Apatoraptor: Różnice pomiędzy wersjami
(→Bibliografia) |
m |
||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | Do sprawdzenia. | |
| + | |||
{{DISPLAYTITLE:''Apatoraptor''}} | {{DISPLAYTITLE:''Apatoraptor''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Autor: | | Autor: | ||
| + | | Korekta: | ||
|- | |- | ||
|[[Kamil Kamiński]] | |[[Kamil Kamiński]] | ||
| + | |[[Mateusz Tałanda]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 19: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | | + | | ? |
|- | |- | ||
| Linia 27: | Linia 30: | ||
<small>([[formacja]] [[Horseshoe Canyon]])</small> | <small>([[formacja]] [[Horseshoe Canyon]])</small> | ||
|- | |- | ||
| − | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | + | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' |
| − | | [[późna kreda]] (późny [[kampan]]) | + | | ok. 73-72 [[Ma]] |
| + | <small> [[późna kreda]] (późny [[kampan]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 52: | Linia 56: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Apatoraptor'' to [[rodzaj]] [[Caenagnathidae|cenagnatyda]] z późnej kredy Ameryki Północnej. Znany jest z jednego niekompletnego szkieletu. | + | ''Apatoraptor'' to [[rodzaj]] [[Caenagnathidae|cenagnatyda]] z późnej kredy Ameryki Północnej. Znany jest z jednego niekompletnego szkieletu. Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu był on ogniwem pośrednim między amerykańskim ''[[Leptorhynchos]]'' a azjatyckim ''[[Elmisaurus]]''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Apatoraptor'' pochodzi od | + | Nazwa ''Apatoraptor'' pochodzi od greckiej bogini zdrady Apate oraz łacińskiego słowa ''raptor'' czyli „rabuś”, „złodziej”. Epitet gatunkowy ''pennatus'' oznacza „pierzasty”, „opierzony” i nawiązuje do śladów piór znalezionych na kości łokciowej tego dinozaura. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (TMP 1993.051.0001) to niekompletny szkielet obejmujący | + | [[Holotyp]] (TMP 1993.051.0001) to niekompletny szkielet obejmujący prawą kość podniebienia, prawie kompletną lewą i fragmentaryczną prawą żuchwą, lewe i fragmentaryczne prawe ''ceratobranchial'', [[axis|kręg obrotowy]] i pozostałe [[kręg]]i szyjne oraz grzbietowe, fragmentaryczną lewą i kompletną prawą obręcz barkową, prawą płytę mostka, prawą kończynę przednią, [[gastralia]], fragment prawej kości biodrowej, niekompletne prawe kości: udowa, piszczelowa i strzałkowa. |
==Odkrycie i opis== | ==Odkrycie i opis== | ||
| − | Szczątki apatoraptora odkryto w kanadyjskiej prowincji Alberta w 1993 r. Początkowo uznano, że pochodziły one od [[Ornithomimidae| | + | Szczątki apatoraptora odkryto w kanadyjskiej prowincji Alberta w 1993 r. Początkowo uznano, że pochodziły one od stosunkowo powszechnych [[Ornithomimidae|ornitomimidów]], i aż do 2002 r. nie rozpoczęto preparacji okazu. Dopiero w 2013 r. zorientowano się, ze chodzi o owiraptorozaura. Uznano, że reprezentuje on rodzaj ''[[Epichirostenotes]]''. W 2016 r. dwaj paleontolodzy, [[Gregory Funston]] i [[Phillip Currie]] dokonali oficjalnego opisu, identyfikując go jako nowy rodzaj dinozaura. Do pomyłek tych nawiązuje nazwa rodzajowa tego teropoda. |
| − | |||
==Wygląd== | ==Wygląd== | ||
| − | Ogólnym wyglądem apatoraptor przypominał swoich krewniaków, takich jak ''[[Anzu]]'' i ''[[Caenagnathus]]''. Podobnie jak oni, był dwunożnym, ptakopodobnym teropodem ze stosunkowo małą głową z bezzębnym dziobem. Szyja była długa i składała się z co najmniej jedenastu silnie spneumatyzowanych kręgów ze zrośniętymi żebrami szyjnymi. Od innych owiraptorozaurów odróżnia go m.in. kształt haczykowatych wyrostków na żebrach. Kończyny przednie były dobrze umięśnione, a na kości łokciowej znaleziono struktury przypominające | + | [[Plik:Dinosaur fossil (1).jpg|400px|thumb|right|Szczątki apatoraptora. Autor zdjęcia: Roland Tanglao [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dinosaur_fossil_%281%29.jpg].]] |
| + | Ogólnym wyglądem apatoraptor przypominał swoich krewniaków, takich jak ''[[Anzu]]'' i ''[[Caenagnathus]]''. Podobnie jak oni, był dwunożnym, ptakopodobnym teropodem ze stosunkowo małą głową z bezzębnym dziobem. Szyja była długa i składała się z co najmniej jedenastu silnie [[pneumatyzacja|spneumatyzowanych]] kręgów ze zrośniętymi żebrami szyjnymi. Od innych owiraptorozaurów odróżnia go m.in. kształt haczykowatych wyrostków na żebrach. Kończyny przednie były dobrze umięśnione, a na kości łokciowej znaleziono struktury przypominające dołki, w których osadzone są lotki współczesnych ptaków. Wg autorów opisu, pióra służyły zapewne na pokaz. Wyjątkową cechę apatoraptora jest krótka pierwsza kość śródręcza oraz wydłużony bliższy paliczek pierwszego palca dłoni (paliczek I-1). | ||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| Linia 98: | Linia 102: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 20:57, 1 kwi 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński | Mateusz Tałanda |
| Apatoraptor (apatoraptor) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 2 m |
| Masa: | ? |
| Miejsce występowania: | Kanada - Alberta |
| Czas występowania | ok. 73-72 Ma
późna kreda (późny kampan) |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja apatoraptora. Autor: Nobu Tamura [2]. | |
Wstęp
Apatoraptor to rodzaj cenagnatyda z późnej kredy Ameryki Północnej. Znany jest z jednego niekompletnego szkieletu. Wg analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu był on ogniwem pośrednim między amerykańskim Leptorhynchos a azjatyckim Elmisaurus.
