|
|
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) |
Linia 1: |
Linia 1: |
− | {{DISPLAYTITLE:''Miragaia''}}
| + | #PATRZ [[Dacentrurus]] |
− | <small>
| |
− | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| |
− | | Autor:
| |
− | | Korekta:
| |
− | |-
| |
− | | [[Maciej Ziegler]]
| |
− | [[Łukasz Czepiński]]
| |
− | | |
− | |[[Daniel Madzia]]
| |
− | | |
− | [[Tomasz Skawiński]]
| |
− | |}
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | ----
| |
− | | |
− | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
− | ! colspan=2 | ''Miragaia'' (miragaja)
| |
− | |-
| |
− | ! '''Długość''':
| |
− | | 6-7 m
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''Masa''':
| |
− | | 1-2 t
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| |
− | | [[Portugalia]] - Miragaia
| |
− | | |
− | <small>([[formacja]] [[Sobral]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| |
− | | 153-147 [[Ma]]
| |
− | | |
− | <small>[[późna jura]] (późny [[kimeryd]] - wczesny [[tyton]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''Systematyka'''
| |
− | | [[Dinosauria]]
| |
− | | |
− | [[Ornithischia]]
| |
− | | |
− | [[Thyreophora]]
| |
− | | |
− | [[Stegosauria]]
| |
− | | |
− | [[Stegosauridae]]
| |
− | | |
− | [[Dacentrurinae]]
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |[[Plik:Ceratosaurus_vs_miragaia_by_maiorz.jpg|400px]]
| |
− | <small>''Miragaia'' i ''[[Ceratosaurus]]''. Autor: [http://maiorz.deviantart.com/art/ceratosaurus-vs-miragaia-138772491 Marzio Mereggia (maiorz)]</small>
| |
− | |-
| |
− | ! colspan=2 | Mapa znalezisk:
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |
| |
− | <display_points type="terrain" zoom=6>
| |
− | 39.2396, -9.2675|formacja [[Sobral]], Miragaia, [[Portugalia]]|<small>''Miragaia longicollum'' - '''ML 433''' ([[holotyp]]) i ML 433-A.<br>
| |
− | </display_points>
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Wstęp==
| |
− | ''Miragaia longicollum'' to stegozauryd z późnej jury Portugalii. Charakteryzuje się niezwykle długą szyją, jak na dinozaura ptasiomiednicznego. ''M. longicollum'' może być [[młodszy synonim|młodszym synonimem]] ''[[Dacentrurus]] armatus''
| |
− | | |
− | ==Etymologia==
| |
− | Nazwa dinozaura pochodzi od lokalizacji i jednostki geologicznej, w której odkryto jego pozostałości. Nazwę ''Miragaia'' można też interpretować jako "wspaniała bogini Ziemi" (''Mira'' - można odczytać jako żeńską formę ''mirus'', czyli "wspaniały", a ''Gaia'' to grecka bogini Ziemi - Gaja). Epitet gatunkowy - ''longicollum'' - odnosi się do długiej szyi (z łac. ''longus'' - "długi" + łac. ''collum'' - "szyja").
| |
− | | |
− | ==Materiał kopalny==
| |
− | ''Miragaia longicollum'' została opisana na podstawie częściowego, artykułowanego szkieletu i zawiera jedyne znane szczątki czaszki wśród europejskich stegozaurów. [[Holotyp]] to niemal kompletna przednia część szkieletu (ML 433) z niekompletną czaszką (prawa kość przedszczękowa, część lewej k. szczękowej, lewa k. nosowa, prawa zaoczodołowa, obie kości kątowe), 15 kręgów szyjnych (brak dźwigacza i obrotnika) z powiązanymi żebrami, dwa kręgi grzbietowe, obie kości: krucze, łopatki, ramienne, promieniowe, łokciowe, jedna kość śródręcza, trzy paliczki, 12 fragmentów żeber, szewron, kolec skórny i 13 płyt.
| |
− | | |
− | Drugi okaz (ML 433-A) to należące do młodego osobnika dwa trzony kręgów grzbietowych, trzy łuki neuralne z grzbietu, prawa kość łonowa i lewa biodrowa. Nie ma pewności, czy to rzeczywiście szczątki ''M. longicollum'', w każdym razie odnaleziono go bardzo blisko holotypu.
