Iguanodon: Różnice pomiędzy wersjami
(→Spis gatunków: już pisałem parokrotnie dlaczego tego nie pisać (vide mocholodon), uporządkowanie - bez względu na ważność, Iguanosaurus, Therosaurus i Heterosaurus na pewno JSS typowego?) |
m (rozmieszczenie tekstu, rozbudowa taksonomii, rozmiary za Naish i Martill - wg wikipedii) |
||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | 11 m | + | | 11-13 m |
|- | |- | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Iguanodon'' to dinozaur roślinożerny z grupy ornitopodów. Jego nazwa oznacza "ząb legwana", ponieważ jego zęby są bardzo podobne do zębów roślinożernych jaszczurek. ''Iguanodon'' to jeden z najbardziej znanych dinozaurów - często "występuje" w filmach dokumentalnych o dinozaurach, czy kreskówkach dla najmłodszych | + | ''Iguanodon'' to dinozaur roślinożerny z grupy ornitopodów. Jego nazwa oznacza "ząb legwana", ponieważ jego zęby są bardzo podobne do zębów roślinożernych jaszczurek. ''Iguanodon'' to jeden z najbardziej znanych dinozaurów - często "występuje" w filmach dokumentalnych o dinozaurach, czy kreskówkach dla najmłodszych. |
| − | |||
| − | |||
| + | ==Paleobiologia== | ||
| + | Dinozaury te poruszały się na czterech kończynach, ale w razie konieczności (np. w celu sięgnięcia wyżej rosnącej roślinności) były w stanie stanąć na tylnych kończynach, które były masywniejsze od przednich. ''Iguanodon'' był zapewne bardziej czworonożny niż większość jego krewniaków, gdyż kończyny przednie były szczególnie długie i masywne. Pazury na nich być może służyły mu do obrony. W marszu ogon trzymany był w powietrzu poziomo, dla utrzymania równowagi. Iguanodont żył prawdopodobnie w stadach, by lepiej chronić się przed atakami drapieżników. Do zbierania roślinności służył mu duży dziób z przodu pyska. Pokarm rozcierały serie liściowatych zębów. | ||
[[Plik:Iguanodon3.jpg|200px|thumb|right|Pierwsza rekonstrukcja iguanodonta. Autor: Gideon [[Mantell]]. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Mantell%27s_Iguanodon_restoration.jpg].]] | [[Plik:Iguanodon3.jpg|200px|thumb|right|Pierwsza rekonstrukcja iguanodonta. Autor: Gideon [[Mantell]]. [http://en.wikipedia.org/wiki/File:Mantell%27s_Iguanodon_restoration.jpg].]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Plik:Iguanodon4.jpg|200px|thumb|right|Słynna rekonstrukcja znajdująca się w Crystal Palace. [http://unlikelyworlds.blogspot.com/2010/08/terrible-lizards-of-penge.html].]] | [[Plik:Iguanodon4.jpg|200px|thumb|right|Słynna rekonstrukcja znajdująca się w Crystal Palace. [http://unlikelyworlds.blogspot.com/2010/08/terrible-lizards-of-penge.html].]] | ||
[[Plik:Iguanodon5.png|200px|thumb|right|Późniejsza rekonstrukcja iguanodonta w pozycji wyprostowanej. [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Iguanodon.png?uselang=fr?uselang=fr].]] | [[Plik:Iguanodon5.png|200px|thumb|right|Późniejsza rekonstrukcja iguanodonta w pozycji wyprostowanej. [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Iguanodon.png?uselang=fr?uselang=fr].]] | ||
| − | Iguanodonta wyobrażano sobie początkowo jako ociężałe, czworonożne zwierzę, ciągnące swój ogon po ziemi. Uważano, że na czubku jego pyska widniał róg, niczym na wzór nosorożców. Po wielu latach okazało się, że ten "róg" to tak naprawdę pazur występujący na jego przednich kończynach ("kciukach") | + | ==Historia badań== |
