Gobititan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(uzupełnienia, poprawki, na pewno Middle Gray a nie "środkowa szara jednostka grupy Xinminbao"?)
m
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Gobititan''}}
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
{{Opis
−
| Autor:
+
|Autor               = [[Tomasz Sokołowski]], [[Marcin Szermański]]
−
| Korekta:
+
|Korekta              = [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Singer]], [[Michał Siedlecki]]
−
|-
+
|nazwa                = ''Gobititan'' (gobitytan)
−
| [[Tomasz Sokołowski]]
+
|długość              = 17,6 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref>
−
 
+
|wysokość            = 3,4 m (w ramionach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
[[Marcin Szermański]]
+
|masa                = 8 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
| [[Maciej Ziegler]]
+
|dieta                = roślinożerny
−
 
+
|miejsce              = [[Chiny]] - region Mazongshan, prowincja Gansu
−
[[Tomasz Singer]]
+
<small>([[grupa]] [[Xinminbao]] - [[formacja]] [[Xiagou]] ["środkowe szare warstwy"])</small>
−
|}
+
|czas                = {{Występowanie|123|113}}
−
</small>
+
ok. 123-113 [[Ma]] <br>
−
 
+
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[barrem]] - [[alb]]])</small>
−
----
+
|systematyka          =
−
 
+
[[Dinosauria]]
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
−
! colspan=2 | ''Gobititan'' (gobitytan)
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| 10 (??) m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| 4-5 (??) t
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Chiny]] - region Mazongshan, prowincja [[Gansu]]
 
−
 
 
−
<small>(grupa Xinminbao - warstwy Middle Gray)</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| 112-99,6 Ma
 
−
 
 
−
<small>"środkowa" [[kreda]] ([[alb]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
  
 
[[Sauropodomorpha]]
 
[[Sauropodomorpha]]
−
 
−
[[Massopoda]]
 
  
 
[[Sauropoda]]
 
[[Sauropoda]]
Linia 57: Linia 32:
 
[[Somphospondyli]]
 
[[Somphospondyli]]
  
−
[[Titanosauria]]
+
?[[Titanosauria]]/?[[Euhelopodidae]]
−
|-
+
 
−
| colspan=2 |[[Plik:Gobititan.jpg|400px|]]
+
|grafika  = Huabeisaurus allocotus.jpg
−
<small> [http://www.wikidino.com/?tag=gobititan]</small>
+
|podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa [[Huabeisaurus|huabeizaura]]. Być może gobitytan wyglądał podobnie. Autor: Michael B.H. (FunkMonk). [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Huabeisaurus_allocotus.jpg]
−
|}
+
|PorównanieGrupa  =
 +
|PorównanieDługość =
 +
|mapa =
 +
<display_points type="terrain" zoom=4>
 +
41.5° N, 97.6° E~region Mazongshan, region Mazongshan, Gansu, [[Chiny]]|<small>''Gobititan shenzhouensis'' - [[holotyp]] - (IVPP 12579).<br>
 +
</display_points>
 +
}}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Gobititan'' to dinozaur długoszyi (zauropod) żyjący w okresie kredy na terenie dzisiejszych Chin. [[Rodzaj]] ten jest monotypowy (składa się na niego tylko jeden gatunek) oparty na niekompletnym szkielecie, znalezionym w [[1999]] roku w warstwie Middle Gray. Składa się on z kręgów oraz niepełnej kończyny, lecz to wystarczyło naukowcom żeby zaklasyfikować gobitytana do [[tytanozaur]]ów, jako ich [[bazalny|bazalnego]] przedstawiciela. Został opisany przez chińskich paleontologów [[You]], Tanga i [[Luo]] w [[2003]] roku.
+
''Gobititan'' to rodzaj [[Sauropoda|zauropoda]] z grupy [[Macronaria|makronarów]] żyjący w drugiej połowie epoki wczesnej kredy na terenie dzisiejszych Chin.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 
[[Holotyp]] (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) kręgów ogonowych oraz lewa kończyna tylna bez proksymalnej połowy kości udowej.
 
[[Holotyp]] (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) kręgów ogonowych oraz lewa kończyna tylna bez proksymalnej połowy kości udowej.
  