| |
− | | |
− | ==Lokalizacja i stratygrafia==
| |
− | Okaz typowy znaleziono niedaleko Miragaia w gminie Lourinhã w Portugalii. Osady pochodzą z późnej jury (górny [[kimeryd]] - dolny [[tyton]]) z jednostki Miragaia formacji Sobral (grupa Lourinhã).
| |
− | | |
− | ==Budowa i paleoekologia==
| |
− | [[Plik:Miragaia_by_vasix.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja. Autor: [http://vasix.deviantart.com/art/Miragaia-longicollum-400134736 Vasika Yasanjith Udurawane (vasix)].]]
| |
− | | |
− | [[Plik:Miragaia_by_teratophoneus.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja. Autor: [http://teratophoneus.deviantart.com/art/Miragaia-203020281 Robinson Kunz (Teratophoneus)].]]
| |
− | | |
− | [[Plik:Miragaia_BW.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja. Autor: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Miragaia_BW.jpg Nobu Tamura].]]
| |
− | | |
− | [[Plik:Miragaia_longicollum.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu. Fot.: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Miragaia_longicollum.jpg Ghedoghedo].]]
| |
− | | |
− | ''Miragaia'' miała długą szyję złożoną z przynajmniej 17 kręgów szyjnych. To o 8 kręgów szyjnych więcej niż u szyj bazalnych ptasiomiednicznych, takich jak ''[[Scutellosaurus]]''. ''Miragaja'' ma więcej kręgów szyjnych niż większość zauropodów. To prawie najwyższa wartość ze wszystkich nieptasich archozaurów (więcej miał przynajmniej ''[[Mamenchisaurus]] youngi'', bo aż 18). Długość szyi była spowodowana przez zmianę przednich kręgów grzbietowych w szyjne i, prawdopodobnie, wydłużenie trzonów. Wszystkie te anatomiczne cechy są zbieżnością ewolucyjną z cechami u szyj zauropodów. W toku ewolucji stegozaurów można zaobserwować wydłużanie szyi - o ile ''[[Huayangosaurus]]'' miał ich 9, to ''[[Stegosaurus]]'' 12-13, a ''[[Hesperosaurus]]'' 13. ''Miragaja'' jest zwieńczeniem tego trendu. Powodem wydłużenia szyi mogły być: przystosowanie do żerowania na roślinach na wysokości nie zajętej przez inne taksony, selekcja płciowa lub, czego nie zasugerowano w pracy [[Octávio Mateus|Mateusa]] i in. ([[2009]]) do lepszej widoczności - miragaja mogła być może dzięki niej szybciej wypatrzyć drapieżnika i lepiej wycelować ogonem uzbrojonym zapewne w ostre kolce. Lecz długa szyja mogła także ułatwić teropodom upolowanie stegozaura. Hipotezę o przystosowaniu do sięgania wyżej po rośliny poddano w wątpliwość - długa szyja pozwalała sięgać na wysokość do 2,5 m, lecz typowa wysokość na której znajdowała się głowa to 1-1,5 m, co odpowiada także rodzajom ''[[Draconyx]]'' i ''[[Stegosaurus]]''. Maksymalny zasięg szyi miragai przekracza ''[[Stegosaurus]]'' o 30 cm. Pozwalało to żerować na skrzypowych i olbrzymkowcach (paprociach drzewiastych). Co ciekawe w mniej więcej tym samym czasie w Ameryce Południowej żył zauropod ''[[Brachytrachelopan]]'', który, jak się przypuszcza, zajmował niszę ekologiczną zajmowaną przeważnie przez dinozaury ptasiomiedniczne.
| |
− | | |
− | ==Pozycja filogenetyczna==
| |
− | Jak wynika z przeprowadzonej przez autorów opisu dinozaura analizy kladystycznej (na podstawie [[Susannah Maidment|Maidment]] i in., [[2008]] z dodatkowymi czterema cechami), ''Miragaia'' jest blisko spokrewniona z ''[[Dacentrurus]]''. Dla tych zwierząt nazwano nowy [[klad]] - [[Dacentrurinae]]. Nazwa [[Dacentrurinae]] została zdefiniowana jako "najszerszy [[klad]] zawierający wszystkie stegozaury bliżej spokrewnione z ''[[Dacentrurus]] armatus'' niż z ''[[Stegosaurus#S._armatus|Stegosaurus armatus]]''. Jest to klad siostrzany do [[Stegosaurinae]], który zawiera ''[[Stegosaurus]] armatus'', ''S. mjosi'' (''[[Hesperosaurus]]'') i ''S. homheni'' (''[[Wuerhosaurus]]''). Analiza wykazała, że ''[[Dacentrurus]]'' jest [[zaawansowany]]m stegozaurydem, wbrew wcześniejszym badaniom, w których figurował on jako najbardziej [[bazalny]] członek [[Stegosauridae]].
