Mercuriceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Materiał kopalny) |
m (wiek) |
||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Mercuriceratops''}} | {{DISPLAYTITLE:''Mercuriceratops''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Łukasz Czepiński]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa = ''Mercuriceratops'' (merkuryceratops) | |
| − | + | |długość = 4 m <ref name="Paul">Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University. </ref> | |
| − | | | + | |wysokość = |
| − | + | |masa = 1 t <ref name="Paul"></ref> | |
| − | + | |dieta = roślinożerny | |
| − | + | |miejsce = [[USA]] - Montana | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | [[USA]] - Montana | ||
<small>([[formacja]] [[Judith River]])</small> | <small>([[formacja]] [[Judith River]])</small> | ||
| + | <hr> | ||
[[Kanada]] - Alberta | [[Kanada]] - Alberta | ||
<small>([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> | <small>([[formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> | ||
| − | |- | + | |czas = {{Występowanie|76.5|75.3}} |
| − | + | ok. 76,5<ref>Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. [[doi:10.1139/cjes-2023-0037]]</ref><ref name="Ryan 2014"></ref>-75,3<ref>Ramezani, J., Beveridge, T. L., Rogers, R. R., Eberth, D. A., & Roberts, E. M. (2022). "Calibrating the zenith of dinosaur diversity in the Campanian of the Western Interior Basin by CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Scientific Reports, 12(1), 16026. [https://www.nature.com/articles/s41598-022-19896-w]</ref><ref>Mallon J.,C., Ott, C.,J., Larson, P., L., Iuliano, E., M., Evans, D., C., (2016) ''Spiclypeus shipporum'' gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA''. PLoS ONE 11(5): e0154218. [[doi:10.1371/journal.pone.0154218]].</ref> [[Ma]] <br> | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | <small> | + | [[Dinosauria]] |
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
[[Ceratopsia]] | [[Ceratopsia]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ceratopsoidea]] | [[Ceratopsoidea]] | ||
| Linia 49: | Linia 31: | ||
[[Chasmosaurinae]] | [[Chasmosaurinae]] | ||
| − | + | ||
| − | | | + | |grafika = Mercuriceratops by ABelov2014.jpg |
| − | + | |podpis = ''Mercuriceratops'' broniący swojego gniazda przez dromeozaurydami. Autor: ABelov2014 [https://www.deviantart.com/abelov2014/art/Protection-hunting-stories-878548130] | |
| − | | | + | |PorównanieGrupa = |
| − | + | |PorównanieDługość = | |
| − | | | + | |mapa = |
| − | | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | 47.7187, -109.6366 | + | 47.7187, -109.6366~hrabstwo Fergus, [[formacja]] [[Judith River]]|'''ROM 64222''' - ''[[Mercuriceratops]] gemini'' - [[holotyp]]. |
| − | 50.7492, -111.4717 | + | 50.7492, -111.4717~Red Deer River, [[formacja]] [[Dinosaur Park]]|'''UALVP 54559''' - ''[[Mercuriceratops]] gemini'' - [[materiał przypisany]]. |
</display_points> | </display_points> | ||
| − | + | }} | |
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Mercuriceratops'' to [[rodzaj]] [[chasmozauryn]]owego [[ceratopsyd]]a z późnej [[kreda|kredy]] stanu Alberta ([[Kanada]]) i Montana ([[USA]]). Został opisany w [[2014]] roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów<ref name="Ryan 2014">Ryan, M. J., Evans, D. C., Currie, P. J. | + | ''Mercuriceratops'' to [[rodzaj]] [[chasmozauryn]]owego [[ceratopsyd]]a z późnej [[kreda|kredy]] stanu Alberta ([[Kanada]]) i Montana ([[USA]]). Został opisany w [[2014]] roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów<ref name="Ryan 2014">Ryan, M.J., Evans, D.C., Currie, P.J. & Loewen, M.A. (2014) "A new chasmosaurine from northern Laramidia expands frill disparity in ceratopsid dinosaurs" Naturwissenschaften, 101(6), 505–512. [[doi:10.1007/s00114-014-1183-1]]</ref>. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Plik:Mercuriceratops.jpg|300px|thumb|right| | [[Plik:Mercuriceratops.jpg|300px|thumb|right| | ||
| − | Rekonstrukcja kryzy (u góry, w widoku od przodu) i czaszki (na dole, w widoku <br>od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.<br>© | + | Rekonstrukcja kryzy (u góry, w widoku od przodu) i czaszki (na dole, w widoku <br>od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.<br>© Ryan i in., 2014<ref name="Ryan 2014"></ref>]] |
[[Holotyp]], '''ROM 64222''' to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA. | [[Holotyp]], '''ROM 64222''' to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA. | ||
| Linia 82: | Linia 62: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Mercuriceratops''}} | |
| {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]], [[David Evans|Evans]], [[Philip Currie|Currie]]}} i {{Kpt|[[Mark Loewen|Loewen]]}}, [[2014]] | | {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]], [[David Evans|Evans]], [[Philip Currie|Currie]]}} i {{Kpt|[[Mark Loewen|Loewen]]}}, [[2014]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V| ''M. gemini''}} | |
| {{Kpt|Ryan, Evans, Currie}} i {{Kpt|Loewen}}, 2014 | | {{Kpt|Ryan, Evans, Currie}} i {{Kpt|Loewen}}, 2014 | ||
|} | |} | ||
Aktualna wersja na dzień 08:01, 28 paź 2023
| Autor: | Łukasz Czepiński |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Mercuriceratops (merkuryceratops) | |
|---|---|
| Długość | 4 m [1] |
| Masa | 1 t [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Montana
Kanada - Alberta |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Mercuriceratops broniący swojego gniazda przez dromeozaurydami. Autor: ABelov2014 [2] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Mercuriceratops to rodzaj chasmozaurynowego ceratopsyda z późnej kredy stanu Alberta (Kanada) i Montana (USA). Został opisany w 2014 roku przez kanadyjsko-amerykański zespół paleontologów[3].
