Garudimimus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Garudimimud''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Kamil Kamiński | |} </small> ---- {| clas...”)
 
m
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{DISPLAYTITLE:''Garudimimud''}}
+
Do sprawdzenia i aktualizacji.
 +
 
 +
{{DISPLAYTITLE:''Garudimimus''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 24: Linia 26:
 
|-  
 
|-  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| ok. 100-83 Ma
+
| ok. 100-83 [[Ma]]
  
<small>[[późna kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]] ?[[santon]])<small>
+
<small>[[późna kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]] ?([[santon]]))<small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 46: Linia 48:
 
<small>Rekonstrukcja ''Garudimimus''. Autor: Debivort [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Garudimimus-sketch2.jpg]</small>
 
<small>Rekonstrukcja ''Garudimimus''. Autor: Debivort [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Garudimimus-sketch2.jpg]</small>
 
|-
 
|-
 +
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 +
|-
 +
| colspan=2 |
 +
<display_points type="terrain" zoom=3>
 +
43.1° N, 107.5° E~Mongolia - Formacja Baishin Tsav</small>
 +
</display_points>
 
|}
 
|}
  
Linia 60: Linia 68:
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] (GIN 100/13) to dosyć kompletny szkielet wraz z czaszką (mocno uszkodzoną z lewej strony, ale dość kompletną, choć rozczłonkowaną z prawej strony [[[Andrew Cuff|Cuff]] i [[Emily Rayfield|Rayfield]], 2015). Brakuje obręczy barkowej, przednich kończyn, kości kulszowych i większości kręgów ogonowych (zachowały się jedynie pierwsze cztery) (Kobayashi i Barsbold, 2005).  
+
[[Holotyp]] (GIN 100/13) to dosyć kompletny szkielet wraz z czaszką (mocno uszkodzoną z lewej strony, ale dość kompletną, choć rozczłonkowaną z prawej strony [[Andrew Cuff|Cuff]] i [[Emily Rayfield|Rayfield]], 2015). Brakuje obręczy barkowej, przednich kończyn, kości kulszowych i większości kręgów ogonowych (zachowały się jedynie pierwsze cztery) (Kobayashi i Barsbold, 2005).  
  
 
==Budowa i paleobiologia==
 
==Budowa i paleobiologia==
 +
[[Plik:Garudimimus skull.png|400px|thumb|right|Czaszka garudimima. Widoki A, C i E przedstawiają oryginalną czaszkę, natomiast B, D i F- rekonstrukcje. A i B - widok z boku, C i D - widok z góry, E i F - widok z dołu. Żródło: Cuff i Rayfield, 2015 [https://peerj.com/articles/1093/].]]
 
Czaszka holotypu mierzyła 252,2 mm (Kobayashi i Barsbold, 2005), co czyni ją proporcjonalnie dłuższą niż u [[Ornithomimidae|ornitomimidów]], takich jak ''[[Dromiceiomimus]]'' czy ''[[Struthiomimus]]''.  Podobnie jak u nich, kończyła się ona bezzębnym dziobem z krawędziami tnącymi, co odróżnia go od prymitywniejszych krewniaków, jak ''[[Harpymimus]]'', a zwłaszcza ''[[Pelecanimimus]]''. Dawniej podejrzewano istnienie rogu nad oczami, okazał się on jednak przemieszczonymi kośćmi przedczołowymi. Siła zgryzu garudimima była prawdopodobnie mniejsza niż u przedstawicieli Ornithomimidae, chociaż może to wynikać z faktu, że jedyny znany i użyty do badań okaz nie był w pełni wyrośnięty (Cuff i Rayfield, 2015).  
 
Czaszka holotypu mierzyła 252,2 mm (Kobayashi i Barsbold, 2005), co czyni ją proporcjonalnie dłuższą niż u [[Ornithomimidae|ornitomimidów]], takich jak ''[[Dromiceiomimus]]'' czy ''[[Struthiomimus]]''.  Podobnie jak u nich, kończyła się ona bezzębnym dziobem z krawędziami tnącymi, co odróżnia go od prymitywniejszych krewniaków, jak ''[[Harpymimus]]'', a zwłaszcza ''[[Pelecanimimus]]''. Dawniej podejrzewano istnienie rogu nad oczami, okazał się on jednak przemieszczonymi kośćmi przedczołowymi. Siła zgryzu garudimima była prawdopodobnie mniejsza niż u przedstawicieli Ornithomimidae, chociaż może to wynikać z faktu, że jedyny znany i użyty do badań okaz nie był w pełni wyrośnięty (Cuff i Rayfield, 2015).  
  