| |
− | | |
− | ==Synonim ''Dacentrurus''?==
| |
− | Początkowo wzięto szczątki miragai za pochodzące od ''[[Dacentrurus]]''. Jak pisze [[Adam Yates]] na blogu ''Dracovenator'', być może to rzeczywiście szczątki tego dinozaura, który jest znany głównie z pozostałości tylnej części ciała. Żadnej z cech, których kombinacja jest diagnozą ''Miragaia longicollum'' nie można porównać z ''Dacentrurus armatus''. Inne różnice, zawarte w danych, które posłużyły do wyznaczenia pozycji systematycznej poprzez analizę kladystyczną, są zmienne (np. stosunek długości do szerokości kości ramiennej). Ponadto, różnice między dacentrurem a miragają są mniejsze niż między gatunkami stegozaura (uznanymi za takie w pracy Maidment i in. - 2008, lecz równie dobrze można by je uznać za odrębne rodzaje, które można połączyć np. nowym kladem Stegosaurini, a nie łączyć w jeden [[rodzaj]]). Również Ortega i in. ([[2009]]), Cobos i in. ([[2010]]) oraz Cobos i Gasco ([[2013]]) sugerują tożsamość ''Miragaia longicollum'' i ''Dacentrurus armatus''.
| |
− | | |
− | ==Spis gatunków==
| |
− | {| class="wikitable"
| |
− | ! ''Miragaia''
| |
− | | {{Kpt|[[Octávio Mateus|Mateus]], [[Susannah Maidment|Maidment]]}} i {{Kpt|[[Nicolai Christiansen|Christiansen]]}}, [[2009]]
| |
− | | ?= ''[[Dacentrurus]]''
| |
− | |-
| |
− | ! ''M. longicollum''
| |
− | | {{Kpt|Mateus, Maidment}} i {{Kpt|Christiansen}}, 2009
| |
− | | ?= ''[[Dacentrurus]] armatus''
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Bibliografia==
| |
− | <small>Cobos, A., Royo-Torres, R., Luque, L., Alcala, L. & Mampel, L., (2010) "An Iberian stegosaurs paradise: The Villar del Arzobispo Formation (Tithonian–Berriasian) in Teruel (Spain)" Palaeogeography,
| |
− | Palaeoclimatology, Palaeoecology, 293 (1-2), 223-236. [[doi:10.1016/j.palaeo.2010.05.024]]
| |
− | | |
− | Cobos, A. & Gascó, F. (2013) "New vertebral remains of the stegosaurian dinosaur Dacentrurus from Riodeva (Teruel, Spain)" Geogaceta, 53, 17-20.
| |
− | | |
− | Mateus, O., Maidment, S.C.R. & Christiansen, N.A. (2009) "A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs" Proceeding of the Royal Society B 276, 1663, 1815-1821 Opublikowane online 25.02.2009 doi: 10.1098/rspb.2008.1909
| |
− | | |
− | Ortega, F., Malafaia, E., Escaso, F., Pérez García, A. & Dantas, P. (2009) "Faunas de répteis do Jurássico Superior de Portugal" Paleolusitana, 1, 43-56.
| |
− | | |
− | Pi, L., Ou, Y., & Ye, Y. (1996) "A new species of sauropod from Zigong, Sichuan, Mamenchisaurus youngi" Zigong Dinosaur Museum Papers on Geosciences Contributed to the 30th International Geological Congress 1996: 87-91
| |
− | [tłumaczenie na angielski Willa Downsa, 2000]
| |
− | | |
− | http://dml.cmnh.org/2009Feb/msg00249.html
| |
− | | |
− | Yates, A. online 2009 http://dracovenator.blogspot.com/2009/02/stegopod.html
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | [[Kategoria:Dinosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Ornithischia]]
| |
− | [[Kategoria:Thyreophora]]
| |
− | [[Kategoria:Stegosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Europa]]
| |
− | [[Kategoria:Portugalia]]
| |
− | [[Kategoria:Mezozoik]]
| |
− | [[Kategoria:Jura]]
| |
− | [[Kategoria:Kimeryd]]
| |
− | [[Kategoria:Tyton]]
| |