| + | ''Iguanodon'' jest jednym z pierwszych opisanych ([[1825]]) - rok po ''[[Megalosaurus]]'', który był pierwszym opisanym dinozaurem. Następny był kolejny "brytyjski" dinozaur, mianowicie ''[[Hylaeosaurus]]'' ([[1833]]). Nie jest tu brany pod uwagę zauropod "[[Rutellum]]", gdyż został nazwany przed klasyfikacją [[Linneusz]]a ([[1758]]), przez co nie jest nazwą naukową (''[[nomen oblitum]]''). Warto zaznaczyć, iż wszystkie cztery powyższe dinozaury zostały odnalezione na Wyspach Brytyjskich, lecz – co ciekawe – być może jedyny dziś ważny [[gatunek]] iguanodonta, a więc ''I. bernissartensis'', żył najprawdopodobniej jedynie w kontynentalnej Europie - mianowicie w Belgii; lokalizacja w Niemczech i Wielkiej Brytanii jest niepewna ([[Paul]], [[2008]]; [[McDonald]], [[2012]]). Na przestrzeni lat (zwłaszcza w latach [[2006]]-[[2010]]) dochodziło do rewizji taksonomicznej gatunków iguanodonta, przez co te pewne "brytyjskie" zostały przeniesione do nowo utworzonych [[rodzaj]]ów. | ||
| + | |||
| + | Iguanodonta wyobrażano sobie początkowo jako ociężałe, czworonożne zwierzę, ciągnące swój ogon po ziemi. Uważano, że na czubku jego pyska widniał róg, niczym na wzór nosorożców. Po wielu latach okazało się, że ten "róg" to tak naprawdę pazur występujący na jego przednich kończynach ("kciukach"). Równocześnie zmienił się sposób rekonstruowania postawy tego dinozaura - szkielety w muzeach były ustawiane w pozycji wyprostowanej, niemalże "ludzkiej". Dziś wiemy, że dinozaury te poruszały się na głównie czterech kończynach, ale zapewne były w stanie stanąć na tylnych kończynach. | ||
==Zawiłość taksonomiczna gatunków== | ==Zawiłość taksonomiczna gatunków== | ||
| − | Od momentu nazwania pierwszych skamieniałości przez [[Mantell]]a ([[1825]]) pod nazwą [[rodzaj]]ową ''Iguanodon'', opisano wiele jego gatunków. Obszerna rewizja [[ | + | Od momentu nazwania pierwszych skamieniałości przez [[Mantell]]a ([[1825]]) pod nazwą [[rodzaj]]ową ''Iguanodon'', opisano wiele jego gatunków. Niektóre już w XIX w. przeniesiono do innych [[rodzaj]]ów. Obszerna rewizja [[taksonomia|taksonomiczna]], szczególnie [[Paul]]a ([[2006]], [[2008]]) i [[Norman]]a ([[2010]]) rewiduje ważność poszczególnych gatunków, a dla niektórych tworzy nowe nazwy [[rodzaj]]owe. |
| + | |||
| + | Gregory S. [[Paul]] ([[2008]]) określił wiele gatunków jako niediagnostyczne (''[[nomen dubium]]'') oraz ''[[incertae sedis]]'', gdyż nie jest pewna ich przynależność do [[rodzaj]]u ''Iguanodon'' i [[Iguanodontia]] w ogóle. Ponadto utworzył [[rodzaj]] ''[[Dakotadon]]'' dla ''I. lakotaensis'') i ''[[Mantellisaurus]]'' dla ''I. atherfieldensis'' (ten drugi już w [[2006]] lub [[2007]] roku). | ||
| + | |||
| + | [[Galton]] ([[2009]]) utworzył nowy rodzaj dla ''I. hoggii'' (''[[Owenodon]]''). | ||
| − | + | Z materiału kopalnego zaliczanego do ''Iguanodon'' wyróżniono nowe rodzaje i gatunki - ''[[Delapparentia]] turolensis'', ''[[Dollodon]] bampingi'' (lub ''D. seelyi'') i ''[[Altirhinus]] kurzanovi''. | |
Z kolei [[Norman]] ([[2010]]) dla gatunków ''I. dawsoni'' oraz ''I. fittoni'' (którego z[[synonim]]izował z ''I. hollingtonensis'') utworzył odpowiednio ''[[Barillium]]'' i ''[[Hypselospinus]]''. | Z kolei [[Norman]] ([[2010]]) dla gatunków ''I. dawsoni'' oraz ''I. fittoni'' (którego z[[synonim]]izował z ''I. hollingtonensis'') utworzył odpowiednio ''[[Barillium]]'' i ''[[Hypselospinus]]''. | ||
