Taveirosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m (→‎Historia taksonu)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
Hasło do weryfikacji
+
{{DISPLAYTITLE:''Taveirosaurus''}}
 +
{{Opis
 +
|Autor                  = [[Tomasz Sokołowski]]
 +
|Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Kamil Kamiński]], [[Michał Siedlecki]]
 +
|nazwa                  = ''Taveirosaurus'' (taweirozaur)
 +
|długość                =
 +
|wysokość                =
 +
|masa                    =
 +
|dieta                  = ?mięsożerny
 +
|miejsce                = [[Portugalia]] - Baixo Mondego, okolice wsi Taveiro, Coimbro; [[Hiszpania]] - Laño
 +
<small>([[formacja]] [[Argilas de Aveiro]])</small>
 +
|czas                    = {{Występowanie|72.1|66}}
 +
ok. 72,1-66 [[Ma]] <br>
 +
<small> [[późna kreda]] ([[mastrycht]])</small>
 +
|systematyka =
 +
?[[Synapsida]]/??[[Sauropsida]]
  
−
{{DISPLAYTITLE:''Taveirosaurus''}}
+
?[[Therapsida]]/??[[Diapsida]]
−
<small>
+
 
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
?[[Theriodontia]]/??[[Archosauromorpha]]
−
| Autor:
 
−
| Korekta:
 
−
|-
 
−
| [[Tomasz Sokołowski]]
 
−
| [[Maciej Ziegler]]
 
−
|}
 
−
</small>
 
  
−
----
+
?[[Cynodontia]]/??[[Archosauria]]
  
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
?[[Probainognathia]]/??[[Avemetatarsalia]]
−
! colspan=2 | ''Taveirosaurus'' (taweirozaur)
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| ? m
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| ? kg
 
  
−
|-
+
?[[Mammaliamorpha]]/??[[Dinosauromorpha]]
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Portugalia]] - Baixo Mondego, okolice
 
  
−
wsi Taveiro
+
?[[Mammaliaformes]]/??[[Dinosauria]]
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| <small>późna [[kreda]] (późny [[kampan]] - wczesny [[mastrycht]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
−
[[Ornithischia]]
+
?[[Mammalia]]/??[[Ornithischia]]
  
−
[[Cerapoda]]
+
?[[Therimorpha]]/??[[Genasauria]]
  
−
[[Genasauria]]
+
?[[Eutriconodonta]]/??[[Cerapoda]]/???[[Thyreophora]]
  
−
?? [[Pachycephalosauria]] / [[Nodosauridae]]
+
??[[Pachycephalosauridae]]/???[[Nodosauridae]]
−
|-
+
|grafika = taveirosaurus.jpeg
−
| colspan=2 |[[Plik:taveirosaurus.jpeg|400px]]
+
|podpis = Rysunek [[holotyp|okazu typowego]] ''Taveirosaurus costai''. Źródło: Antunes i Sigogneau-Russell, 1991. [http://www.museulourinha.org/pt/paleon_dino_o1.htm]
−
<small>Źródło: Antunes i Sigogneau-Russell, 1991. [http://www.museulourinha.org/pt/paleon_dino_o1.htm]</small>
+
|PorównanieGrupa =
−
|-
+
|PorównanieDługość =
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk
+
|mapa =
−
|-
+
<display_points type="terrain" zoom=4>
−
| colspan=2 |
+
40.2° N, 8.5° W~wieś Taveiro, Baixo Mondego, [[Portugalia]]|<small>''Taveirosaurus costai''.</small>
−
<display_points type="terrain" zoom=5>
 
−
40.2° N, 8.5° W|wieś Taveiro, Baixo Mondego, [[Portugalia]]|<small>''Taveirosaurus costai''.</small>
 
