Dongbeititan

Autor:	Mateusz Tałanda
Korekta:	Maciej Ziegler, Michał Siedlecki

---

Dongbeititan (dongbeitytan)
Długość	13,9 m
Wysokość	3,3 m (w ramionach)
Masa	5,9 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Chiny - Liaoning (formacja Yixian)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 125 Ma wczesna kreda (wczesny barrem)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Macronaria Titanosauriformes Somphospondyli
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Miracusaurs. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Emiejsce, gdzie znaleziono dongbeitytana\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"miejsce, gdzie znaleziono dongbeitytana\n","link":"","lat":41.7999999999999971578290569595992565155029296875,"lon":120.7000000000000028421709430404007434844970703125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Dongbeititan to rodzaj średnich rozmiarów zauropoda żyjącego w połowie epoki wczesnej kredy na terenie dzisiejszych Chin. Jest to pierwszy zauropod opisany naukowo ze słynącej z opierzonych dinozaurów formacji Yixian.

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od Dongbei - regionu Chin obejmującego prowicje Jilin, Heilongjiang i Liaoning. Końcówka -titan nawiązuje do olbrzymów z mitologii greckiej. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwiska profesora Dong Zhiminga, który wniósł wielki wkład w badania i popularyzację chińskich dinozaurów.

Materiał kopalny

Holotyp (DNHM D2867) to niekompletny szkielet pozaczaszkowy, na który składa się szesnaście kręgów szyjnych, siedem kręgów grzbietowych, trzy przednie kręgi ogona, jedno żebro grzbietowe, jeden łuk hemalny, częściowo zrośnięta prawa kość łopatkowo-krucza, prawa kość łonowa, obie kulszowe, dalsza część prawej kości udowej i prawie kompletny szkielet lewej nogi.

Paleoekologia

Żebro dongbeitytana miało w sobie ząb dinozaura drapieżnego. Sądząc po jego rozmiarach, musiał należeć do średniej wielkości teropoda. Co ciekawe, takie nie były do tego czasu znane z formacji Yixian. Wynika to z faktu, że warunki sprzyjały zachowywaniu się szczątków małych zwierząt, dlatego większość teropodów tam znajdowanych nie przekracza dwóch metrów. Wokół zęba nie ma śladów regeneracji na kości dongbeitytana, zatem drapieżnik musiał się pożywiać już martwym zauropodem. Jego siła zgryzu była podobna jak u deinonycha, czy gorgozaura, a mniejsza niż u tyranozaura, czy aligatora. Niewykluczone, że ząb mógł należeć do młodocianego jutyrana (komenarz własny - MS).

Pokrewieństwa dongbeitytana

Kości tego dinozaura uległy znacznemu spłaszczeniu, na skutek dużego ciśnienia, jakie towarzyszyło powstawaniu otaczających je skał. Dlatego dokładna pozycja filogenetyczna dongbeitytana nie jest do końca jasna. Większość danych jednak wskazuje na przynależność tego dinozaura do linii tytanozaurowej. Wg nowszych analiz filogenetycznych jest dongbeitytan jest przedstawicielem somofospondyli (np: Mo i in., 2023; Mocho i in., 2023).

Spis gatunków

Dongbeititan	Wang, You, Meng, Gao, Cheng i Liu, 2007
D. dongi	Wang, You, Meng, Gao, Cheng i Liu, 2007

Literatura

Mannion, P.D., Upchurch, P., Barnes, R.N., Mateus, O. 2013. Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms. Zoological Journal of the Linnean Society, t. 168, nr 1, str. 98-206. DOI: 10.1111/zoj.12029

Mo, J., Ma, F., Yu, Y. & Xu, X. (2023). “A New Titanosauriform Sauropod with An Unusual Tail from the Lower Cretaceous of Northeastern China.” Cretaceous Research. [[2]]

Mocho, P., Escaso, F., Gasulla, J.M., Galobart, À., Poza, B., Santos-Cubedo, A., Sanz, J.L. & Ortega, F. (2023). "New sauropod dinosaur from the Lower Cretaceous of Morella (Spain) provides new insights on the evolutionary history of Iberian somphospondylan titanosauriforms". Zoological Journal of the Linnean Society. [[3]]

Wang, X., You, H., Meng, Q., Gao, C., Cheng, X., Liu, J. 2007. Dongbetitan dongi, the first sauropod from the Lower Cretaceous Jehol Group of western Liaoning Province, China. Acta Geologica Sinica, t. 81, str. 911–916.

Xing, L., Bell, P.R., Currie, P.J., Shibata, M., Tseng, K., Dong, Z. 2012. A sauropod rib with an embedded theropod tooth: direct evidence for feeding behaviour in the Jehol group, China. Lethaia, t. 45, nr 4, str. 500–506. DOI: 10.1111/j.1502-3931.2012.00310.x