| − | + | W rodzaju ''Iguanodon'' ostało się kilka wątpliwych gatunków (''[[nomen dubium]]''), zob. [[#Wybrane gatunki nieważne]] | |
==Gatunki== | ==Gatunki== | ||
| Linia 101: | Linia 105: | ||
Źródło: Paul, 2008.]] | Źródło: Paul, 2008.]] | ||
| − | Długość: 11 m | + | Długość: 11-13 m |
Masa: > 3 t | Masa: > 3 t | ||
| Linia 117: | Linia 121: | ||
[[Gatunek typowy]] iguanodonta. Stał się nim po decyzji [[ICZN]] w [[2000]] roku, kiedy dotychczasowy [[gatunek]] typowy – ''I. anglicus'' – okazał się nie być diagnostyczny. Konieczne było ustalenie nowego gatunku typowego, który miał zastąpić dotychczasowy. | [[Gatunek typowy]] iguanodonta. Stał się nim po decyzji [[ICZN]] w [[2000]] roku, kiedy dotychczasowy [[gatunek]] typowy – ''I. anglicus'' – okazał się nie być diagnostyczny. Konieczne było ustalenie nowego gatunku typowego, który miał zastąpić dotychczasowy. | ||
| − | Ocenia się go na 11 metrów długości i ponad 3 tony ([[Norman]], [[1987]], [[Paul]], [[2008]]; [[2010]]). Był to bardzo duży i masywny iguanodont | + | Ocenia się go na 11 a nawet 13 metrów długości i ponad 3 tony ([[Norman]], [[1987]], [[Paul]], [[2008]]; [[2010]]). Był to bardzo duży i masywny iguanodont, wyraźnie czworonożny - o czym świadczą długie i masywne kończyny przednie. |
| − | |||
| − | |||
| − | + | Epitet gatunkowy ''bernissartensis'' został zaczerpnięty z nazwy kopalni i miejscowości, gdzie odnaleziono jego skamieniałe szczątki - Bernissart w Belgii. | |
| − | |||
===Wybrane gatunki nieważne=== | ===Wybrane gatunki nieważne=== | ||
Wersja z 16:23, 20 kwi 2012
hasło w trakcie rozbudowy
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Maciej Ziegler |
| Iguanodon (iguanodont) | |
|---|---|
| Długość: | 11-13 m |
| Masa: | > 3 t |
| Miejsce występowania: | Belgia,
(kamieniołom Bernissart) Niemcy - Nadrenia Północna-Westfalia (Nehden) |
| Czas występowania | ok. 128, 3 / 128,3-125 / ok. 125-124 Ma
wczesna kreda ("środkowy" barrem lub późny barrem lub najwcześniejszy apt) |
| Systematyka | Dinosauria |
| Plik:Iguanodon2.jpg
Współczesna rekonstrukcja przyżyciowa Iguanodon. Autor: Raul Martin. [4] | |
Wstęp
Iguanodon to dinozaur roślinożerny z grupy ornitopodów. Jego nazwa oznacza "ząb legwana", ponieważ jego zęby są bardzo podobne do zębów roślinożernych jaszczurek. Iguanodon to jeden z najbardziej znanych dinozaurów - często "występuje" w filmach dokumentalnych o dinozaurach, czy kreskówkach dla najmłodszych.
Paleobiologia
Dinozaury te poruszały się na czterech kończynach, ale w razie konieczności (np. w celu sięgnięcia wyżej rosnącej roślinności) były w stanie stanąć na tylnych kończynach, które były masywniejsze od przednich. Iguanodon był zapewne bardziej czworonożny niż większość jego krewniaków, gdyż kończyny przednie były szczególnie długie i masywne. Pazury na nich być może służyły mu do obrony. W marszu ogon trzymany był w powietrzu poziomo, dla utrzymania równowagi. Iguanodont żył prawdopodobnie w stadach, by lepiej chronić się przed atakami drapieżników. Do zbierania roślinności służył mu duży dziób z przodu pyska. Pokarm rozcierały serie liściowatych zębów.
