Rayososaurus

Autor:	Tomasz Sokołowski, Marcin Szermański
Korekta:	Maciej Ziegler, Adrian Tkocz, Krzysztof Stuchlik, Paweł Konarzewski

---

Rayososaurus (rajosozaur)
Długość	13,1 m
Wysokość	3,2 m (w biodrach)
Masa	4,9 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Argentyna - Neuquen (formacja Candeleros)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 100-97 Ma późna kreda (cenoman)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Diplodocoidea Rebbachisauridae ? Limaysaurinae
Sylwetka Rayososaurus wraz z zaznaczeniem na biało odnalezionych kości. Autor: Slate Weasel [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Emiejsce odnalezienia szcz\u0105tk\u00f3w \u003Ci\u003ERayososaurus agrioensis\u003C/i\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"miejsce odnalezienia szcz\u0105tk\u00f3w Rayososaurus agrioensis\n","link":"","lat":-38.3528000000000020008883439004421234130859375,"lon":-69.9158000000000043883119360543787479400634765625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Rayososaurus to rodzaj prawdopodobnie średniej wielkości rebbachizauryda, który żył na terenach obecnej środkowo-zachodniej Argentyny. Od swoich kuzynów różnił się budową łopatki.

Lokalizacja

Szczątki rajosozaura zostały wydobyte w 1991 roku podczas wykopalisk prowadzonych przez dr José Bonaparte w okolicach miejscowości Agrio del Medio. Bonaparte w 1996 roku stwierdził, że szczątki pochodzą z górnej części formacji Rayoso. Badania pierwotnej lokalizacji stanowiska, gdzie odkryto szczątków omawianego dinozaura w latach 2008-2008 wykazały, iż okaz typowy naprawdę znajdował się w osadach formacji Candeleros (Carballido i in., 2010).

Materiał kopalny

Holotyp (MACN-N 41) to niekompletne łopatki, niekompletna lewa kość udowa i piszczelowa. Okaz typowy zapewne należał do jednego osobnika.

Medeiros i Schultz (2004) uznali, że trzony kręgów grzbietowych oraz niezidentyfikowane elementy rebbachizauryda z brazylijskiej formacji Alcântara mogły należeć do rodzaju Rayososaurus. Jednakże Carballido i wspólautorzy w 2010 roku stwierdzili, iż reprezentują one limajzaura, chodź nie wykluczają ich przynależności do amazonzaura.

Taksonomia i systematyka

Pierwszego opisu dokonał José Bonaparte w 1996 roku, uznając rajozozaura za przedstawiciela Rebbachisauridae. Ustanowił tym samym gatunek typowy R. agrioensis.

Kolejny gatunek - R. tessonei (opisany pierwotnie jako Rebbachisaurus tessonei przez Calvo i Salgado (1995) został formalnie przeniesiony do rodzaju Rayososaurus przez Upchurcha i in. (2004) po wcześniejszych sugestiach Wilsona i Sereno (1998). Obecnie R. tessonei został jednak przeklasyfikowany do zupełnie nowego rodzaju - Limaysaurus jako L. tessonei (Salgado i in., 2004).

Wg Carballido i in. (2012) jest to takson siostrzany względem Rebbachisaurus garasbae w obrębie Limaysaurinae. Z kolei wg Whitlocka (2011) należy tylko do Rebbachisauridae.

Etymologia

Zarówno jego nazwa rodzajowa, jak i gatunkowa, zostały utworzone od miejsca odkrycia szczątków - formacji Rayoso i miasta Agrio del Medio, jednakże prawidłową w której spoczywały skamieniałości była Candeleros.

Spis gatunków

Rayososaurus	Bonaparte, 1996
R. agrioensis	Bonaparte, 1996
R. tessonei	(Calvo i Salgado, 1995) Upchurch, Barrett i Dodson, 2004	= Limaysaurus tessonei	(Calvo i Salgado, 1995) Salgado, Garrido, Cocca i Cocca, 2004
= Rebbachisaurus tessonei	Calvo i Salgado, 1995

Bibliografia

Carballido, J. L., Garrido, A. C., Canudo, J. I., & Salgado, L. (2010). "Redescription of Rayososaurus agrioensis Bonaparte (Sauropoda, Diplodocoidea), a rebbachisaurid from the early Late Cretaceous of Neuquén". Geobios, 43(5), 493-502. doi:10.1016/j.geobios.2010.01.004

Carballido, J.L.; Salgado, L.; Pol, D.; Canudo, J.I.; Garrido, A. (2012). "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. doi:10.1080/08912963.2012.672416

Medeiros, M.A., & Schultz, C.L., 2004. "Rayososaurus (Sauropoda, Diplodocoidea) no Meso-Cretáceo do Norte-Nordeste Brasileiro". Revista Brasileira de Paleontologia 7, 275–279.

Salgado, L., Garrido, A., Cocca, S.E. & Cocca, J.R. (2004) "Lower Cretaceous rebbachisaurid sauropods from Cerro Aguada Del León, Neuquén Province, northwestern Patagonia, Argentina." Journal of Vertebrate Paleontology, 24(4): 903-912

Upchurch, P., Barrett, P.M. & Dodson, P. (2004) "Sauropoda" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. (ed) "The Dinosauria (2nd edition)" wyd. University of California Press, Berkeley

Whitlock, J.A. (2011a) "A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda)" Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x