Materiał kopalny
od boku) merkuryceratopsa. Kolorem szarym zaznaczone odkryte szczątki.
© Ryan i in., 2014[3]
Holotyp, ROM 64222 to niemal kompletna prawa k. łuskowa (kość czaszki, u ceratopsów tworzyła kryzę), znaleziony w stanie Montana w USA.
Materiał przypisany, UALVP 54559 to niekompletna prawa k. łuskowa ze stanu Alberta w Kanadzie.
Budowa i klasyfikacja
Przynależność merkuryceratopsa do Chasmosaurinae wydedukowana została na podstawie wydłużonej budowy kości łuskowej. Typowe k. łuskowe chasmozaurynów tworzą w widoku grzbietowym rozwarty trójkąt, zwężający się w kierunku tylno-bocznego końca kryzy. W widoku grzbietowym u merkuryceratopsa, boczna krawędź k. łuskowej jest zbliżona w kształcie do toporka, z przednią częścią zmodyfikowana w wąską belkę, która mogła wspierać boczną krawędź rozrośniętej k. ciemieniowej.
Jeśli interpretacja autorów opisu jest prawidłowa, Mercuriceratops to najstarszy znany chasmozauryn z Kanady i pierwszy ceratopsyd sprzed mastrychtu, który został znaleziony po obu stronach granicy Kanady z USA. Specyficzna budowa k. łuskowej zapewniała niezwykły profil kryzy (w widoku bocznym, patrz ilustracja obok), który jest wynikiem ewolucyjnego "eksperymentowania", zapoczątkowanego u najwcześniejszych chasmozaurynów, dodatkowo wzmacniającego odmiennosć biogeograficzną między północnymi i południowymi faunami Ameryki Północnej w kampanie.
Etymologia
"Mercuri" odnosi się do rzymskiego boga Merkurego, posłańca, który według starożytnych wierzeń miał mieć skrzydlatą czapkę, przypominającą nieco budowę kryzy u merkuryceratopsa. "Ceratops" oznacza "rogatą twarz" i jest powszechnym przyrostkiem dodawanym do nazw ceratopsydów. Nazwa gatunkowa, "gemini" odnosi się do bliźniaków, herosów z mitologii greckiej, Kastora i Polluksa, którzy po śmierci mieli zostać przemienieni w gwiazdozbiór Bliźniąt (Gemini), co odnosi się do bliźniaczych okazów k. łuskowej z USA i Kanady, połączonych pod jedną nazwą rodzajową. Nazwa Mercuriceratops gemini oznacza zatem: "bliźniacza rogata twarz Merkurego".
Spis gatunków
| Mercuriceratops | Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014 |
| M. gemini | Ryan, Evans, Currie i Loewen, 2014 |
Bibliografia
- ↑ 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
- ↑ Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. doi:10.1139/cjes-2023-0037
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Ryan, M.J., Evans, D.C., Currie, P.J. & Loewen, M.A. (2014) "A new chasmosaurine from northern Laramidia expands frill disparity in ceratopsid dinosaurs" Naturwissenschaften, 101(6), 505–512. doi:10.1007/s00114-014-1183-1
- ↑ Ramezani, J., Beveridge, T. L., Rogers, R. R., Eberth, D. A., & Roberts, E. M. (2022). "Calibrating the zenith of dinosaur diversity in the Campanian of the Western Interior Basin by CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Scientific Reports, 12(1), 16026. [1]
- ↑ Mallon J.,C., Ott, C.,J., Larson, P., L., Iuliano, E., M., Evans, D., C., (2016) Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA. PLoS ONE 11(5): e0154218. doi:10.1371/journal.pone.0154218.