 
Kość biodrowa była stosunkowo krótka w porównaniu do ornitomimidów, a nawet innych bazalnych ornitomimozaurów, takich jak ''[[Shenzhousaurus]]'' i ''[[Sinornithomimus]]''. Kość piszczelowa była tylko nieznacznie dłuższa od udowej, a śródstopie nie tak bardzo wydłużone jak u późniejszych krewniaków. Wskazuje to na słabsze przystosowanie do szybkiego biegu, co widoczne jest też u wielu innych bazalnych ornitomimozaurów, jak np. ''[[Beishanlong]]''. Garudimim miał pozostałość pierwszego palca stopy, podczas gdy u przedstawicieli [[Ornithomimidae]] występowały tylko palce drugi, trzeci i czwarty. Charakterystyczna budowa stopy (''[[arctometatarsus]]''), nie była w pełni rozwinięta; Kobayashi i Barsbold (2005) określili budowę śródstopia garudimima jako pośrednią miedzy ''[[Harpymimus]]'' a ornitomimidami.  
 
Kość biodrowa była stosunkowo krótka w porównaniu do ornitomimidów, a nawet innych bazalnych ornitomimozaurów, takich jak ''[[Shenzhousaurus]]'' i ''[[Sinornithomimus]]''. Kość piszczelowa była tylko nieznacznie dłuższa od udowej, a śródstopie nie tak bardzo wydłużone jak u późniejszych krewniaków. Wskazuje to na słabsze przystosowanie do szybkiego biegu, co widoczne jest też u wielu innych bazalnych ornitomimozaurów, jak np. ''[[Beishanlong]]''. Garudimim miał pozostałość pierwszego palca stopy, podczas gdy u przedstawicieli [[Ornithomimidae]] występowały tylko palce drugi, trzeci i czwarty. Charakterystyczna budowa stopy (''[[arctometatarsus]]''), nie była w pełni rozwinięta; Kobayashi i Barsbold (2005) określili budowę śródstopia garudimima jako pośrednią miedzy ''[[Harpymimus]]'' a ornitomimidami.  
 
[[Plik:Garudimimus skull.png|400px|thumb|right|Czaszka garudimima. Widoki A, C i E przedstawiają oryginalną czaszkę, natomiast B, D i F- rekonstrukcje. A i B - widok z boku, C i D - widok z góry, E i F - widok z dołu. Żródło: Cuff i Rayfield, 2015 [https://peerj.com/articles/1093/].]]
 
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
''Garudimimus'' współwystępował z nienazwanym [[Tyrannosauridea|tyranozauroidem]], pierwotnie uznanym za [[Alectrosaurus|alektrozaura]], oraz wielkim [[Dromaeosauridae|dromeozaurydem]] ''[[Achillobator]] ''. Obok nich żyło kilka roślinożernych lub wszystkożernych teropodów z rodziny [[Therizinosauridae]]. Dinozaury ptasiomiedniczne były reprezentowane przez prymitywne [[Ceratopsia|ceratopsy]] i [[Ankylosauria|ankylozaury]].  
+
''Garudimimus'' współwystępował z nienazwanym [[Tyrannosauroidea|tyranozauroidem]], pierwotnie uznanym za [[Alectrosaurus|alektrozaura]], oraz wielkim [[Dromaeosauridae|dromeozaurydem]] ''[[Achillobator]] ''. Obok nich żyło kilka roślinożernych lub wszystkożernych teropodów z rodziny [[Therizinosauridae]]. Dinozaury ptasiomiedniczne były reprezentowane przez prymitywne [[Ceratopsia|ceratopsy]] i [[Ankylosauria|ankylozaury]].  
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
| {{V|''Garudimimus''}}
 
| {{V|''Garudimimus''}}
| {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[1981]].
+
| {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[1981]]
 
|-
 
|-
 
| {{V|''B. brevipes''}}
 
| {{V|''B. brevipes''}}
| {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[1981]].
+
| {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[1981]]
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
Linia 86: Linia 93:
 
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. [[doi:10.1371/journal.pbio.1001853]]
 
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. [[doi:10.1371/journal.pbio.1001853]]
  
Cuff, A.,  Rayfield, E.  (2015). " Retrodeformation and muscular reconstruction of ornithomimosaurian dinosaur crania". PeerJ 3:e1093.  [[DOI 10.7717/peerj.1093]].
+
Cuff, A.,  Rayfield, E.  (2015). " Retrodeformation and muscular reconstruction of ornithomimosaurian dinosaur crania". PeerJ 3:e1093.  [https://doi.org/10.7717/peerj.1093].
 +
 