Etymologia
Nazwa Apatoraptor pochodzi od greckiej bogini zdrady Apate oraz łacińskiego słowa raptor czyli „rabuś”, „złodziej”. Epitet gatunkowy pennatus oznacza „pierzasty”, „opierzony” i nawiązuje do śladów piór znalezionych na kości łokciowej tego dinozaura.
Materiał kopalny
Holotyp (TMP 1993.051.0001) to niekompletny szkielet obejmujący prawą kość podniebienia, prawie kompletną lewą i fragmentaryczną prawą żuchwą, lewe i fragmentaryczne prawe ceratobranchial, kręg obrotowy i pozostałe kręgi szyjne oraz grzbietowe, fragmentaryczną lewą i kompletną prawą obręcz barkową, prawą płytę mostka, prawą kończynę przednią, gastralia, fragment prawej kości biodrowej, niekompletne prawe kości: udowa, piszczelowa i strzałkowa.
Odkrycie i opis
Szczątki apatoraptora odkryto w kanadyjskiej prowincji Alberta w 1993 r. Początkowo uznano, że pochodziły one od stosunkowo powszechnych ornitomimidów, i aż do 2002 r. nie rozpoczęto preparacji okazu. Dopiero w 2013 r. zorientowano się, ze chodzi o owiraptorozaura. Uznano, że reprezentuje on rodzaj Epichirostenotes. W 2016 r. dwaj paleontolodzy, Gregory Funston i Phillip Currie dokonali oficjalnego opisu, identyfikując go jako nowy rodzaj dinozaura. Do pomyłek tych nawiązuje nazwa rodzajowa tego teropoda.
Wygląd
.jpg)
Ogólnym wyglądem apatoraptor przypominał swoich krewniaków, takich jak Anzu i Caenagnathus. Podobnie jak oni, był dwunożnym, ptakopodobnym teropodem ze stosunkowo małą głową z bezzębnym dziobem. Szyja była długa i składała się z co najmniej jedenastu silnie spneumatyzowanych kręgów ze zrośniętymi żebrami szyjnymi. Od innych owiraptorozaurów odróżnia go m.in. kształt haczykowatych wyrostków na żebrach. Kończyny przednie były dobrze umięśnione, a na kości łokciowej znaleziono struktury przypominające dołki, w których osadzone są lotki współczesnych ptaków. Wg autorów opisu, pióra służyły zapewne na pokaz. Wyjątkową cechę apatoraptora jest krótka pierwsza kość śródręcza oraz wydłużony bliższy paliczek pierwszego palca dłoni (paliczek I-1).
Paleoekologia
Apatoraptor żył na bagnistych terenach współczesnej Alberty razem z wieloma innymi dinozaurami, takimi jak ornitomimidy, hadrozaury, ceratopsy, ankylozaury i liczne drapieżniki. Przed nimi zapewne najczęściej ratował się ucieczką. Apatoraptor mógł odżywiać się skorupiakami, płazami i innymi drobnymi zwierzętami, a także roślinami. (zob. też opis Anzu#Preferencje środowiskowe i żywieniowe oraz Oviraptorosauria#dieta).
Spis gatunków
| Apatoraptor | Funston i Currie, 2016 |
| A. pennatus | Funston i Currie, 2016 |
Bibliografia
Chung, E. (2016 online). Newly identified Alberta dinosaur had arm muscles fit to lift feathers". CBS News: Technology & Science. [3].
Funston, G., F., Currie, P., J. (2016). "A new caenagnathid (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Horseshoe Canyon Formation of Alberta, Canada, and a reevaluation of the relationships of Caenagnathidae". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1160910. doi:10.1080/02724634.2016.1160910.
Mike (2016 online). Apatoraptor pennatus – Helps to Tie Together the Caenagnathidae. Everything Dinosaur Blog. [4].
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Apatoraptor_NT_small.jpg){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dinosaur_fossil_%281%29.jpg){kind=link}