Iberospinus

Autor:

Kamil Kamiński

---

Iberospinus (iberospinus)
Długość	8-9 m
Dieta	rybożerny
Miejsce	Portugalia - Setubal (formacja Papo Seco)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 125-124 Ma wczesna kreda (wczesny barrem)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Spinosauridae ?Baryonychinae
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoGeekSquared. [2] 8 m Porównanie wielkości Iberospinus i człowieka. Sylwetki: Phylopic.org

Wstęp

Iberospinus to rodzaj średniej wielkości spinozauryda, prawdopodobnie z kladu Baryonychinae. Żył on we wczesnej kredzie na terenie obecnej Portugalii. Co ciekawe, przez lata jego szczątki zaliczano do Baryonyx, dopiero w 2022 r. przeniesiono je do nowego rodzaju.

Etymologia

Nazwa Iberospinus pochodzi od łacińskiego słowa Ibero, czyli Półwysep Iberyjski oraz spinus („kolec”). Odnosi się do jednej z najbardziej znanych cech spinozaurów – wydłużonych wyrostków kolczystych kręgów. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę szczątków – Carlosa Natario.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja Iberospinus z zaznaczeniem znalezionych kości oraz ze zrekonstruowanymi mięśniami. Autor: Victor Feijó de Carvalho. Źródło: Mateus i Estraviz-Lopez (2022). [1]

Holotyp (ML 1190) to fragmenty żuchwy, kilka zębów, częściowa łopatka, fragmenty kręgów grzbietowych, kilka kręgów ogonowych, częściowa kość łonowa, kawałki żeber, kość piętowa i paliczek stopy (zob. rys. obok). Został znaleziony w 2019 roku w osadach formacji Papo Seco (Arden i in., 2019).

Rekonstrukcja szkieletu. Elementy znalezione mają kolor czerwony. Autor: Scott Hartman. Źródło: Mateus i Estraviz-Lopez (2022).

Budowa i paleobiologia

Iberospinus był raczej umiarkowanie dużym spinozaurydem, mierzącym ok. 8-9 m długości. Ogólnym pokrojem ciała zapewne przypominał takie zwierzęta jak Baryonyx czy Suchomimus, a różnił się on nich szczegółami budowy żuchwy, kręgów ogonowych, łopatki oraz miednicy. Żuchwa wykazuje obecność skomplikowanego systemu nerwowo-naczyniowego. Podobne struktury występowały u innych sponizaurydów (zob. Spinosauridae#Paleobiologia), ale też u teropodów takich jak Neovenator czy Daspletosaurus. Budowa ogona i płaskie dolne powierzchnie pazurów tylnych kończyn mogą wskazywać na adaptacje do półwodnego trybu życia, co proponowano zwłaszcza dla Spinosaurus. Jednak interpretacja niezwykłych cech budowy spinozaurydów pozostaje niejasna (zob. szerzej w Spinosaurus#Postawa i lokomocja).

Tomografia komputerowa ukazująca sieć nerwowo-naczyniową w żuchwie. Źródło: Mateus i Estraviz-Lopez (2022).

Systematyka i ważność taksonu

Iberospinus jest uznawany za spinozauryda będącego albo bliskim krewnym barionyksa (Barker i in., 2021, Teras i in., 2023) bądź jako takson siostrzany dla kladu obejmujacego Spinosaurinae i Baryonychinae (Arden i in., 2019; Santos-Cubedo i in., 2023). Santos-Cubedo i współpracownicy (2023) zasugerowali iż iberospinus jest młodszym synonimem tajemniczego teropoda kamarijazaura w oparciu o podobieństwo anatomii oraz miejsca i czasu występowania (w takim wypadku iberospinus byłby wielkim osobnikiem wspomnianego dinozaura drapieżnego).

Spis gatunków

Iberospinus	Mateus i Estraviz-Lopez, 2022	?? = Camarillasaurus
I. natarioi	Mateus i Estraviz-Lopez, 2022	?? = C. cirugedae

Bibliografia

Arden, T.M.S., Klein, C,G., Zouhri, S., Longrich, N.R. (2019). "Aquatic adaptation in the skull of carnivorous dinosaurs (Theropoda: Spinosauridae) and the evolution of aquatic habits in spinosaurids". Cretaceous Research. 93: 275–284. [3]

Barker, C.T., Hone, D.W.E., Naish, D., Cau, A., Lockwood, J.A.F., Foster, B., Clarkin, C.E., Schneider, P., Gostling, N.J. (2021). "New spinosaurids from the Wessex Formation (Early Cretaceous, UK) and the European origins of Spinosauridae". Scientific Reports 11, 19340. [4]

Mateus, O. & Estraviz-Lopez, D. (2022) “A new theropod dinosaur from the early cretaceous (Barremian) of Cabo Espichel, Portugal: Implications for spinosaurid evolution.” PLoS ONE 17(2): e0262614. doi:10.1371/journal.pone.0262614.

Santos-Cubedo, A., de Santisteban, C., Poza, B. & Meseguer, S. (2023). "A new spinosaurid dinosaur species from the Early Cretaceous of Cinctorres (Spain)". Scientific Reports. 13 (1). 6471. [5]

Terras, R., Carbonera, M., Budke, G., Leite, K.J.G., (2023). "Spinosauridae family (Dinosauria: Theropoda): taxonomy, paleobiogeography and paleoecology (a revision)". Paleodest. 37 (77): 14–54. [6]