 +
Holtz, T. (2012) ''Dinosaurs'' (suplement)  [https://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf]
  
 
Kobayashi, Y.; Barsbold, R. (2005). "Reexamination of a primitive ornithomimosaur, Garudimimus brevipes Barsbold, 1981 (Dinosauria:Theropoda), from the Late Cretaceous of Mongolia". Canadian Journal of Earth Sciences. 42. 1501–1521. [[doi:10.1139/e05-044]]
 
Kobayashi, Y.; Barsbold, R. (2005). "Reexamination of a primitive ornithomimosaur, Garudimimus brevipes Barsbold, 1981 (Dinosauria:Theropoda), from the Late Cretaceous of Mongolia". Canadian Journal of Earth Sciences. 42. 1501–1521. [[doi:10.1139/e05-044]]
  
 
Lee, Y.-N., Barsbold, R., Currie, P.J., Kobayashi, Y., Lee, H.-J., Godefroit, P., Escuillié, F. & Chinzorig T. (2014). "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus" Nature 515, s. 257-260. [[doi:10.1038/nature13874]].
 
Lee, Y.-N., Barsbold, R., Currie, P.J., Kobayashi, Y., Lee, H.-J., Godefroit, P., Escuillié, F. & Chinzorig T. (2014). "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus" Nature 515, s. 257-260. [[doi:10.1038/nature13874]].
 
Makovicky, P.J., Li, D., Gao, K., Lewin, M.,Erickson, G.M., Norell, M.A. (2010). "A giant ornithomimosaur from the Early Cretaceous of China". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 277 (1679): 191–198. [[doi:10.1098/rspb.2009.0236]].
 
  
 
McFeeters, B., Ryan, M.J., Schröder-Adams, C., Cullen, T.M. (2016). ''A new ornithomimid theropod from the Dinosaur Park Formation of Alberta,
 
McFeeters, B., Ryan, M.J., Schröder-Adams, C., Cullen, T.M. (2016). ''A new ornithomimid theropod from the Dinosaur Park Formation of Alberta,
 
Canada.'' Journal of Vertebrate Paleontology. [[DOI: 10.1080/02724634.2016.1221415]]
 
Canada.'' Journal of Vertebrate Paleontology. [[DOI: 10.1080/02724634.2016.1221415]]
 +
 +
Mortimer, M. (2009 z późniejszymi zmianami, online) [http://theropoddatabase.com/Ornithomimosauria.htm#Garudimimusbrevipes]
 
</small>
 
</small>
  
Linia 110: Linia 119:
 
[[Kategoria:Cenoman]]
 
[[Kategoria:Cenoman]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 +
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 21:40, 21 lip 2024

Do sprawdzenia i aktualizacji.


Autor: Korekta:
Kamil Kamiński


Garudimimus (garudimim)
Długość: 2,5-?4 m
Masa: ok. 110 kg
Miejsce występowania: Mongolia - Baishin Tsav

(formacja Bayanshiree)

Czas występowania ok. 100-83 Ma

późna kreda (cenoman - turon ?(santon))

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Ornithomimosauria

? Deinocheiridae

Garudimimus-sketch2.jpg

Rekonstrukcja Garudimimus. Autor: Debivort [2]

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Garudimimus to rodzaj średniej wielkości ornitomimozaura z początku późnej kredy dzisiejszej Mongolii. Znany jest tylko z jednego, ale dość kompletnego szkieletu. Podobnie jak większość jego krewniaków, był bezzębnym roślinożercą bądź wszystkożercą.

Etymologia

Nazwa Garudimimus pochodzi od Garuda – wielkiego ptaka z azjatyckich mitów, oraz greckiego słowa mimos, czyli „naśladowca”. Epitet gatunkowy brevipes wywodzi się z łacińskich słów brevis, czyli „krótki”, oraz pes („stopa”), co nawiązuje do względnie krótkiego śródstopia tego dinozaura.

Odkrycia i historia badań

Szczątki Garudimimus zostały odkryte podczas radziecko-mongolskich wypraw paleontologicznych na pustynię Gobi. W 1981 r. Rinchen Barsbold nazwał i pobieżnie opisał jedyny znany do dziś okaz. W 2005 r., wraz Kobayashim dokonał szczegółowej redeskrypcji garudimima, co pozwoliło na lepsze poznanie jego osteologii. W 2014 r. Lee i in. zaliczyli go do rodziny Deinocheiridae w obrębie Ornithomimosauria, razem z Beishanlong i Deinocheirus. Analiza McFeetersa i in. (2016) daje podobny wynik, z tym że zamiast Beishanlong deinocheirydem jest Harpymimus. Inne analizy z reguły nie potwierdzają, by garudimim tworzył klad z bajszanlongiem bądź harpimimem, jednak większość z nich nie zawiera Deinocheirus, nie są więc w pełni miarodajne.