−
==Budowa==
+
==Budowa i  rozmiary==
−
''Gobititan'' różni się od innych [[tytanozaur]]ów wyższą powierzchnią stawową proksymalną niż dystalną środkowych kręgów ogonowych, , dystalnym umiejscowieniem łuków neuralnych na najbardziej proksymalnych dystalnych kręgach ogonowych i dystalnym położeniem łuków kręgowych na najbardziej proksymalnych dystalnych kręgach ogonowych. Nieoficjalne szacunki wielkości tego tytanozaura wynoszą 10 metrów długości, zatem był jednym z najmniejszych przedstawicieli swego kladu.
+
''Gobititan'' różni się od innych tytanozaurów szczegółami budowy kręgów ogonowych. [[Gregory Paul]] ([[2024]]) ocenia go na 20 metrów długości i 20 ton. Molina-Pérez i Larramendi (2020) w swej książce oszacowali wymiary tego makronara na 17,6 m długości i 8 t masy.
 +
 
 +
==Systematyka==
 +
[[Rodzaj]] ten jest monotypowy (składa się na niego tylko jeden [[gatunek]]) oparty na niekompletnym szkielecie, znalezionym w [[1999]] roku w warstwie Middle Gray. Składa się on z kręgów oraz niepełnej kończyny, lecz to wystarczyło naukowcom żeby zaklasyfikować gobitytana do tytanozaurów, jako ich [[bazalny|bazalnego]] przedstawiciela. Wg [[Michael D'Emic|D'Emica]], należy do [[klad]]u ''[[Sauroposeidon]]'' + bardziej [[zaawansowany]]ch somfospondylów. Tą pozycję systematyczną potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np. Han i in., 2023 ). Część analiz umieszcza gobitytana jako przedstawiciela [[Euhelopodidae|euhelopodydów]] (np: Mannion i in., 2019; Wang i in., 2021).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa rodzajowa ''Gobititan'' to zbitek dwu słów: [[Gobi]] (nazwy pustyni leżącej w Chinach i Mongolii) oraz gr. ''titan'' - olbrzyma z mitologii greckiej. Epitet [[gatunek|gatunkowy]] odnosi się do starej nazwy Chin (Shenzhou). Nazwę więc można przetłumaczyć na "chiński tytan z Gobi".  
+
Nazwa rodzajowa ''Gobititan'' to zbitek dwu słów: Gobi (nazwy pustyni leżącej w Chinach i Mongolii) oraz gr. ''titan'' - olbrzyma z mitologii greckiej. Epitet [[gatunek|gatunkowy]] odnosi się do starej nazwy Chin (Shenzhou). Nazwę więc można przetłumaczyć na "chiński tytan z Gobi".  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Gobititan''
+
|{{V|''Gobititan''}}
−
| [[You]], [[Tang]] i [[Luo]], [[2003]]
+
| {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, [[2003]]
 
|-
 
|-
−
! ''G. shenzhouensis''
+
|{{V|''G. shenzhouensis''}}
−
| [[You]], [[Tang]] i [[Luo]], [[2003]]
+
| {{Kpt|You, Tang}} i {{Kpt|Luo}}, 2003
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>H. You; F. Tang; & Z. Luo (2003). "A new basal titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China". Acta Geologica Sinica 77 (4): 424–429.</small>
+
<small>
 +
Źródła naukowe:
 +
 
 +
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]]
 +
 
 +
Han, F., Yang, L., Lou, F., Sullivan, C., Xu, X., Qiu, W., Liu, H., Yu, J., Wu, R., Ke, Y., Xu, M., Hu, J. & Lu, P. (2024). "A new titanosaurian sauropod, Gandititan cavocaudatus gen. et sp. nov., from the Late Cretaceous of southern China". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2293038. [http://dx.doi.org/10.1080/14772019.2023.2293038]
 +
 
 +
Mannion, P.D., Upchurch, P., Jin, X., Zheng, W. (2019). "New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography". Royal Society Open Science. 6 (8): 191057. [https://doi.org/10.1098%2Frsos.191057]
 +
 
 +
Wang, X., Bandeira, K.L., Qiu, R., Jiang, S., Cheng, X., Ma, Y., Kellner, A.W. (2021). "The first dinosaurs from the Early Cretaceous Hami Pterosaur Fauna, China". Scientific Reports. 11 (1): Article number 14962. [https://doi.org/10.1038%2Fs41598-021-94273-7]
 +
 
