Quilmesaurus

Do sprawdzenia (zwłaszcza ważność).

Autor:	Kamil Kamiński, Tomasz Sokołowski
Korekta:	Maciej Ziegler, Krzysztof Lichota

---

Quilmesaurus (kwilmezaur)
Długość	5-8 m (zob. Abelisauridae#Wymiary)
Miejsce	Argentyna Rio Negro formacja Allen
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 późna kreda (późny kampan)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Ceratosauria Abelisauroidea Abelisauridae Carnotaurinae Furileusauria
Rekonstrukcja Quilmesaurus próbującego schwytać ptaka Limenavis. Autor: Alexander Lovegrove. [1]. 8 m Porównanie wielkości Quilmesaurus i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Quilmesaurus to rodzaj mięsożernego teropoda, który żył w późnej kredzie na terenach obecnej argentyńskiej prowincji Rio Negro. Znany jest z zaledwie dwóch kości kończyny tylnej.

Materiał kopalny

Holotyp (MPCA-PV-100) to dalszą część kości udowej i kompletną kość piszczelową. Szczątki te znajdują się w Prowincjonalnym Muzeum Carlosa Ameghino.

Etymologia

Nazwa Quilmesaurus pochodzi od miasta Quilme, leżącego nieopodal Buenos Aires. Zaś epitet gatunkowy curriei został nadany na cześć kanadyjskiego paleontologa - Phillipa J. Currie - znawcy dużych teropodów.

Historia i ważność taksonu

Szczątki Quilmesaurus zostały odkryte w piaskowcowych osadach formacji Rio Colorado (lub Allen) pod koniec lat 80. XX wieku przez naukowców z Uniwersytetu Narodowego w Tucumán. Dinozaur ten został nazwany w 2001 r. przez znanego argentyńskiego paleontologa Rodolfo Corię. Opisał on kwilmezaura jako teropoda o bliżej nieokreślonej pozycji systematycznej, sugerując, że mógł to być bazalny przedstawiciel Tetanurea. Później jednak Juarez Valieri i in. (2004) zwrócili uwagę na cechy wskazujące na przynależność do abelizaurydów (dobrze rozwinięte dystalne rozszerzenie grzebienia knemialnego (ang. cnemial crest) kości piszczelowej i asymetryczny dalszy koniec tej kości) oraz kladu Carnotaurinae. Nie mogąc wskazać żadnej autapomorfii, autorzy ci uznali go za nomen vanum. W 2008 r. Carrano i Sampson stwierdzili, że był to abelizauroid, prawdopodobnie należący do Abelisauridae (ze względu na znaczne rozmiary). W 2016 r. Filippi nazwali nowy klad południowoamerykańskich abelizaurydów – Furileusauria, a Quilmesaurus miałby być jego bazalnym przedstawicielem.

Patologie

Mikrostruktura kości piszczelowej Quilmesaurus wykazuje wyraźne różnice w zewnętrznej części warstwy korowej. Prawdopodobnie jest to oznaka patologicznej zmiany, jednak jej przyczyna jest nieznana. Co ciekawe, na kości nie są widoczne żadne zewnętrzne oznaki urazu bądź choroby (Baiano i in., 2024).

Paleoekologia

Quilmesaurus prawdopodobnie polował na mniejsze zauropody, takie jak Aeolosaurus i Rocasaurus oraz na przedstawicieli Neornithischia, jak np. Lapampasaurus. Jego rywalem mógł być duży unenlagin Austroraptor. Oprócz dinozaurów w środowisku kwilmezaura żyły też ssaki, ptaki i pterozaury.

Spis gatunków

Quilmesaurus	Coria, 2001	nomen dubium?
Q. curriei	Coria, 2001	nomen dubium?

Bibliografia

Baiano, M.A., Cerda, I.A., Bertozzo, F. & Pol, D. (2024) "New information on paleopathologies in non-avian theropod dinosaurs: a case study on South American abelisaurids." BMC Ecol Evo 24, 6. [[2]].

Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.7.

Coria, R.A. (2001). "A new theropod from the Late Cretaceous of Patagonia". W: Tanke, Darren H.; Carpenter, Kenneth. Mesozoic Vertebrate Life. Life of the Past. Indiana University Press. 3–9

Filippi, L.S., Méndez, A.H., Juarez Válieri, R.D. & Garrido, A.C. (2016) "A new brachyrostran with hypertrophied axial structures reveals an unexpected radiation of latest Cretaceous abelisaurids" Cretaceous Research, 61, 209-219. doi:10.1016/j.cretres.2015.12.018

Juárez Valieri, R.D., Fiorelli, L.E., Cruz, L.E. (2004) “Quilmesaurus curriei Coria, 2001. Su validez taxonómica y relaciones filogenéticas”. XX Jornadas Argentinas de Paleontología de Vertebrados (La Plata), Resúmenes: 36-37.