Historia badań
Iguanodon jest jednym z pierwszych opisanych (1825) - rok po Megalosaurus, który był pierwszym opisanym dinozaurem. Następny był kolejny "brytyjski" dinozaur, mianowicie Hylaeosaurus (1833). Nie jest tu brany pod uwagę zauropod "Rutellum", gdyż został nazwany przed klasyfikacją Linneusza (1758), przez co nie jest nazwą naukową (nomen oblitum). Warto zaznaczyć, iż wszystkie cztery powyższe dinozaury zostały odnalezione na Wyspach Brytyjskich, lecz – co ciekawe – być może jedyny dziś ważny gatunek iguanodonta, a więc I. bernissartensis, żył najprawdopodobniej jedynie w kontynentalnej Europie - mianowicie w Belgii; lokalizacja w Niemczech i Wielkiej Brytanii jest niepewna (Paul, 2008; McDonald, 2012). Na przestrzeni lat (zwłaszcza w latach 2006-2010) dochodziło do rewizji taksonomicznej gatunków iguanodonta, przez co te pewne "brytyjskie" zostały przeniesione do nowo utworzonych rodzajów.
Iguanodonta wyobrażano sobie początkowo jako ociężałe, czworonożne zwierzę, ciągnące swój ogon po ziemi. Uważano, że na czubku jego pyska widniał róg, niczym na wzór nosorożców. Po wielu latach okazało się, że ten "róg" to tak naprawdę pazur występujący na jego przednich kończynach ("kciukach"). Równocześnie zmienił się sposób rekonstruowania postawy tego dinozaura - szkielety w muzeach były ustawiane w pozycji wyprostowanej, niemalże "ludzkiej". Dziś wiemy, że dinozaury te poruszały się na głównie czterech kończynach, ale zapewne były w stanie stanąć na tylnych kończynach.
Zawiłość taksonomiczna gatunków
Od momentu nazwania pierwszych skamieniałości przez Mantella (1825) pod nazwą rodzajową Iguanodon, opisano wiele jego gatunków. Niektóre już w XIX w. przeniesiono do innych rodzajów. Obszerna rewizja taksonomiczna, szczególnie Paula (2006, 2008) i Normana (2010) rewiduje ważność poszczególnych gatunków, a dla niektórych tworzy nowe nazwy rodzajowe.
Gregory S. Paul (2008) określił wiele gatunków jako niediagnostyczne (nomen dubium) oraz incertae sedis, gdyż nie jest pewna ich przynależność do rodzaju Iguanodon i Iguanodontia w ogóle. Ponadto utworzył rodzaj Dakotadon dla I. lakotaensis) i Mantellisaurus dla I. atherfieldensis (ten drugi już w 2006 lub 2007 roku).
Galton (2009) utworzył nowy rodzaj dla I. hoggii (Owenodon).
Z materiału kopalnego zaliczanego do Iguanodon wyróżniono nowe rodzaje i gatunki - Delapparentia turolensis, Dollodon bampingi (lub D. seelyi) i Altirhinus kurzanovi.
Z kolei Norman (2010) dla gatunków I. dawsoni oraz I. fittoni (którego zsynonimizował z I. hollingtonensis) utworzył odpowiednio Barillium i Hypselospinus.
W rodzaju Iguanodon ostało się kilka wątpliwych gatunków (nomen dubium), zob. #Wybrane gatunki nieważne
Gatunki
Poniżej zestawienie niektórych (ważnych i nieważnych) gatunków iguanodonta.
Gatunki ważne
I. bernissartensis
Długość: 11-13 m
Masa: > 3 t
Czas: wczesna kreda ("środkowy" barrem lub późny barrem lub najwcześniejszy apt; ?ok. 128,3/ 128,3-125/ok. 122-121 Ma)
Miejsce: Belgia - Hainaut (formacja Sainte Barbe Clays), Niemcy - Nadrenia Północna-Westfalia (stanowisko Nehden), ?Wielka Brytania - Wyspa Wight (formacja Wessex)
Materiał kopalny:
Lektotyp: IRSNB 1534 - praktycznie kompletny szkielet
Materiał przypisany: wszystkie masywne osobniki z lokalizacji lektotypu (Bernissart).