 +
You, H., Tang, F., Luo, Z. (2003). "A new basal titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China". Acta Geologica Sinica 77 (4): 424–429.
 +
 
 +
Inne:
 +
 
 +
Paul, G.S. (202024) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" (3 edycja). Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 97: Linia 97:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Alb]]
 
[[Kategoria:Alb]]

Aktualna wersja na dzień 11:29, 1 lip 2024

Autor: Tomasz Sokołowski, Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler, Tomasz Singer, Michał Siedlecki

Gobititan (gobitytan)
Długość 17,6 m [1]
Wysokość 3,4 m (w ramionach) [1]
Masa 8 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - region Mazongshan, prowincja Gansu

(grupa Xinminbao - formacja Xiagou ["środkowe szare warstwy"])

Czas
252 201 145
66

ok. 123-113 Ma
wczesna kreda (późny barrem - alb])

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

Neosauropoda

Macronaria

Titanosauriformes

Somphospondyli

?Titanosauria/?Euhelopodidae

Huabeisaurus allocotus.jpg
Rekonstrukcja przyżyciowa huabeizaura. Być może gobitytan wyglądał podobnie. Autor: Michael B.H. (FunkMonk). [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Gobititan to rodzaj zauropoda z grupy makronarów żyjący w drugiej połowie epoki wczesnej kredy na terenie dzisiejszych Chin.

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP 12579) to następujące kości: artykułowana seria 41 środkowych i dystalnych (dalszych) kręgów ogonowych oraz lewa kończyna tylna bez proksymalnej połowy kości udowej.

Budowa i rozmiary

Gobititan różni się od innych tytanozaurów szczegółami budowy kręgów ogonowych. Gregory Paul (2024) ocenia go na 20 metrów długości i 20 ton. Molina-Pérez i Larramendi (2020) w swej książce oszacowali wymiary tego makronara na 17,6 m długości i 8 t masy.

Systematyka

Rodzaj ten jest monotypowy (składa się na niego tylko jeden gatunek) oparty na niekompletnym szkielecie, znalezionym w 1999 roku w warstwie Middle Gray. Składa się on z kręgów oraz niepełnej kończyny, lecz to wystarczyło naukowcom żeby zaklasyfikować gobitytana do tytanozaurów, jako ich bazalnego przedstawiciela. Wg D'Emica, należy do kladu Sauroposeidon + bardziej zaawansowanych somfospondylów. Tą pozycję systematyczną potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np. Han i in., 2023 ). Część analiz umieszcza gobitytana jako przedstawiciela euhelopodydów (np: Mannion i in., 2019; Wang i in., 2021).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Gobititan to zbitek dwu słów: Gobi (nazwy pustyni leżącej w Chinach i Mongolii) oraz gr. titan - olbrzyma z mitologii greckiej. Epitet gatunkowy odnosi się do starej nazwy Chin (Shenzhou). Nazwę więc można przetłumaczyć na "chiński tytan z Gobi".

Spis gatunków

Gobititan You, Tang i Luo, 2003
G. shenzhouensis You, Tang i Luo, 2003

Bibliografia

Źródła naukowe:

D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

Han, F., Yang, L., Lou, F., Sullivan, C., Xu, X., Qiu, W., Liu, H., Yu, J., Wu, R., Ke, Y., Xu, M., Hu, J. & Lu, P. (2024). "A new titanosaurian sauropod, Gandititan cavocaudatus gen. et sp. nov., from the Late Cretaceous of southern China". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2293038. [2]

Mannion, P.D., Upchurch, P., Jin, X., Zheng, W. (2019). "New information on the Cretaceous sauropod dinosaurs of Zhejiang Province, China: impact on Laurasian titanosauriform phylogeny and biogeography". Royal Society Open Science. 6 (8): 191057. [3]

Wang, X., Bandeira, K.L., Qiu, R., Jiang, S., Cheng, X., Ma, Y., Kellner, A.W. (2021). "The first dinosaurs from the Early Cretaceous Hami Pterosaur Fauna, China". Scientific Reports. 11 (1): Article number 14962. [4]

You, H., Tang, F., Luo, Z. (2003). "A new basal titanosaur (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China". Acta Geologica Sinica 77 (4): 424–429.

Inne:

Paul, G.S. (202024) "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" (3 edycja). Wyd. Princeton University - Princeton i Oxford.

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Gobititan&oldid=33433”