Changchunsaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | Do sprawdzenia. | ||
+ | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
Linia 27: | Linia 29: | ||
| [[Chiny]] - prowincja Jilin | | [[Chiny]] - prowincja Jilin | ||
− | <small>([[formacja Quantou]])</small> | + | <small>([[formacja]] [[Quantou]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
Linia 39: | Linia 41: | ||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
− | [[Cerapoda]] | + | ?[[Jeholosauridae]]/?[[Cerapoda]] |
− | [[Ornithopoda]] | + | ?[[Ornithopoda]] |
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Changchunsaurus.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Changchunsaurus.jpg|400px|]] | ||
Linia 53: | Linia 55: | ||
Czangczunzaur jest uważany ze jednego z najbardziej kluczowych dla zrozumienia wczesnej ewolucji ornitopodów [[takson]]ów dinozaurów. Po raz pierwszy wzmiankowano jego szczątki jako skamieniałości [[Archaeoceratopsidae]] ([[Zan]] i współpracownicy, [[2003]]). Formalnego opisu [[takson]]u dokonali w [[2005]] roku [[Zan]], [[Chen]], [[Jin]] i [[Li]], którzy skupili się na anatomii czaszki, wskazując na jej podobieństwo do czaszek marginocefali. | Czangczunzaur jest uważany ze jednego z najbardziej kluczowych dla zrozumienia wczesnej ewolucji ornitopodów [[takson]]ów dinozaurów. Po raz pierwszy wzmiankowano jego szczątki jako skamieniałości [[Archaeoceratopsidae]] ([[Zan]] i współpracownicy, [[2003]]). Formalnego opisu [[takson]]u dokonali w [[2005]] roku [[Zan]], [[Chen]], [[Jin]] i [[Li]], którzy skupili się na anatomii czaszki, wskazując na jej podobieństwo do czaszek marginocefali. | ||
− | [[Jin]] i współpracownicy ([[2010]]) przedstawili dokładniejszy opis czaszki, zaś [[Butler]] i współpracownicy ([[2011]]) opisali szkielet pozaczaszkowy, oraz przedstawili analizę kladystyczną, z której wynika, że najbliższym krewnym czangczunzaura jest ''[[Jeholosaurus]] shangyuanensis'' z formacji Yixian (późny [[barrem]] – wczesny [[apt]]) prowincji Liaoning w Chinach - razem tworzyły niewielki, endemiczny [[klad]] ornitopodów. | + | [[Jin]] i współpracownicy ([[2010]]) przedstawili dokładniejszy opis czaszki, zaś [[Butler]] i współpracownicy ([[2011]]) opisali szkielet pozaczaszkowy, oraz przedstawili analizę kladystyczną, z której wynika, że najbliższym krewnym czangczunzaura jest ''[[Jeholosaurus]] shangyuanensis'' z formacji Yixian (późny [[barrem]] – wczesny [[apt]]) prowincji Liaoning w Chinach - razem tworzyły niewielki, [[endemizm|endemiczny]] [[klad]] ornitopodów. |
− | Posiada zarazem cechy prymitywne (np. 5 zębów w kości przedszczękowej, przerwa między zębami dziobowymi a policzkowymi, dużo zębów w dziobie w żuchwie) i zaawansowane (np. zanik otworów w czaszce), co dodatkowo utrudnia klasyfikację. | + | Posiada zarazem cechy prymitywne (np. 5 zębów w kości przedszczękowej, przerwa między zębami dziobowymi a policzkowymi, dużo zębów w dziobie w żuchwie) i zaawansowane (np. zanik otworów w czaszce), co dodatkowo utrudnia klasyfikację. |
==Materiał kopalny i lokalizacja== | ==Materiał kopalny i lokalizacja== | ||
Poznany materiał to: szkielet wraz z czaszką ([[holotyp]] JLUM L0403-j-Zn2): ciąg kręgów przedkrzyżowych, 2 krzyżowe, żebra, skostniałe ścięgna, częściowe kk. łopatkowo-krucze, płytki mostkowe, częściowe: kk. ramienne, k. biodrowa, udo, strzałka oraz całą prawa piszczel i k. piętowa, kompletna prawa i niekompletna lewa stopa ze śródstopiem oraz inne fragmentaryczne szczątki czaszki z tej samej lokalizacji co [[holotyp]]. | Poznany materiał to: szkielet wraz z czaszką ([[holotyp]] JLUM L0403-j-Zn2): ciąg kręgów przedkrzyżowych, 2 krzyżowe, żebra, skostniałe ścięgna, częściowe kk. łopatkowo-krucze, płytki mostkowe, częściowe: kk. ramienne, k. biodrowa, udo, strzałka oraz całą prawa piszczel i k. piętowa, kompletna prawa i niekompletna lewa stopa ze śródstopiem oraz inne fragmentaryczne szczątki czaszki z tej samej lokalizacji co [[holotyp]]. | ||
− | Ów stanowisko to Liufangzi niedaleko miasteczka Gongzhuling, w prowincji Jilin (północno-wschodnie Chiny). Wiek macierzystej formacji (Quantou) basenu Songliao to [[apt]] - [[cenoman]] (a więc tak zwana "środkowa" [[kreda]]). | + | Ów stanowisko to Liufangzi niedaleko miasteczka Gongzhuling, w prowincji Jilin (północno-wschodnie [[Chiny]]). Wiek macierzystej formacji (Quantou) basenu Songliao to [[apt]] - [[cenoman]] (a więc tak zwana "środkowa" [[kreda]]). |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 89: | Linia 91: | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Ornithischia bazalne]] |
− | |||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Chiny]] | [[Kategoria:Chiny]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
+ | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] |
Aktualna wersja na dzień 18:59, 1 kwi 2024
Do sprawdzenia.