Gatunek typowy iguanodonta. Stał się nim po decyzji ICZN w 2000 roku, kiedy dotychczasowy gatunek typowy – I. anglicus – okazał się nie być diagnostyczny. Konieczne było ustalenie nowego gatunku typowego, który miał zastąpić dotychczasowy.
Ocenia się go na 11 a nawet 13 metrów długości i ponad 3 tony (Norman, 1987, Paul, 2008; 2010). Był to bardzo duży i masywny iguanodont, wyraźnie czworonożny - o czym świadczą długie i masywne kończyny przednie.
Epitet gatunkowy bernissartensis został zaczerpnięty z nazwy kopalni i miejscowości, gdzie odnaleziono jego skamieniałe szczątki - Bernissart w Belgii.
Wybrane gatunki nieważne
I. anglicus
Długość: ? m
Masa: ? t
Czas: wczesna kreda
Miejsce: Wielka Brytania
Materiał kopalny:
Holotyp: zęby
Materiał przypisany: osobniki nazwane pierwotnie Cetiosaurus brevis i Streptospondylus major.
Gatunek ten był pierwotnym gatunkiem typowym rodzaju Iguanodon. Mantell ustanawiając rodzaj Iguanodon (1825) nie ustanowił gatunku typowego. Zrobił to za niego Holl (1829), dodając epitet gatunkowy anglicum. Został on poprawiony na anglicus przez Normana (1986). Ze względu na brak cech diagnostycznych, obecnie jest uważany za nomen dubium.
I. phillipsi
Nieważny gatunek znany jedynie z żuchwy z kilkoma/kilkunastoma zębami. To samo zwierzę co jego synonim - Priodontognathus phillipsi. Epitet gatunkowy honoruje nijakiego Phillipsa - prawdopodobnie autora m.in. paru gatunków należących do Cetiosaurus.
"I." praecursor
Czasami łączony z Neosodon praecursor, lecz nie pokrywają się one czasowo. Jest to tzw. "takson zębowy", tzn. znany jest jedynie z zębów. Zazwyczaj traktowany jako przedstawiciel Sauropoda - opisany przez Sauvage (1876), został przez niego następnie przemianowany na Pelorosaurus praecursor. Jest nomen dubium.
"I." hillii
Gatunek nieważny (nomen dubium). Jest to "takson zębowy" - na jego skromny materiał kopalny składa się jedynie jeden ząb. Epitet gatunkowy prawdopodobnie honoruje kogoś o nazwisku Hill (bądź Hilli).
I. orientalis
Gatunek znany z terenów dzisiejszej Mongolii ze skał o niepewnym datowaniu (barrem-mastrycht). Norman w 1996 roku uznał jego holotyp za młodszy synonim I. bernissartensis, a jego materiał przypisany 2 lata później przemianował go na Altirhinus kurzanovi. Znany ze skąpego materiału (holotyp to prawa k. szczękowa, lewa k. łopatkowa, kilka(naście) dużych fragmentów żeber, fragmenty łuków neuralnych kręgów, tylny kawałek prawej gałęzi k. przedszczękowej, dystalny fragment k. śródstopia, częściowa prawa k. nosowa. Nomen dubium.
I. ottingeri
Gatunek ten - w przeciwieństwie do większości gatunków "iguanodonta" - został opisany w drugiej połowie nie XIX, a XX wieku. Kolejny z kolei "takson zębowy", na którego składają się jedynie zęby. Nomen dubium, a więc takson wątpliwy/nieważny.