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
−
 
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Taveirosaurus'' to niepewny [[rodzaj]] dinozaura ptasiomiedniczego, który żył w późnej kredzie na terenach obecnej Portugalii. [[Gatunek typowy]], ''T. costai'', został opisany przez [[Telles Antunes|Tellesa Antunesa]] i [[Denise Sigogneau-Russell|Denise Sigogneau-Russella]] w [[1991]] roku. Pierwotnie gad ten został przypisany do pachycefalozaurów, później "fabrozaurydów", jednak obecnie wiadomo, że mógł być także nodozaurydem.  
+
''Taveirosaurus'' to dość problematyczny takson czworonoga żyjącego na terenie dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego pod koniec epoki późnej kredy.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
Na ''Taveirosaurus'' składają się jedynie zęby. Są one niediagnostyczne, dlatego ''T. costai'' jest ''[[nomen dubium]]''.
+
Jedynymi znanymi pozostałościami taweirozaura są liczne zęby znalezione w Portugalii ([[holotyp]] - CEGUNL-TV 10 oraz materiał przypisany - CEGUNL-TV 6–9, 11, 13-16) oraz Hiszpanii (materiał z Laño).
 +
 
 +
==Historia taksonu==
 +
[[Gatunek typowy]], ''T. costai'', został opisany przez [[Telles Antunes|Tellesa Antunesa]] i [[Denise Sigogneau-Russell|Denise Sigogneau-Russella]] w [[1991]] roku. Pierwotnie zwierzę to zostało uznane za bliskiego krewniaka [[Homalocephale|homalocefala]], jednak ta interpretacja utrzymała się dość krótko. W latach 90. XX wieku zaproponowano przynależność taweirozaura do [[Pachycephalosauria|pachycefalozaurów]] (jako nieokreślonego przedstawiciela grupy), [[Nodosauridae|nodozaurydów]] oraz "fabrozaurydów" (na podstawie podobieństwa
 +
do [[Trimucrodon|trimukrodona]] oraz [[Alocodon|alokodona]]). Holtz (2012) określił go jako bliżej nieokreślonego prymitywnego przedstawiciela Ornithischia. Wcześniej, w 2004 r. Norman i in. uznali go za ''[[nomen dubium]]''. Fonseca i współpracownicy (2024) w swe analizie filogenetycznej dotyczącej [[Ornithischia|dinozaurów ptasiomiednicznych]] nie uwzględnili w niej omawianego taksonu, ponieważ stwierdzili, iż jego materiał kopalny jest zbyt niekompletny. Zauważyli jednak podobieństwo zębów taweirozaura do zębów wczesnych ssaków z grupy eutrikonodontów i zdecydowali iż bazując na wspólnych cechach morfologicznych zębów oraz późnokredowym wieku omawianego zwierzęcia, taweirozaur był tak naprawdę eutrikonodontem.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 67: Linia 61:
 
| ''Taveirosaurus''
 
| ''Taveirosaurus''
 
| {{Kpt|[[Telles Antunes|Antunes]]}} i {{Kpt|[[Denise Sigogneau-Russell|Sigogneau-Russell]]}}, [[1991]]
 
| {{Kpt|[[Telles Antunes|Antunes]]}} i {{Kpt|[[Denise Sigogneau-Russell|Sigogneau-Russell]]}}, [[1991]]
−
| ''[[nomen dubium]]''
+
| ?''[[nomen dubium]]''
 
|-
 
|-
 
| ''T. costai''
 
| ''T. costai''
 
| {{Kpt|Antunes}} i {{Kpt|Sigogneau-Russell}}, 1991
 
| {{Kpt|Antunes}} i {{Kpt|Sigogneau-Russell}}, 1991
−
| ''nomen dubium''
+
| ?''nomen dubium''
 
|}
 
|}
  
Linia 77: Linia 71:
 
<small>
 
<small>
 
Źródła naukowe:
 
Źródła naukowe:
 +
Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [https://doi.org/10.1080%2F14772019.2024.2346577]
  
−
Norman, D.B., Witmer, L.M. & Weishampel, D.B. (2004) "Basal Ornithischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Bwyd. University of California - Berkeley i Los Angeles
+
Norman, D.B., Witmer, L.M. , Weishampel, D.B. (2004) "Basal Ornithischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P.,  Osmólska, H. "The Dinosauria" (2. wydanie) University of California - Berkeley i Los Angeles
  
 
Inne:
 
Inne:
Linia 89: Linia 84:
 
</small>
 
</small>
  
−
[[Kategoria:Dinosauria]]
+
 
−
[[Kategoria:Ornithischia]]
 
−
[[Kategoria:Pachycephalosauria]]
 
−
[[Kategoria:Thyreophora]]
 
−
[[Kategoria:Ankylosauria]]
 
−
[[Kategoria:Europa]]
 
−
[[Kategoria:Portugalia]]
 