Autor: | Korekta: |
Dawid Mazurek | Maciej Ziegler |
Changchunsaurus (czangczunzaur) | |
---|---|
Długość: | 1,5 m |
Masa: | 10 kg |
Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Jilin |
Czas występowania | 125-93,5 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Changchunsaurus parvus. Autor: Kevin Yan . [1] |
Wstęp
Czangczunzaur (Changchunsaurus) to monotypowy rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z kredowych osadów dzisiejszych Chin. Changchuansaurus jest pierwszym nazwanym rodzajem dinozaura z Jilin.
Historia taksonu i budowa
Czangczunzaur jest uważany ze jednego z najbardziej kluczowych dla zrozumienia wczesnej ewolucji ornitopodów taksonów dinozaurów. Po raz pierwszy wzmiankowano jego szczątki jako skamieniałości Archaeoceratopsidae (Zan i współpracownicy, 2003). Formalnego opisu taksonu dokonali w 2005 roku Zan, Chen, Jin i Li, którzy skupili się na anatomii czaszki, wskazując na jej podobieństwo do czaszek marginocefali.
Jin i współpracownicy (2010) przedstawili dokładniejszy opis czaszki, zaś Butler i współpracownicy (2011) opisali szkielet pozaczaszkowy, oraz przedstawili analizę kladystyczną, z której wynika, że najbliższym krewnym czangczunzaura jest Jeholosaurus shangyuanensis z formacji Yixian (późny barrem – wczesny apt) prowincji Liaoning w Chinach - razem tworzyły niewielki, endemiczny klad ornitopodów.
Posiada zarazem cechy prymitywne (np. 5 zębów w kości przedszczękowej, przerwa między zębami dziobowymi a policzkowymi, dużo zębów w dziobie w żuchwie) i zaawansowane (np. zanik otworów w czaszce), co dodatkowo utrudnia klasyfikację.
Materiał kopalny i lokalizacja
Poznany materiał to: szkielet wraz z czaszką (holotyp JLUM L0403-j-Zn2): ciąg kręgów przedkrzyżowych, 2 krzyżowe, żebra, skostniałe ścięgna, częściowe kk. łopatkowo-krucze, płytki mostkowe, częściowe: kk. ramienne, k. biodrowa, udo, strzałka oraz całą prawa piszczel i k. piętowa, kompletna prawa i niekompletna lewa stopa ze śródstopiem oraz inne fragmentaryczne szczątki czaszki z tej samej lokalizacji co holotyp.
Ów stanowisko to Liufangzi niedaleko miasteczka Gongzhuling, w prowincji Jilin (północno-wschodnie Chiny). Wiek macierzystej formacji (Quantou) basenu Songliao to apt - cenoman (a więc tak zwana "środkowa" kreda).
Etymologia
Changchunsaurus znaczy "jaszczur z miasta Changchun". Epitet gatunkowy parvus znaczy "drobny" i odnosi się do niewielkich rozmiarów tego dinozaura.
Spis gatunków
Changchunsaurus | Zan, Chen, Jin i Li, 2005 |
---|---|
C. parvus | Zan, Chen, Jin i Li, 2005 |
Wybrana bibliografia
Źródło naukowe:
Butler, R.J., Liyong, J., Jun, C. & Godefroit, P. (2011) "The postcranial osteology and phylogenetic position of the small ornithischian dinosaur Changchunsaurus parvus from the Quantou Formation (Cretaceous: Aptian-Cenomanian) of Jilin Province, north-eastern China" Palaeontology, 54(3), 667-683. doi: 10.1111/j.1475-4983.2011.01046.x
Jin Liyong, Chen Jun, Zan Shu-Qin, Richard J. Butler and Pascal Godefroit (2010). "Cranial anatomy of the small ornithischian dinosaur Changchunsaurus parvus from the Quantou Formation (Cretaceous: Aptian–Cenomanian) of Jilin Province, northeastern China". Journal of Vertebrate Paleontology 30 (1): 196–214. doi:10.1080/02724630903412372
Zan Shu-Qin; Chen Jun; Jin Li-Yong; and Li Tao (2005). "A primitive ornithopod from the Early Cretaceous Quantou Formation of Central Jilin, China" (in Chinese with English summary). Vertebrata PalAsiatica 43 (3): 182–193
Źródła nienaukowe:
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford