopsydów. Nazwa gatunkowa, "gemini" odnosi się do bliźniaków, herosów z mitologii greckiej, Kastora i Polluksa, którzy po śmierci mieli zostać przemienieni w gwiazdozbiór Bliźniąt (Gemini), co odnosi się do bliźniaczych okazów k. łuskowej z USA i Kanady, połączonych pod jedną nazwą rodzajową. Nazwa Mercuriceratops gemini oznacza zatem: "bliźniacza rogata twarz Merkurego".

Spis gatunków

Mercuriceratops	Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014
M. gemini	Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014