Eberth i Currie (1993) sugerowali, że do Garudimimus może należeć część materiału uważanego za szczątki Archaeornithomimus, jednak dokładna analiza zaprzeczyła temu (Kobayashi i Barsbold, 2005).

Materiał kopalny

Holotyp (GIN 100/13) to dosyć kompletny szkielet wraz z czaszką (mocno uszkodzoną z lewej strony, ale dość kompletną, choć rozczłonkowaną z prawej strony Cuff i Rayfield, 2015). Brakuje obręczy barkowej, przednich kończyn, kości kulszowych i większości kręgów ogonowych (zachowały się jedynie pierwsze cztery) (Kobayashi i Barsbold, 2005).

Budowa i paleobiologia

Czaszka garudimima. Widoki A, C i E przedstawiają oryginalną czaszkę, natomiast B, D i F- rekonstrukcje. A i B - widok z boku, C i D - widok z góry, E i F - widok z dołu. Żródło: Cuff i Rayfield, 2015 [1].

Czaszka holotypu mierzyła 252,2 mm (Kobayashi i Barsbold, 2005), co czyni ją proporcjonalnie dłuższą niż u ornitomimidów, takich jak Dromiceiomimus czy Struthiomimus. Podobnie jak u nich, kończyła się ona bezzębnym dziobem z krawędziami tnącymi, co odróżnia go od prymitywniejszych krewniaków, jak Harpymimus, a zwłaszcza Pelecanimimus. Dawniej podejrzewano istnienie rogu nad oczami, okazał się on jednak przemieszczonymi kośćmi przedczołowymi. Siła zgryzu garudimima była prawdopodobnie mniejsza niż u przedstawicieli Ornithomimidae, chociaż może to wynikać z faktu, że jedyny znany i użyty do badań okaz nie był w pełni wyrośnięty (Cuff i Rayfield, 2015).

Kość biodrowa była stosunkowo krótka w porównaniu do ornitomimidów, a nawet innych bazalnych ornitomimozaurów, takich jak Shenzhousaurus i Sinornithomimus. Kość piszczelowa była tylko nieznacznie dłuższa od udowej, a śródstopie nie tak bardzo wydłużone jak u późniejszych krewniaków. Wskazuje to na słabsze przystosowanie do szybkiego biegu, co widoczne jest też u wielu innych bazalnych ornitomimozaurów, jak np. Beishanlong. Garudimim miał pozostałość pierwszego palca stopy, podczas gdy u przedstawicieli Ornithomimidae występowały tylko palce drugi, trzeci i czwarty. Charakterystyczna budowa stopy (arctometatarsus), nie była w pełni rozwinięta; Kobayashi i Barsbold (2005) określili budowę śródstopia garudimima jako pośrednią miedzy Harpymimus a ornitomimidami.

Paleoekologia

Garudimimus współwystępował z nienazwanym tyranozauroidem, pierwotnie uznanym za alektrozaura, oraz wielkim dromeozaurydem Achillobator . Obok nich żyło kilka roślinożernych lub wszystkożernych teropodów z rodziny Therizinosauridae. Dinozaury ptasiomiedniczne były reprezentowane przez prymitywne ceratopsy i ankylozaury.

Spis gatunków

Garudimimus Barsbold, 1981
B. brevipes Barsbold, 1981

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Cuff, A., Rayfield, E. (2015). " Retrodeformation and muscular reconstruction of ornithomimosaurian dinosaur crania". PeerJ 3:e1093. [3].

Holtz, T. (2012) Dinosaurs (suplement) [4]

Kobayashi, Y.; Barsbold, R. (2005). "Reexamination of a primitive ornithomimosaur, Garudimimus brevipes Barsbold, 1981 (Dinosauria:Theropoda), from the Late Cretaceous of Mongolia". Canadian Journal of Earth Sciences. 42. 1501–1521. doi:10.1139/e05-044

Lee, Y.-N., Barsbold, R., Currie, P.J., Kobayashi, Y., Lee, H.-J., Godefroit, P., Escuillié, F. & Chinzorig T. (2014). "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus" Nature 515, s. 257-260. doi:10.1038/nature13874.

McFeeters, B., Ryan, M.J., Schröder-Adams, C., Cullen, T.M. (2016). A new ornithomimid theropod from the Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada. Journal of Vertebrate Paleontology. DOI: 10.1080/02724634.2016.1221415

Mortimer, M. (2009 z późniejszymi zmianami, online) [5]