Jobaria: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Krzysztof Przymus Łukasz Czepiński | Marcin Szermański [[Maciej Z...”) |
m |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do sprawdzenia i aktualizacji. | ||
| + | |||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Jobaria''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 25: | Linia 28: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Niger]] - | + | | [[Niger]] - Agadez |
| − | + | <small>([[formacja Tiourarén]])</small> | |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | ?? Ma | + | | ?? 167-161 Ma |
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 40: | Linia 41: | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
| Linia 51: | Linia 50: | ||
?? [[Diplodocoidea]] / [[Macronaria]] | ?? [[Diplodocoidea]] / [[Macronaria]] | ||
|- | |- | ||
| − | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Jobaria_tiguidensis_steveoc.jpg|400px|]] |
| + | <small> Rekonstrukcja. Autor: Stephen O'Connor [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jobaria_tiguidensis_steveoc.jpg] </small> | ||
|} | |} | ||
| Linia 58: | Linia 58: | ||
==Historia i lokalizacja odkryć== | ==Historia i lokalizacja odkryć== | ||
| − | Jego skamieniałości odnaleziono na pustyni w Republice Nigru podczas wyprawy finansowanej częściowo przez Towarzystwo National Geographic, zorganizowanej pod kierownictwem Paula [[Sereno]] z Uniwersytetu w Chicago. O odkryciu nowego gatunku dinozaura poinformowano w listopadzie [[1999]], a nazwano go ''Jobaria tiguidensis''. Znamy dwie lokalizacje w których odkryto jego skamieniałe szczątki: [[Agadez]] (pokłady formacji Tiouarén | + | Jego skamieniałości odnaleziono na pustyni w Republice Nigru podczas wyprawy finansowanej częściowo przez Towarzystwo National Geographic, zorganizowanej pod kierownictwem Paula [[Sereno]] z Uniwersytetu w Chicago. O odkryciu nowego gatunku dinozaura poinformowano w listopadzie [[1999]], a nazwano go ''Jobaria tiguidensis''. Znamy dwie lokalizacje w których odkryto jego skamieniałe szczątki: [[Agadez]] (pokłady formacji Tiouarén). Datowanie tych skał jest niepewne i wciąż dyskusyjne. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
==Datowanie== | ==Datowanie== | ||
| − | Datowanie pokładów skalnych w których znaleziono jobarię nie jest pewne. Tradycyjnie wiek osadów Tiouarén (jak np. Wg Upchurcha i in. ([[2004]]); ([[hoteryw]] – [[barrem]], ?późny [[alb]] – [[cenoman]]; 136-125, ?106,5-93,5 Ma) określa się na wczesną kredę, lecz nowsze badania przekonująco wskazują na środkową-późną ( | + | Datowanie pokładów skalnych w których znaleziono jobarię nie jest pewne. Tradycyjnie wiek osadów Tiouarén (jak np. Wg Upchurcha i in. ([[2004]]); ([[hoteryw]] – [[barrem]], ?późny [[alb]] – [[cenoman]]; 136-125, ?106,5-93,5 Ma) określa się na wczesną kredę, lecz nowsze badania przekonująco wskazują na środkową-późną (prawdopodobnie drugą połowę środkowej) jurę - tak, jak wg Rauhuta i [[López-Arbarello]] ([[2009]]). Jak widać, rozrzut czasowy jest ogromny. Niektórzy paleontolodzy, jak [[Paul]] w swojej książce o dinozaurach ([[2010]]) twierdzą po prostu, że datowanie tych skał jest nieznane. |
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
| − | ''Jobaria'' to monofiletyczny rodzaj zauropoda (jedyny gatunek to ''Jobaria tiguidensis'') żyjący w Afryce. Nie wiemy dokładnie jakiego typu zauropodem był ten dinozaur. [[Upchurch]] i in. ([[2004]]) | + | ''Jobaria'' to [[monofiletyzm|monofiletyczny]] rodzaj zauropoda (jedyny gatunek to ''Jobaria tiguidensis'') żyjący w Afryce. Nie wiemy dokładnie jakiego typu zauropodem był ten dinozaur. Przykładowo analiza [[Upchurch]]a i in. ([[2004]]) wskazała, że wraz z ''[[Atlasaurus]]'' i ''[[Bellusaurus]]'' jobaria tworzy klad bazalnych przedstawicieli [[Macronaria]], z kolei w obu analizie [[Carballido]] i in. ([[2011]]) jest najbardziej bazalnym członkiem [[Diplodocoidea]]. Inni badacze jednak sugerują, że nie należał do [[Neosauropoda]] (np. [[Whitlock]], 2011a; [[Whitlock]], 2011b). |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Jobaria'' została zaczerpnięta z imienia lokalnego potwora Jobar. Epitet gatunkowy ''tiguidensis'' wziął się z nazwy klifu, nieopodal którego zostały odnalezione jego szczątki – Tiguidi. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Jobaria'' | ! ''Jobaria'' | ||
| − | | [[Sereno]], [[Beck]], [[Dutheil]], [[Larsson]], [[Lyon]], [[Moussa]], [[Sadleir]], [[Sidor]], [[Varricchio]], [[Wilson]] i [[Wilson]], [[1999]] | + | | [[Paul Sereno|Sereno]], [[Allison Beck|Beck]], [[Didier Dutheil|Dutheil]] , [[Hans Larsson|Larsson]], [[Lyon]], [[Bourahima Moussa|Moussa]] , [[Rudyard Sadleir|Sadleir]], [[Christian Sidor|Sidor]], [[David Varricchio|Varricchio]], [[Gregory Wilson|Wilson]] i [[Jeffrey Wilson|Wilson]], [[1999]] |
|- | |- | ||
! ''J. tiguidensis'' | ! ''J. tiguidensis'' | ||
| − | | | + | | Sereno, Beck, Dutheil, Larsson, Lyon, Moussa, Sadleir, Sidor, Varricchio, Wilson i Wilson, 1999 |
|} | |} | ||
| Linia 88: | Linia 85: | ||
Carballido J.L, Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011) "Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia". Zoological Journal of the Linnean Society, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x | Carballido J.L, Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011) "Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia". Zoological Journal of the Linnean Society, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x | ||
| − | + | Rauhut O.W.M. & López-Arbarello A. (2009) " Considerations on the age of the Tiouaren Formation (Iullemmeden Basin, Niger, Africa): Implications for Gondwanan Mesozoic terrestrial vertebrate faunas" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 271, 259–267. doi:10.1016/j.palaeo.2008.10.019 | |
| − | + | Sereno, P.C., Beck, A.L., Dutheil, D.B., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Moussa, B., Sadleir, R.W., Sidor, C.A., Varricchio, D.J., Wilson, G. P. & Wilson, J.A. (1999) "Cretaceous Sauropods from the Sahara and the Uneven Rate of Skeletal Evolution Among Dinosaurs" Science, 286(5443), 1342-1347. | |
| − | |||
| − | |||
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | ||
| Linia 98: | Linia 93: | ||
Whitlock J.A. (2011a) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915 | Whitlock J.A. (2011a) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915 | ||
| − | Whitlock J.A (2011b) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology". "Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology", doi:10.1016/j.palaeo.2011.07.001 | + | Whitlock J.A (2011b) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology". "Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology", doi:10.1016/j.palaeo.2011.07.001 |
| + | |||
| + | Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 107: | Linia 104: | ||
[[Kategoria:Niger]] | [[Kategoria:Niger]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
| + | [[Kategoria:Jura]] | ||
| + | [[Kategoria:Bajos]] | ||
| + | [[Kategoria:Kelowej]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 23:16, 31 mar 2024
Do sprawdzenia i aktualizacji.
| Autor: | Korekta: |
| Krzysztof Przymus | Marcin Szermański |
| Jobaria (jobaria) | |
|---|---|
| Długość: | 16 m |
| Masa: | 16 t |
| Miejsce występowania: | Niger - Agadez |
| Czas występowania | ?? 167-161 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
?? Diplodocoidea / Macronaria |
Rekonstrukcja. Autor: Stephen O'Connor [1] | |
Wstęp
Jobaria to długoszyi dinozaur żyjący na terenach dzisiejszej Afryki. Mimo odkopanego praktycznie kompletnego szkieletu (łącznie kilka osobników) nie jesteśmy pewni dokładnego jego pokrewieństwa wśród grupy Sauropoda, ani nawet wieku pokładów skalnych, w jakich zostały odnalezione jego szczątki.