−
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
−
[[Kategoria:Kreda]]
 
−
[[Kategoria:Kampan]]
 
−
[[Kategoria:Mastrycht]]
 
 
[[Kategoria:Nomen dubium]]
 
[[Kategoria:Nomen dubium]]
−
[[Kategoria:Do poprawy - niezajęte]]
 

Aktualna wersja na dzień 07:23, 29 paź 2024

Autor: Tomasz Sokołowski
Korekta: Maciej Ziegler, Kamil Kamiński, Michał Siedlecki

Taveirosaurus (taweirozaur)
Dieta ?mięsożerny
Miejsce Portugalia - Baixo Mondego, okolice wsi Taveiro, Coimbro; Hiszpania - Laño

(formacja Argilas de Aveiro)

Czas
252 201 145
66

ok. 72,1-66 Ma
późna kreda (mastrycht)

Systematyka ?Synapsida/??Sauropsida

?Therapsida/??Diapsida

?Theriodontia/??Archosauromorpha

?Cynodontia/??Archosauria

?Probainognathia/??Avemetatarsalia

?Mammaliamorpha/??Dinosauromorpha

?Mammaliaformes/??Dinosauria

?Mammalia/??Ornithischia

?Therimorpha/??Genasauria

?Eutriconodonta/??Cerapoda/???Thyreophora

??Pachycephalosauridae/???Nodosauridae

Taveirosaurus.jpeg
Rysunek okazu typowego Taveirosaurus costai. Źródło: Antunes i Sigogneau-Russell, 1991. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Taveirosaurus to dość problematyczny takson czworonoga żyjącego na terenie dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego pod koniec epoki późnej kredy.

Materiał kopalny

Jedynymi znanymi pozostałościami taweirozaura są liczne zęby znalezione w Portugalii (holotyp - CEGUNL-TV 10 oraz materiał przypisany - CEGUNL-TV 6–9, 11, 13-16) oraz Hiszpanii (materiał z Laño).

Historia taksonu

Gatunek typowy, T. costai, został opisany przez Tellesa Antunesa i Denise Sigogneau-Russella w 1991 roku. Pierwotnie zwierzę to zostało uznane za bliskiego krewniaka homalocefala, jednak ta interpretacja utrzymała się dość krótko. W latach 90. XX wieku zaproponowano przynależność taweirozaura do pachycefalozaurów (jako nieokreślonego przedstawiciela grupy), nodozaurydów oraz "fabrozaurydów" (na podstawie podobieństwa do trimukrodona oraz alokodona). Holtz (2012) określił go jako bliżej nieokreślonego prymitywnego przedstawiciela Ornithischia. Wcześniej, w 2004 r. Norman i in. uznali go za nomen dubium. Fonseca i współpracownicy (2024) w swe analizie filogenetycznej dotyczącej dinozaurów ptasiomiednicznych nie uwzględnili w niej omawianego taksonu, ponieważ stwierdzili, iż jego materiał kopalny jest zbyt niekompletny. Zauważyli jednak podobieństwo zębów taweirozaura do zębów wczesnych ssaków z grupy eutrikonodontów i zdecydowali iż bazując na wspólnych cechach morfologicznych zębów oraz późnokredowym wieku omawianego zwierzęcia, taweirozaur był tak naprawdę eutrikonodontem.

Etymologia

Jego nazwa oznacza "jaszczur z Taveiro" i pochodzi od wsi, nieopodal której odkryto zęby. Epitet gatunkowy został nadany na cześć brazylijskiego paleontologa Deraldo da Costa Barrosa Muniza.

Spis gatunków

Taveirosaurus Antunes i Sigogneau-Russell, 1991 ?nomen dubium
T. costai Antunes i Sigogneau-Russell, 1991 ?nomen dubium

Bibliografia

Źródła naukowe: Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [2]

Norman, D.B., Witmer, L.M. , Weishampel, D.B. (2004) "Basal Ornithischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., Osmólska, H. "The Dinosauria" (2. wydanie) University of California - Berkeley i Los Angeles

Inne:

Holtz, T.R. Jr. (1996, online): http://dml.cmnh.org/1996May/msg00166.html

Naish, D. (2001, online): http://dml.cmnh.org/2001Jul/msg00623.html

Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Taveirosaurus&oldid=34779”