Spis gatunków
Gatunki ważne i ich młodsze (nieważne) synonimy
| Iguanodon | Mantell, 1825 | |
|---|---|---|
| I. bernissartensis | Boulenger, 1881 | |
| ?= Iguanodon seelyi | Hulke, 1882 | = Dollodon seelyi |
| ??= Iguanodon orientalis | Rozhdestvensky, 1952 |
Gatunki nieważne
| I. anglicus | (Holl, 1829) Norman, 1986 | nomen dubium | ||
| = Iguanodon anglicum | Holl, 1829 | nomen nudum | ||
| = Iguanodon mantelli | Meyer, 1832 | |||
| = Iguanodon angelicus | Lessem i Glut, 1993 | nomen nudum | ||
| I. major | (Owen, 1842) Delair, 1966 | ?nomen dubium | ?= Iguanodon bernissartensis | |
| = Streptospondylus major | Owen, 1842 | |||
| "I." praecursor | Sauvage, 1876 | ??= Neosodon praecursor | (Moussaye, 1885) | nomen dubium |
| = Iguanodon precursos | nomen nudum | |||
| "I." hillii | Newton, 1892 | nomen dubium | ||
| I. ottingeri | Galton i Jensen, 1979 | nomen dubium | ||
| "I. mongolensis" | Whitfield, 1992 | nomen nudum |
Gatunki przeniesione do innych rodzajów
Bibliografia
Carpenter, K. and Ishida, Y. (2010) "Early and "Middle" Cretaceous Iguanodonts in Time and Space". Journal of Iberian Geology 36 (2): 145-164.doi:10.5209/rev_JIGE.2010.v36.n2.3.
Galton, P.M. (2009) Notes on Neocomian (Lower Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England - Hypsilophodon, Valdosaurus, "Camptosaurus", "Iguanodon" - and referred specimens from Romania and elsewhere. Revue de Paléobiologie, Genève 28 (1) : 211-273. ISSN 0253-6730
McDonald, A.T. (2012) "The status of Dollodon and other basal iguanodonts (Dinosauria: Ornithischia) from the upper Wealden beds (Lower Cretaceous) of Europe". Cretaceous Research advance online publication. doi:10.1016/j.cretres.2011.03.002
McDonald, A.T., Wolfe, D.G. & Kirkland, J.I. (2010A) "A new basal hadrosauroid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Turonian of New Mexico" Journal of Vertbrate Paleontology, 30(3), 799-812. doi:10.1080/02724631003763516
McDonald, A.T., Barrett, P.M. & Chapman, S.D. (2010B) "A new basal iguanodont (Dinosauria: Ornithischia) from the Wealden (Lower Cretaceous) of England" Zootaxa, 2569, 1–43.
Naish D., Martill D.M. (2007) Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165 (3), s. 613–623. doi:10.1144/0016-76492007-154 [Supplementary information]
Norman, D.B. (1986) "On the anatomy of Iguanodon atherfieldensis (Ornithischia: Ornithopoda)". Bulletin de L'institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique Sciences de la Terre 56: 281–372. ISSN 0374-6291
Norman, D.B. (1987) "A Mass-Accumulation of Vertebrates from the Lower Cretaceous of Nehden (Sauerland), West Germany". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 230(1259): 215-255 [abstrakt]
Norman, D.B. (1996) On Mongolian ornithopods (Dinosauria: Ornithischia). 1. Iguanodon orientalis Rozhdestvensky 1952. Zoological Journal of the Linnean Society, 116: 303–315.
Norman, D.B. (1998) On Asian ornithopods (Dinosauria: Ornithischia). 3. A new species of iguanodontid dinosaur. Zoological Journal of the Linnean Society (1998), 122: 291–348.
Norman, D.B. (2004) Basal Iguanodontia. [w]: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Norman, D.B. (2010) "A taxonomy of iguanodontian (Dinosauria: Ornithopoda) from the lower Wealden Group (Cretaceous: Valanginian) of southern England". Zootaxa 2489: 47–66.
Paul, G.S. (2008) "A revised taxonomy of the iguanodont dinosaur genera and species". Cretaceous Research 29 (2): 192–216. doi:10.1016/j.cretres.2007.04.009
http://en.wikipedia.org/wiki/Iguanodon#Species
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
![[1]](http://en.wikipedia.org/wiki/File:Mantell%27s_Iguanodon_restoration.jpg){kind=link}
![[3]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Iguanodon.png?uselang=fr?uselang=fr){kind=link}