Historia i lokalizacja odkryć
Jego skamieniałości odnaleziono na pustyni w Republice Nigru podczas wyprawy finansowanej częściowo przez Towarzystwo National Geographic, zorganizowanej pod kierownictwem Paula Sereno z Uniwersytetu w Chicago. O odkryciu nowego gatunku dinozaura poinformowano w listopadzie 1999, a nazwano go Jobaria tiguidensis. Znamy dwie lokalizacje w których odkryto jego skamieniałe szczątki: Agadez (pokłady formacji Tiouarén). Datowanie tych skał jest niepewne i wciąż dyskusyjne.
Materiał kopalny
Odnaleziono kilka osobników i ponad 95% kości szkieletu tego dinozaura (w tym czaszka) - jest to tym samym jeden z najbardziej (a może nawet i najbardziej) kompletnych szkieletów przedstawiciela zauropodów. Rekonstrukcja tego szkieletu, jest wynikiem dwuletnich badań prowadzonych od 1997 roku, kiedy to wykopano pierwsze kości.
Datowanie
Datowanie pokładów skalnych w których znaleziono jobarię nie jest pewne. Tradycyjnie wiek osadów Tiouarén (jak np. Wg Upchurcha i in. (2004); (hoteryw – barrem, ?późny alb – cenoman; 136-125, ?106,5-93,5 Ma) określa się na wczesną kredę, lecz nowsze badania przekonująco wskazują na środkową-późną (prawdopodobnie drugą połowę środkowej) jurę - tak, jak wg Rauhuta i López-Arbarello (2009). Jak widać, rozrzut czasowy jest ogromny. Niektórzy paleontolodzy, jak Paul w swojej książce o dinozaurach (2010) twierdzą po prostu, że datowanie tych skał jest nieznane.
Pozycja systematyczna
Jobaria to monofiletyczny rodzaj zauropoda (jedyny gatunek to Jobaria tiguidensis) żyjący w Afryce. Nie wiemy dokładnie jakiego typu zauropodem był ten dinozaur. Przykładowo analiza Upchurcha i in. (2004) wskazała, że wraz z Atlasaurus i Bellusaurus jobaria tworzy klad bazalnych przedstawicieli Macronaria, z kolei w obu analizie Carballido i in. (2011) jest najbardziej bazalnym członkiem Diplodocoidea. Inni badacze jednak sugerują, że nie należał do Neosauropoda (np. Whitlock, 2011a; Whitlock, 2011b).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Jobaria została zaczerpnięta z imienia lokalnego potwora Jobar. Epitet gatunkowy tiguidensis wziął się z nazwy klifu, nieopodal którego zostały odnalezione jego szczątki – Tiguidi.
Spis gatunków
| Jobaria | Sereno, Beck, Dutheil , Larsson, Lyon, Moussa , Sadleir, Sidor, Varricchio, Wilson i Wilson, 1999 |
|---|---|
| J. tiguidensis | Sereno, Beck, Dutheil, Larsson, Lyon, Moussa, Sadleir, Sidor, Varricchio, Wilson i Wilson, 1999 |
Bibliografia
Carballido J.L, Rauhut O.W.M., Pol D., Salgado L. (2011) "Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia". Zoological Journal of the Linnean Society, doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x
Rauhut O.W.M. & López-Arbarello A. (2009) " Considerations on the age of the Tiouaren Formation (Iullemmeden Basin, Niger, Africa): Implications for Gondwanan Mesozoic terrestrial vertebrate faunas" Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 271, 259–267. doi:10.1016/j.palaeo.2008.10.019
Sereno, P.C., Beck, A.L., Dutheil, D.B., Larsson, H.C.E., Lyon, G.H., Moussa, B., Sadleir, R.W., Sidor, C.A., Varricchio, D.J., Wilson, G. P. & Wilson, J.A. (1999) "Cretaceous Sauropods from the Sahara and the Uneven Rate of Skeletal Evolution Among Dinosaurs" Science, 286(5443), 1342-1347.
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Whitlock J.A. (2011a) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161 (4), 872-915
Whitlock J.A (2011b) "Re-evaluation of Australodocus bohetii, a putative diplodocoid sauropod from the Tendaguru Formation of Tanzania, with comment on Late Jurassic sauropod faunal diversity and palaeoecology". "Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology", doi:10.1016/j.palaeo.2011.07.001
Paul G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
![[1]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jobaria_tiguidensis_steveoc.jpg){kind=link}